1. Khởi đầu bằng một câu hỏi quen thuộc: “13 triệu có đủ không?”
Chị Linh, 39 tuổi, sống cùng chồng và hai con nhỏ. Chồng chị làm nghề tự do, thu nhập dao động; riêng chị có lương cố định 13 triệu – chính là khoản tiền chị dùng để lo tất cả chi tiêu sinh hoạt trong tháng.
Gia đình không du lịch nhiều, không mua đồ hiệu, không có chi lớn bất ngờ. Vậy mà tháng nào kết lại cũng thấy hụt.
“Tháng thì còn 500 nghìn, tháng lại âm 1 triệu mà tôi vẫn không hiểu mình tiêu vào đâu,” chị kể.
Đây cũng là câu hỏi nhiều phụ nữ Hà Nội gặp phải: mọi thứ đều vừa phải, vậy tại sao vẫn thiếu?
2. Bảng chi tiêu 13 triệu được ghi chép trong 30 ngày
Sau nhiều tháng lúng túng, chị Linh ngồi xuống và ghi chép theo 6 nhóm chi tiêu lớn. Kết quả khiến chị thực sự “vỡ” ra vấn đề:
Bảng chi tiêu tháng của chị Linh
| Khoản chi | Số tiền | Ghi chú |
|---|---|---|
| Tiền ăn – chợ – đồ ship | 4.900.000 | 2 lần ship/tuần |
| Học và đồ dùng cho 2 con | 3.500.000 | Tập, bút, học thêm |
| Hóa đơn – điện nước – Internet | 1.450.000 | |
| Xăng xe – gửi xe | 700.000 | |
| Mua vặt – chi lặt nhặt | 1.900.000 | Kem trị muỗi, giấy, đồ bếp… |
| Quà cáp – phát sinh | 1.200.000 | Sinh nhật – họp lớp – hiếu hỷ |
Tổng: 13.650.000
→ Mỗi tháng thiếu khoảng 650.000 đồng.
Điểm thú vị là: không khoản nào “quá đáng”, nhưng tổng lại khiến bảng ngân sách lệch hẳn.
3. Khúc mắc chính: 3 khoản nhỏ nhưng cộng lại thành cả triệu
Khúc mắc 1: Khoản mua vặt 1,9 triệu – kẻ âm thầm “ăn mòn” ngân sách
Đây là khoản chị Linh không hề để ý:
- Mua chai nước rửa bát khi thấy “đang giảm giá”
- Thêm lọ gia vị mới
- Hộp bút cho con
- Chai kem dưỡng da
- Bộ cọ bếp vì thấy “dễ thương”
“Tôi luôn nghĩ chỉ 20–40 nghìn/lần, nhưng cuối tháng cộng lại thì thành gần 2 triệu,” chị thở dài.
Khúc mắc 2: Đồ ship gây đội tiền ăn thêm 600–800 nghìn
Hai vợ chồng bận, nên tuần nào cũng có 1–2 bữa đặt đồ:
- Giá thực phẩm khi ship cao hơn 30–40%
- Thêm phí vận chuyển
- Thêm đồ uống “cho tiện”
Tổng lại làm chi phí ăn tăng không kiểm soát.
Khúc mắc 3: Quà cáp – phát sinh không có hạn mức
Ở Hà Nội, đặc biệt với những gia đình trẻ:
- Sinh nhật bạn con
- Đi họp lớp
- Hiếu hỷ cuối năm
- Quà thăm ốm
Tháng nào cũng có sự kiện. Không phân tách quỹ → khoản này luôn vượt.
4. Cách xử lý hợp lý: Không cắt bừa, cắt đúng chỗ
Sau khi nhìn rõ bảng chi tiêu, chị Linh bắt tay tối ưu 3 nhóm chi gây rò rỉ:
Giải pháp 1: Lập danh sách “các món bắt buộc phải mua trong tháng”
- Đồ gia dụng, giấy, bột giặt, dầu gội → gom vào 1 lần mua
- Không mua thêm bất kỳ món “tiện tay” nào
- Đặt hạn mức 1 triệu/tháng
Kết quả:
Khoản 1,9 triệu → còn 1 triệu
→ Tiết kiệm 900 nghìn.
Giải pháp 2: Giảm ship – tăng nấu nhanh
Chị Linh đổi sang mô hình:
- Nấu 3 món cơ bản, chuẩn bị 2 ngày/lần
- Dùng nồi chiên làm món nhanh
- Giữ đúng 1 bữa ship/tuần
Kết quả:
Tiền ăn từ 4,9 triệu → còn 4,2 triệu
→ Giảm 700 nghìn.
Giải pháp 3: Tách hẳn “quỹ phát sinh”
Chị đặt cố định 500 nghìn/tháng, nạp vào ví riêng. Hết quỹ là dừng, không chen vào tiền sinh hoạt.
Kết quả:
Khoản phát sinh từ 1,2 triệu → còn 500 nghìn
→ Giảm 700 nghìn.
5. Bảng chi tiêu sau tối ưu – nhìn vào là thấy ngay sự khác biệt
Bảng chi tiêu mới của chị Linh
| Khoản chi | Trước | Sau tối ưu | Giảm |
|---|---|---|---|
| Tiền ăn – chợ | 4.900.000 | 4.200.000 | 700.000 |
| Mua vặt | 1.900.000 | 1.000.000 | 900.000 |
| Phát sinh | 1.200.000 | 500.000 | 700.000 |
Tổng giảm: ~2,3 triệu/tháng
→ 1 năm tiết kiệm ~27,6 triệu mà không cắt bất kỳ khoản cần thiết nào.
Quan trọng hơn: gia đình không phải sống thiếu thốn, chỉ là tiêu có mục đích hơn.
6. Kết: Vấn đề không phải 13 triệu ít – mà là chưa biết tiền đi đâu
Câu chuyện của chị Linh đại diện cho rất nhiều gia đình ở các đô thị lớn:
- Chi tiêu không hoang phí nhưng vẫn luôn thiếu
- Tưởng đã tiết kiệm nhưng thật ra đang rò rỉ
- Không biết cắt chỗ nào vì… không nhìn thấy toàn bộ bức tranh
Khi có bảng chi tiêu rõ ràng, câu trả lời trở nên rất logic:
✔ Cắt mua vặt
✔ Giảm ship
✔ Ấn định quỹ phát sinh
Và chỉ cần thay đổi vài thói quen nhỏ, số tiền tiết kiệm mỗi tháng có thể tăng lên rõ rệt.
Tiết kiệm không phải chuyện thắt lưng buộc bụng – mà là chuyện hiểu chính xác dòng tiền của mình.