Mẹ có biết rằng não bộ của trẻ phát triển mạnh mẽ nhất trong những năm đầu đời và để quá trình này diễn ra thuận lợi, bé cần được cung cấp đầy đủ những dưỡng chất thiết yếu?
Thực tế, não bộ tuy chỉ chiếm khoảng 2% trọng lượng cơ thể nhưng lại tiêu thụ đến 20% năng lượng hằng ngày. Vì vậy, ngoài ba nhóm chất chính là đạm, béo và tinh bột, những vi chất quan trọng như DHA, ARA, choline, sắt, kẽm, i-ốt, vitamin nhóm B, vitamin D, canxi, magie… đóng vai trò nền tảng để nuôi dưỡng trí thông minh và khả năng học hỏi của con.
Chẳng hạn, DHA giúp hình thành chất xám và phát triển thị giác, choline hỗ trợ trí nhớ, sắt vận chuyển oxy nuôi tế bào não, kẽm giúp dẫn truyền tín hiệu thần kinh, trong khi i-ốt lại quyết định sự phát triển trí tuệ thông qua hormone tuyến giáp. Bên cạnh đó, vitamin nhóm B giúp duy trì năng lượng cho tế bào thần kinh, vitamin D và canxi không chỉ cần cho xương mà còn quan trọng đối với hoạt động não bộ.
Khi mẹ nắm được những kiến thức cơ bản này, việc chăm sóc và đồng hành cùng con sẽ trở nên khoa học hơn. Mẹ có thể chủ động lựa chọn thực phẩm giàu dưỡng chất, xây dựng bữa ăn cân đối, kết hợp sữa và các sản phẩm bổ sung phù hợp với từng giai đoạn phát triển.
Một nền tảng dinh dưỡng đúng đắn không chỉ giúp con khỏe mạnh về thể chất mà còn mở ra cơ hội để con phát huy tối đa tiềm năng trí tuệ của mình. Vì vậy, mẹ hãy coi việc hiểu và bổ sung đúng vi chất cho não bộ con là hành trình đồng hành quan trọng trên con đường khôn lớn.
Những vi chất quan trọng cho sự phát triển não bộ của trẻ
Não bộ của trẻ nhỏ phát triển với tốc độ vượt bậc trong những năm đầu đời. Để quá trình này diễn ra tối ưu, ngoài năng lượng từ chất đạm, chất béo và tinh bột, trẻ rất cần đến các vi chất dinh dưỡng – dù chỉ chiếm một lượng nhỏ nhưng đóng vai trò vô cùng quan trọng đối với trí tuệ, trí nhớ và khả năng học hỏi.
1. DHA và ARA
Vai trò: DHA (docosahexaenoic acid) là thành phần chính của chất xám trong não và võng mạc, giúp phát triển trí thông minh và thị lực. ARA (arachidonic acid) hỗ trợ phát triển hệ thần kinh và miễn dịch.
Nguồn thực phẩm: cá biển (cá hồi, cá ngừ, cá thu), dầu cá, trứng, sữa công thức bổ sung DHA.
2. Choline
Vai trò: giúp hình thành acetylcholine – chất dẫn truyền thần kinh quan trọng cho trí nhớ và sự tập trung.
Nguồn thực phẩm: trứng (lòng đỏ), gan động vật, sữa, các loại đậu.
3. Sắt
Vai trò: tham gia vận chuyển oxy đến não, giúp não hoạt động hiệu quả. Thiếu sắt dễ gây mệt mỏi, kém tập trung, chậm phát triển trí tuệ.
Nguồn thực phẩm: thịt đỏ, gan, cá, rau xanh đậm, ngũ cốc tăng cường sắt.
4. Kẽm
Vai trò: cần thiết cho sự dẫn truyền tín hiệu thần kinh và phát triển nhận thức.
Nguồn thực phẩm: hải sản (hàu, tôm cua), thịt gà, ngũ cốc nguyên hạt.
5. I-ốt
Vai trò: giúp tuyến giáp sản xuất hormone T3, T4 – quyết định sự phát triển não và trí thông minh. Thiếu i-ốt có thể gây chậm phát triển trí tuệ.
Nguồn thực phẩm: muối i-ốt, hải sản, rong biển.
6. Vitamin nhóm B (B1, B6, B12, folate)
Vai trò: tham gia sản xuất năng lượng cho tế bào thần kinh, hỗ trợ trí nhớ và sự tập trung. Folate (B9) rất quan trọng cho sự hình thành ống thần kinh từ trong bào thai.
Nguồn thực phẩm: ngũ cốc, các loại hạt, thịt, cá, rau lá xanh.
7. Vitamin D
Vai trò: ngoài hỗ trợ xương, vitamin D còn ảnh hưởng đến chức năng não bộ và tâm trạng.
Nguồn thực phẩm: ánh nắng mặt trời, cá béo, sữa bổ sung vitamin D.
8. Canxi và Magie
Vai trò: tham gia dẫn truyền thần kinh, giúp não bộ hoạt động nhịp nhàng.
Nguồn thực phẩm: sữa và chế phẩm từ sữa, các loại hạt, rau xanh.
9. Omega-3, Omega-6
Vai trò: ngoài DHA, các axit béo này giúp hoàn thiện cấu trúc màng tế bào thần kinh, tăng khả năng học hỏi và ghi nhớ.
Nguồn thực phẩm: dầu cá, dầu hạt lanh, quả óc chó, hạt chia.
Kết luận
Một chế độ ăn cân đối, đa dạng với đầy đủ DHA, choline, sắt, kẽm, i-ốt, vitamin nhóm B, vitamin D, canxi, magie và omega-3/6 sẽ giúp trẻ có nền tảng não bộ khỏe mạnh, phát triển trí tuệ toàn diện. Ba mẹ cần lưu ý bổ sung từ thực phẩm tự nhiên là chính, kết hợp với sữa hoặc sản phẩm dinh dưỡng bổ sung khi cần thiết.