Đột quỵ là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu và là nguyên nhân chính gây tàn tật tại Mỹ, theo Hiệp hội Đột quỵ Hoa Kỳ. Đây là một thực tế đáng sợ, đặc biệt là khi nhiều yếu tố nguy cơ đột quỵ khá âm thầm (như cholesterol cao và huyết áp cao) - cho đến khi chúng bộc lộ.
Tuy nhiên, việc một số yếu tố nguy cơ không phải lúc nào cũng rõ ràng không có nghĩa là đột quỵ không thể kiểm soát được. Trên thực tế, ước tính khoảng 80% các trường hợp đột quỵ có thể phòng ngừa được thông qua thay đổi lối sống như tập thể dục, chế độ ăn uống và hơn thế nữa, theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Hoa Kỳ (CDC).
Không ai hiểu rõ điều này hơn các chuyên gia điều trị vấn đề này. Các bác sĩ đột quỵ cho biết họ suy nghĩ rất nhiều về những cách chính để giảm thiểu nguy cơ đột quỵ (và nguy cơ của bệnh nhân). BS Anthony Kim (giám đốc y khoa của Trung tâm Đột quỵ Đại học California tại San Francisco) chia sẻ: "Tôi thích nghĩ về nó, những gì tôi có thể làm để ngăn ngừa đột quỵ, một cách chủ động hơn". Dưới đây, các bác sĩ đột quỵ chia sẻ những thói quen mà cá nhân họ tránh - và tại sao bạn cũng nên tránh chúng.
Lối sống ít vận động
Theo BS Arthur Wang (giám đốc phẫu thuật thần kinh nội mạch tại Trường Y Đại học Tulane), một trong những yếu tố nguy cơ đột quỵ có thể thay đổi là lối sống ít vận động. Mặc dù không có một định nghĩa chung nào về lối sống ít vận động, nhưng nhìn chung, nó có nghĩa là dành quá nhiều thời gian để ngồi hoặc nằm xuống và không đủ thời gian tập thể dục hoặc vận động.
BS Wang nói: "Người ta đã chứng minh rằng hoạt động thể chất thường xuyên giúp giữ cho mạch máu của bạn không bị tắc nghẽn. Nó ngăn chặn sự tích tụ mảng bám trong động mạch. Vì vậy, chúng tôi thường khuyên mọi người nên tập thể dục cường độ vừa phải khoảng 30 phút, có thể 5 lần một tuần".
Điều này có nghĩa là bạn nên đi bộ, chạy bộ, đạp xe, làm vườn hoặc tham gia một lớp tập luyện nhóm - không có cách nào là sai để vận động.
Không kiểm soát huyết áp cao
BS Kim cho biết: "Hóa ra rất nhiều điều mà chúng tôi khuyên dùng cho một lối sống lành mạnh cũng làm giảm nguy cơ mắc cả bệnh tim và đột quỵ. Nhưng nếu có một yếu tố có tác động lớn nhất thì đó là huyết áp, huyết áp và huyết áp".
Huyết áp cao, đặc biệt là theo thời gian, có thể dẫn đến các vấn đề. Huyết áp cao là yếu tố nguy cơ đột quỵ có thể thay đổi lớn nhất.
BS Kim nói: "Nếu bạn có một cây đũa phép thuật và vẫy nó, đột nhiên loại bỏ huyết áp cao khỏi dân số Hoa Kỳ, sẽ có ít hơn 60% các trường hợp đột quỵ. Nó cho đến nay là yếu tố nguy cơ hàng đầu gây đột quỵ và chúng tôi gọi nó là kẻ giết người thầm lặng bởi vì thường thì bệnh nhân không cảm nhận được nó; bạn phải kiểm tra, theo dõi và điều trị nó".
"Nếu bạn có một cây đũa phép thuật và vẫy nó, đột nhiên loại bỏ huyết áp cao khỏi dân số Hoa Kỳ, sẽ có ít hơn 60% các trường hợp đột quỵ", BS Anthony Kim (Trung tâm Đột quỵ, Đại học California, San Francisco) nhấn mạnh.
Bỏ qua các buổi kiểm tra sức khỏe định kỳ
BS Wang nói: "Những yếu tố nguy cơ này thường không có bất kỳ triệu chứng thực sự nào", đó là một điều đáng lo ngại. "Một bệnh nhân sẽ không bao giờ biết huyết áp của họ cao, họ sẽ không biết liệu họ có bị cholesterol cao hay không trừ khi tất cả những điều này được kiểm tra hoặc sàng lọc thường xuyên".
