Từ "hụt ví" cuối tháng đến thay đổi thói quen
Nhiều năm tôi nghĩ lương thấp là nguyên nhân khiến mình không tiết kiệm nổi. Nhưng nhìn quanh, đồng nghiệp cùng thu nhập vẫn để dành được. Tôi bắt đầu ghi chép và nhận ra vấn đề không nằm ở số tiền kiếm được, mà ở cách chi tiêu.
Đầu năm nay, tôi thử thay đổi 3 thói quen chi tiêu – rất nhỏ nhưng kiên trì – và kết quả bất ngờ: từ chỗ cuối tháng luôn "cháy ví" sang có khoản tiết kiệm đều đặn 2–3 triệu mỗi tháng.
Thói quen 1: Chia tiền ngay khi vừa nhận lương
Trước đây tôi để toàn bộ thu nhập trong một tài khoản, chi tiêu tới đâu hay tới đó. Kết quả là không kiểm soát được và tiêu lẫn cả tiền tiết kiệm.
Giờ đây, mỗi khi nhận lương, tôi tự động chuyển tiền vào 3 "giỏ":
- Giỏ chi tiêu thiết yếu: 60% thu nhập
- Giỏ tiết kiệm/tích lũy: 20% thu nhập
- Giỏ cá nhân/niềm vui: 20% thu nhập
Ví dụ trên mức lương 11 triệu/tháng:
| Giỏ tiền | Tỷ lệ | Số tiền (VNĐ/tháng) | Mục đích |
|---|---|---|---|
| Chi tiêu thiết yếu | 60% | 6.600.000 | Ăn uống, nhà cửa, xăng xe, học phí |
| Tiết kiệm/tích lũy | 20% | 2.200.000 | Quỹ khẩn cấp, gửi tiết kiệm kỳ hạn ngắn |
| Cá nhân/niềm vui | 20% | 2.200.000 | Mua sắm nhỏ, cà phê, du lịch, học thêm |
Cách này giúp tôi "khóa" tiền tiết kiệm ngay từ đầu, không bị tiêu nhầm.
Thói quen 2: Lập kế hoạch chi tiêu tuần thay vì tháng
Lập ngân sách tháng khiến tôi dễ "bung lụa" tuần đầu rồi cuối tháng lại thiếu. Tôi chuyển sang kế hoạch tuần:
- Tối Chủ nhật lên danh sách chi tiêu chính trong tuần: chợ, xăng xe, sinh hoạt.
- Đặt hạn mức chi tiêu mỗi tuần, chuyển số tiền tương ứng từ tài khoản chính sang tài khoản phụ hoặc ví điện tử.
Ví dụ: Hạn mức ăn uống 1,5 triệu/tuần, khi hết tôi không rút thêm mà tự điều chỉnh món ăn. Sau 3 tháng, tôi tiết kiệm thêm được 1 triệu/tháng so với trước.
Thói quen 3: Mua có kế hoạch và trì hoãn 24–48 giờ
Trước kia tôi rất dễ "tiện tay" mua đồ trên sàn thương mại điện tử. Những món 50–100 nghìn cộng lại thành cả triệu mỗi tháng.
Giờ tôi áp dụng quy tắc "đợi 24–48 giờ": bất kỳ món nào không nằm trong danh sách, tôi để trong giỏ hàng ít nhất 1–2 ngày. Sau đó quay lại, nếu vẫn thấy thật sự cần mới mua. Kết quả: 70% món trong giỏ hàng bị bỏ.
Nhờ thói quen này, tôi giảm được trung bình 1–1,5 triệu/tháng tiền mua linh tinh mà vẫn không cảm thấy thiếu thốn.
Kết quả sau 6 tháng áp dụng
- Hết cảnh "hụt ví": Giữa tháng hay cuối tháng tôi đều biết mình còn bao nhiêu, không còn bối rối.
- Tích lũy đều đặn: Có khoản tiết kiệm 2–3 triệu/tháng, sau 6 tháng đã gom được gần 15 triệu.
- Tâm lý nhẹ nhõm: Vẫn có khoản "niềm vui" riêng để tiêu, không còn cảm giác "ki bo".
Vì sao 3 thói quen này hiệu quả?
- Chia tiền ngay từ đầu tạo rào cản tiêu nhầm.
- Ngân sách tuần linh hoạt hơn, giúp kiểm soát thực tế tốt hơn.
- Trì hoãn mua sắm giúp phân biệt nhu cầu và ham muốn, tránh lãng phí.
Tôi nhận ra, lương cao hay thấp không quan trọng bằng việc đặt tiền đúng chỗ. Khi tiền đã "đi vào khuôn" mỗi tháng, mình tự động chi tiêu khôn ngoan hơn.
Checklist cho bạn bắt đầu
- Xác định 3 "giỏ" tiền phù hợp với thu nhập.
- Thiết lập chuyển khoản tự động ngay khi nhận lương.
- Lập ngân sách tuần thay vì tháng.
- Áp dụng quy tắc "đợi 24–48 giờ" với mọi món mua sắm.
- Ghi chép hoặc dùng app theo dõi để nhìn rõ tiến độ.
Kết luận
Từ chỗ lương không cao và luôn "hụt ví" cuối tháng, tôi đã thoát cảnh đó nhờ 3 thói quen chi tiêu mới. Điều quan trọng nhất không phải là thắt chặt chi tiêu cực đoan, mà là quản lý có kế hoạch và tạo thói quen tự động. Chỉ vài tháng kiên trì, bạn sẽ thấy mình chủ động hơn, bớt căng thẳng tiền bạc, và quan trọng nhất – vẫn có thể sống thoải mái trong khả năng của mình.