Tiêu Viễn Sơn - đại ma đầu tội ác tày trời
Trong các tiểu thuyết võ hiệp, tác giả thường thiết lập quy luật "thiện thắng ác, nhân quả báo ứng". Phần lớn kết cục đều là phản diện chết trong tay chính nghĩa, để đề cao tinh thần hiệp nghĩa và thỏa mãn mong muốn của người đọc.
Tuy nhiên, một số nhân vật trong truyện Kim Dung lại có kết cục khiến người đọc khó hiểu, ví như việc Tiêu Viễn Sơn, một đại ma đầu giết người vô số lại sống sót? Vì sao Kim Dung lại để ông ta có một cái kết đẹp như vậy?
Tiêu Viễn Sơn không phải sinh ra đã là kẻ ác. (Ảnh: Sohu)
Thực ra, Tiêu Viễn Sơn không phải sinh ra đã là kẻ ác. Ngược lại, ông từng là người chủ trương hòa bình giữa Tống và Liêu, một võ sĩ có lòng nhân từ. Vì từng học nghệ với một sư phụ người Hán, ông từng thề không giết người Hán.
Thế nhưng, mọi chuyện thay đổi khi Mộ Dung Bác vì tham vọng phục quốc nước Yên đã bịa đặt rằng người Khiết Đan định ăn cắp võ công Thiếu Lâm, kích động Huyền Từ phương trượng dẫn quần hùng Trung Nguyên tới ải Nhạn Môn chặn đánh gia đình Tiêu Viễn Sơn.
Trận chiến ấy là bi kịch đẫm máu. Trung Nguyên quần hùng bị Tiêu Viễn Sơn giết đến kinh hồn bạt vía, còn ông thì tận mắt chứng kiến vợ mình chết thảm. Quá đau đớn, Tiêu Viễn Sơn nhảy vực tự vẫn, nhưng lại sống sót. Từ đó, ông sa vào ma đạo, hận thù chất chứa, chỉ mong trả nợ máu bằng máu.
Trung Nguyên quần hùng bị Tiêu Viễn Sơn giết đến kinh hồn bạt vía, còn ông thì tận mắt chứng kiến vợ mình chết thảm. (Ảnh: Sohu)
Nếu chỉ dừng ở đó, Tiêu Viễn Sơn vẫn chưa hẳn là kẻ ác. Bị vu oan thì phản kháng, bị cướp mất người thân thì báo thù và điều đó, xét cho cùng cũng là phản ứng tự nhiên của con người.
Song Kim Dung đã để ông trượt sâu hơn: khi ông giết cả những người vô tội như vợ chồng Kiều Tam Hoè và Huyền Khổ đại sư, những người từng cưu mang con trai mình Tiêu Phong (Kiều Phong) thì ông đã thực sự hóa ma.
Vì thế, lẽ ra Tiêu Viễn Sơn phải chết dưới tay chính đạo. Thế nhưng, sự xuất hiện của Vô Danh Thần Tăng lại khiến ông thoát khỏi cái chết.
Cái kết quá đỗi nhân từ
Trận chiến trong Tàng Kinh Các vốn là thời khắc quyết đấu giữa hai cặp cha con: Tiêu Viễn Sơn – Tiêu Phong và Mộ Dung Bác – Mộ Dung Phục. Thế nhưng Kim Dung lại để một cao thủ xuất thần là Vô Danh Thần Tăng đột ngột xuất hiện, chấm dứt mọi hận thù.
Lão hòa thượng này không chỉ dùng võ công vô địch khống chế cả bốn người, mà còn dùng lòng từ bi "độ hóa" hai ma đầu, khiến họ như chết đi sống lại, tỉnh ngộ và xuống tóc quy y.
Vô Danh Thần Tăng dùng lòng từ bi "độ hóa" hai ma đầu, khiến họ như chết đi sống lại, tỉnh ngộ và xuống tóc quy y. (Ảnh: Sohu)
Vô Danh Thần Tăng vì sao lại có khả năng ấy? Hai kẻ oán hận sâu như biển, chỉ vài lời giảng kinh mà hóa hiền lương, thật khó lý giải.
Nhưng nếu xét theo tư tưởng nhân quả mà Kim Dung thường gửi gắm, việc "ác nhân buông dao, lập địa thành Phật" là có chủ ý sâu xa để Tiêu Viễn Sơn sống, không phải là tha cho ông, mà là cho ông cơ hội chuộc lỗi bằng cách truyền lại tinh thần hiệp nghĩa.
