Phía sau trải nghiệm tưởng như "nhỏ bé" ấy là sự kết hợp của ba yếu tố đang định hình lại bức tranh tài chính Việt Nam: ngân hàng – fintech – công nghệ AI. Khi cả ba cùng hướng đến mục tiêu chung là mở rộng khả năng tiếp cận tài chính an toàn và linh hoạt cho người dân, "hạn mức chi tiêu trong 3 phút" không chỉ là tiện ích mới, mà là minh chứng cho một cách tiếp cận tài chính thông minh hơn, cá nhân hóa hơn, và gần gũi hơn với đời sống hàng ngày của người Việt.
Cái bắt tay "tỷ đô" giữa ngân hàng và fintech: Khi công nghệ lấp đầy vùng trũng tài chính
Theo số liệu từ Ngân hàng Nhà nước, 72% công ty fintech tại Việt Nam hiện đã hợp tác với các ngân hàng thương mại – con số cho thấy mối quan hệ hợp tác đang dần thay thế mô hình cạnh tranh. Ngân hàng nắm dòng vốn, thương hiệu và kinh nghiệm quản trị rủi ro; fintech lại có tốc độ, công nghệ và khả năng hiểu người dùng ở cấp độ dữ liệu hành vi. Khi hai bên bắt tay, "vùng trũng tài chính" – nơi hàng triệu người chưa từng có điểm tín dụng hoặc chưa đủ điều kiện tiếp cận các dịch vụ tài chính chính thống – bắt đầu được lấp đầy.
Báo cáo Improving Vietnam’s Financial Inclusion and Fintech’s Role của EY Việt Nam chỉ ra rằng, các nền tảng fintech đang đóng vai trò ngày càng quan trọng trong việc giúp ngân hàng mở rộng tiếp cận thông qua "dữ liệu thay thế" (alternative data) – tập hợp những tín hiệu tài chính mà trước đây hệ thống tín dụng truyền thống chưa thể khai thác: lịch sử thanh toán hóa đơn, tần suất nạp điện thoại, thói quen chi tiêu định kỳ...
Những dữ liệu này không thay thế hệ thống tín dụng cũ, mà bổ sung và hoàn thiện bức tranh tài chính của từng người dùng. Nhờ AI và phân tích dữ liệu theo thời gian thực, các tổ chức tài chính có thể đánh giá năng lực chi tiêu, khả năng hoàn trả và hành vi tài chính của khách hàng một cách linh hoạt và toàn diện hơn.
Nếu trước đây, việc tiếp cận tín dụng gần như chỉ dành cho nhóm có thu nhập ổn định, tài sản đảm bảo và lịch sử tín dụng rõ ràng, thì giờ đây, với sự hỗ trợ của AI, bức tường ngăn giữa "người có điểm" và "người chưa từng được chấm điểm" đang dần biến mất.
Cách tiếp cận này phù hợp với định hướng của Chính phủ trong Chiến lược Tài chính Toàn diện Quốc gia, khi Việt Nam đặt mục tiêu 80% người trưởng thành có tài khoản giao dịch tài chính vào năm 2025, và từng bước hình thành hệ sinh thái tín dụng mở (open credit ecosystem) trên nền tảng số.
Ví Trả Sau MoMo – Khi công nghệ AI tạo ra "nguồn tiền linh hoạt" cho cuộc sống hiện đại
Trong bức tranh hợp tác giữa ngân hàng và fintech, Ví Trả Sau (VTS) – sản phẩm do TPBank và MBV phát triển và được triển khai liền mạch trên siêu ứng dụng MoMo – là một ví dụ tiêu biểu.
Trái với suy nghĩ của nhiều người, Ví Trả Sau không tạo ra khoản nợ, mà cung cấp cho người dùng một nguồn tiền linh hoạt – có thể sử dụng ngay khi cần, với hạn mức được cá nhân hóa dựa trên khả năng tài chính thực tế. Với Ví Trả Sau, người dùng có thể chủ động hơn trong việc cân đối dòng tiền, thay vì bị động chờ đến kỳ thu nhập hay tìm đến nguồn vốn phi chính thống.
Điểm đặc biệt của Ví Trả Sau nằm ở trải nghiệm mở hạn mức chi tiêu linh hoạt, hoàn toàn trực tuyến, không cần chứng minh thu nhập hay tài sản đảm bảo. Dựa trên khả năng tài chính thực tế của từng người dùng, hệ thống AI Credit Scoring do MoMo xây dựng sẽ phân tích dữ liệu hành vi để đề xuất hạn mức phù hợp chỉ trong 1–3 phút – không giấy tờ, không xếp hàng, không gặp nhân viên tư vấn.
Bí mật phía sau điều tưởng chừng "không tưởng" này là dữ liệu hành vi tài chính trong đời sống số: từ lịch sử thanh toán hóa đơn, thói quen mua sắm, tần suất nạp tiền, đến cách người dùng duy trì số dư ví. Những dữ liệu nhỏ bé ấy, khi được tổng hợp và xử lý qua hàng trăm mô hình máy học, tạo thành một "chân dung tài chính" chính xác và cập nhật theo thời gian thực. Nhờ vậy, các ngân hàng đối tác có thể nhận diện đúng năng lực chi tiêu của từng cá nhân – kể cả những người chưa từng có điểm tín dụng trước đây.
Ở góc độ ngân hàng, mô hình hợp tác này cũng mang lại lợi ích rõ rệt: chi phí vận hành được tối ưu, quy trình xét duyệt được rút ngắn, trong khi khả năng quản trị rủi ro lại tăng nhờ công nghệ chấm điểm minh bạch.
Từ góc nhìn kinh tế, nhiều chuyên gia đánh giá Ví Trả Sau là một minh chứng rõ nét cho hiệu quả của mô hình hợp tác giữa ngân hàng và nền tảng fintech. Điều đáng chú ý, theo các chuyên gia, là những giải pháp như MoMo đang là "cánh tay nối dài" mở rộng năng lực phục vụ của hệ thống tài chính thông qua dữ liệu và công nghệ AI. Đồng thời, giúp hàng triệu người lần đầu được ghi nhận điểm CIC – một bước tiến quan trọng hướng tới mục tiêu tài chính toàn diện và phát triển nền kinh tế số.
Có thể thấy, sự kết hợp giữa ngân hàng và fintech đang mở ra một chương mới cho tài chính Việt Nam: nhanh hơn, minh bạch hơn và toàn diện hơn. Và trong bức tranh đó, MoMo cùng các đối tác như TPBank và MBV đang chứng minh rằng, công nghệ không chỉ giúp dòng tiền vận hành hiệu quả, mà còn mang cơ hội tài chính đến gần hơn với từng người dân.