Điều này có nghĩa là điều quan trọng là bạn phải đến gặp bác sĩ chăm sóc chính của mình để kiểm tra sức khỏe định kỳ mà họ cho là cần thiết. Họ sẽ sàng lọc bạn các vấn đề như cholesterol cao và huyết áp cao trong khi kiểm tra các yếu tố nguy cơ khác như lượng đường trong máu và cân nặng của bạn.
BS Wang cho biết thêm: "Tôi nghĩ rằng chỉ cần hết sức cảnh giác về những điều đó, đặc biệt là khi những yếu tố nguy cơ đột quỵ này rất khó hiểu, nghĩa là chúng không biểu hiện bất kỳ triệu chứng thực sự nào, vì vậy điều thực sự quan trọng là bệnh nhân phải hiểu điều đó để họ thực hiện các bước hành động đến gặp bác sĩ để được làm các xét nghiệm sàng lọc thường xuyên này".
Bác sĩ cũng có thể xem xét bất kỳ yếu tố nguy cơ nào nằm ngoài tầm kiểm soát của bạn, chẳng hạn như giới tính (đột quỵ phổ biến hơn ở phụ nữ), chủng tộc (chúng phổ biến hơn ở người da đen) và tiền sử cá nhân. BS Wang cho biết: "Về tiền sử bệnh, những người đã bị đột quỵ trước đây hoặc nếu một trong cha mẹ của họ bị đột quỵ trong quá khứ thì có nguy cơ bị đột quỵ trong tương lai cao hơn nhiều".
Hút thuốc
Theo BS Kim và BS Wang, một trong những thói quen cần tránh hàng đầu là hút thuốc. Điều đó chắc chắn làm tăng nguy cơ đột quỵ và cả bệnh tim. Một trong những cách mà nó làm điều đó là khiến các mạch máu bị thu hẹp theo thời gian và điều đó cuối cùng có thể dẫn đến tắc nghẽn dòng máu đến một phần của não, về cơ bản là đột quỵ.
Uống quá nhiều rượu
Bạn có thể biết rằng rượu không tốt cho bạn. Nó có liên quan đến một số loại ung thư, bệnh gan và cả đột quỵ. Cụ thể, BS Kim cho biết có "mối liên hệ giữa ... việc sử dụng rượu quá mức và nguy cơ mắc bệnh tim và đột quỵ". Các khuyến nghị về rượu khác nhau tùy theo từng người, nhưng CDC coi việc uống nhiều hơn 4 ly trong một lần ngồi đối với phụ nữ hoặc 5 ly trong một lần ngồi đối với nam giới là uống quá nhiều.
Bỏ qua chế độ ăn uống
Một chế độ ăn uống hợp lý cũng rất quan trọng để quản lý nguy cơ đột quỵ. Điều này có nghĩa là điều chỉnh các loại thực phẩm chứa nhiều chất béo bão hòa, đường và muối.
Ngoài ra, BS Kim chỉ ra rằng có mối quan hệ giữa lượng muối ăn vào và huyết áp cao, mà như chúng ta đã biết, là một yếu tố nguy cơ đột quỵ khác. Khi nói đến những gì bạn nên ăn, BS Kim chỉ ra công trình của tác giả và nhà báo Michael Pollan. Lời khuyên này là "hãy ăn thực phẩm, chủ yếu là thực vật, không quá nhiều". Điều này có nghĩa là có một chế độ ăn giàu trái cây và rau củ với một ít thịt được thêm vào.
Bỏ qua việc điều trị cần thiết
Vì đột quỵ rất phổ biến ở quốc gia này (và thế giới này), điều quan trọng là bạn phải nhận thức được các dấu hiệu và được điều trị càng sớm càng tốt. Các phương pháp điều trị đột quỵ có sẵn hoạt động càng tốt hơn khi chúng được thực hiện càng sớm.
Vì nhiều cơn đột quỵ không gây đau và các triệu chứng của đột quỵ rất khác nhau, nên điều quan trọng là phải nhận biết các triệu chứng của đột quỵ.
Có một từ viết tắt hữu ích để giúp mọi người nhớ các dấu hiệu - và từ viết tắt đó là FAST. FAST là viết tắt của "mặt xệ xuống, yếu tay, khó nói và thời gian gọi 115".
Đây không phải là danh sách tất cả các triệu chứng đột quỵ tiềm ẩn, nhưng bất kỳ yếu tố nào trong số đó làm dấy lên nghi ngờ rằng đó có thể là đột quỵ, đặc biệt là nếu nó xảy ra đột ngột. Và, một lần nữa, điều quan trọng cần nhớ là việc điều trị càng nhanh càng tốt là rất quan trọng.
(Ảnh minh họa: Internet)
(Nguồn: Huffpost)