Bảy đệ tử của Tiêu Viễn Sơn
Theo Sohu và Sina, dù Anh hùng xạ điêu được viết trước Thiên long bát bộ, nhưng mốc thời gian của Thiên long lại xảy ra trước Xạ điêu hàng trăm năm.
Vì thế, những nhân vật trong Thiên long bát bộ chính là tiền nhân ảnh hưởng sâu sắc đến võ lâm đời sau. Và theo một giả thuyết thú vị trong giới hâm mộ, bảy người đệ tử của Tiêu Viễn Sơn chính là Giang Nam Thất Quái trong Anh hùng xạ điêu.
Bảy người đệ tử của Tiêu Viễn Sơn chính là Giang Nam Thất Quái trong Anh hùng xạ điêu. (Ảnh: Sohu)
Hãy xem chi tiết võ công của họ, đặc biệt là Kha Trấn Ác. Trong nguyên tác viết: "Kha Trấn Ác nổi giận, giơ gậy sắt đánh ra sau đầu Hoàng Dung. Thế gậy nhanh và độc, chính là chiêu trong Phục ma trượng pháp, do ông luyện được ở sa mạc Mông Cổ, chuyên để đối phó với người mù như Mai Siêu Phong."
Mà Phục ma trượng pháp lại chính là tuyệt kỹ Thiếu Lâm mà Tiêu Viễn Sơn từng trộm học. Trong Thiên long bát bộ, Vô Danh Thần Tăng đã nói: "Năm xưa cư sĩ (chỉ Tiêu Viễn Sơn) mê võ học, bỏ qua kinh Phật, tìm thấy quyển Phục ma trượng pháp mà hân hoan luyện tập."
Điều đó chứng tỏ, Tiêu Viễn Sơn từng am hiểu nhiều võ học Trung Nguyên, trong đó có cả Phục ma trượng pháp. Sau khi được Vô Danh Thần Tăng độ hóa, ông hối hận và thu nhận đệ tử, truyền võ công cho đời sau để chuộc lại tội lỗi.
Giang Nam Thất Quái không phải những kẻ võ công tầm thường như người ta vẫn nghĩ. (Ảnh: Sohu)
Như vậy, Giang Nam Thất Quái không phải những kẻ võ công tầm thường như người ta vẫn nghĩ. Trong bản đăng dài kỳ đầu tiên của Anh hùng xạ điêu, chương "Thiên mã hành không" còn có đoạn Khưu Xứ Cơ nói: "Giang Nam Thất Quái quả danh bất hư truyền, võ công tuyệt thế, bần đạo xin bái phục."
Điều đó chứng minh rằng, bảy người này từng là cao thủ hàng đầu thời bấy giờ, chỉ là họ gặp phải những đối thủ quá mạnh như Hoàng Dung, Âu Dương Phong, Hoàng Dược Sư nên mới bị lu mờ.
Giang Nam Thất Quái hành hiệp trượng nghĩa, thấy ác diệt ác không phải vì hiếu chiến, mà vì đang mang trong lòng sứ mệnh chuộc lỗi thay sư phụ.
Ý nghĩa sâu xa của Kim Dung
Giết chết kẻ ác, có thể chấm dứt tội lỗi trong khoảnh khắc. Nhưng khiến kẻ ác tự ngộ, rồi truyền dạy điều thiện, mới là cách hóa giải tận gốc "cái ác" trong lòng người.
Kim Dung để Tiêu Viễn Sơn không chết, mà sống để truyền lại tinh thần hiệp nghĩa, chính là muốn nói: "Trừng phạt có thể diệt thân, nhưng chỉ lòng từ mới cứu được tâm."
Kim Dung để Tiêu Viễn Sơn không chết, mà sống để truyền lại tinh thần hiệp nghĩa. (Ảnh: Sohu)
Nếu Tiêu Viễn Sơn chết, oán thù sẽ khép lại bằng máu. Nhưng khi ông sống ăn năn, chuộc lỗi, và để lại dòng truyền thừa chính nghĩa như Giang Nam Thất Quái thì tinh thần võ hiệp được nối dài thêm một đời.
Nghe tưởng vô lý, nhưng chính sự "tha thứ có chủ đích" ấy mới là điều làm nên nhân văn của Kim Dung: Không phải giết cái ác, mà là cảm hóa để cái ác biết hành thiện.
Và đó chính là lý do Kim Dung không viết chết Tiêu Viễn Sơn, mà để ông sống tiếp, chuộc lỗi bằng cách gieo mầm hiệp nghĩa cho cả một thời đại Xạ điêu.
Theo Sohu, Sina, 163