Sản phụ mất con ở tuần 30 vì không điều trị tiểu đường thai kỳ
BS Dương Minh Tuấn (khoa Nội tiết và Đái tháo đường, Bệnh viện Bạch Mai) chia sẻ, mới đây anh tiếp nhận một bệnh nhân 24 tuổi, mang thai lần đầu, thai 30 tuần, được chẩn đoán đái tháo đường thai kỳ từ tuần 26.
Vì sợ tiêm và nghĩ chỉ cần ăn kiêng là đủ, bệnh nhân chỉ tự điều chỉnh chế độ ăn và tự đo đường máu tại nhà. Sau ăn có lúc 8,2 mmol/L, cao nhất 10,6 mmol/L nhưng chỉ nghĩ chắc do hôm đó ăn nhiều, tém tém lại là được.
"Một ngày, bạn thấy mệt mỏi, buồn nôn và nôn nhiều, tưởng là đau dạ dày nên không đi khám ngay. Vài tiếng sau, không đỡ, bạn vào viện, đường máu đã 19,5 mmol/L, xét nghiệm cho thấy tình trạng nhiễm toan ceton, siêu âm: KHÔNG CÓ TIM THAI. Mọi chuyện diễn ra quá nhanh, để lại cú sốc lớn cho cả gia đình", BS Dương Minh Tuấn chia sẻ.
Vì sao nhiễm toan ceton có thể xảy ra ngay cả khi đường máu chỉ 8-11 mmol/L?
BS Tuấn cho biết, ít ai biết rằng ở phụ nữ mang thai, nhiễm toan ceton có thể xảy ra ngay cả khi đường máu chỉ 8-11 mmol/L, thấp hơn nhiều so với người không mang thai.
Lý do là trong thai kỳ, nhau thai tiết ra nhiều hormone như hPL, progesterone, estrogen, cortisol làm giảm nhạy cảm insulin, khiến cơ thể dễ chuyển sang phân giải mỡ và sinh ceton. Thai nhi lại tiêu thụ glucose liên tục. Khi mẹ thiếu hụt insulin tương đối, quá trình sinh ceton diễn ra rất nhanh. Chỉ trong vài giờ, tình trạng nhiễm toan có thể hình thành, gây mất nước, toan máu, giảm tưới máu nhau thai và thiếu oxy cho thai, dẫn đến suy thai cấp và thai lưu.
Nhiễm toan ceton ở thai phụ là cấp cứu nội tiết - sản khoa với tỷ lệ tử vong thai từ 9% đến hơn 30% tùy báo cáo. Điều đáng nói là nhiều sản phụ vẫn nghĩ chỉ cần "đường máu không quá cao" thì sẽ an toàn, nên bỏ qua những lần đường máu sau ăn vượt mục tiêu.
"Trên thực tế, các hướng dẫn mới nhất của ADA và ACOG đều nhấn mạnh: Sau ăn 1 giờ, đường máu nên dưới 7,8 mmol/L, sau ăn 2 giờ dưới 6,7 mmol/L. Nếu nhiều lần vượt mục tiêu hoặc xuất hiện triệu chứng như mệt, buồn nôn, nôn, khát nước, tiểu nhiều, thở nhanh sâu… thì phải đến bệnh viện ngay, không chờ đợi", BS Tuấn cho hay.
Vị bác sĩ đặc biệt nhấn mạnh: "Khởi trị insulin đúng thời điểm không gây hại cho thai, mà ngược lại là biện pháp an toàn nhất để bảo vệ thai nhi trước nguy cơ do các biến chứng của tiểu đường thai kỳ có thể mang lại. Đừng để những con số tưởng như "tăng nhẹ" trên máy đo đường máu làm mình chủ quan để rồi phải đánh đổi lấy toàn nước mắt với giá như".
Tiểu đường thai kỳ là gì?
Tiểu đường thai kỳ là tình trạng lượng đường trong máu cao hơn bình thường ở phụ nữ mang thai, thường xuất hiện từ tuần thứ 24 đến 28 của thai kỳ. Mặc dù đa số phụ nữ sẽ trở lại bình thường sau khi sinh, nhưng nó có thể gây ra các biến chứng cho cả mẹ và bé nếu không được phát hiện và kiểm soát kịp thời.
Phòng tránh tiểu đường thai kỳ thế nào?
Chế độ ăn uống cân đối:
- Ưu tiên thực phẩm giàu chất xơ, ít đường, các loại ngũ cốc nguyên hạt. Hạn chế thực phẩm chế biến sẵn, đồ ngọt, thức ăn nhanh.
- Chia nhỏ các bữa ăn trong ngày: Thay vì ăn 3 bữa lớn, chia thành 5-6 bữa nhỏ giúp cơ thể kiểm soát đường huyết tốt hơn.
- Uống đủ nước: Nước giúp cơ thể đào thải lượng đường dư thừa.
Tập thể dục đều đặn: Các bài tập nhẹ nhàng như đi bộ, yoga, bơi lội có thể giúp cải thiện khả năng kiểm soát đường huyết.
Kiểm soát cân nặng: Tránh tăng cân quá mức trong thai kỳ.
Khám thai định kỳ và kiểm tra đường huyết:
Phát hiện sớm các dấu hiệu tiểu đường thai kỳ giúp can thiệp kịp thời và giảm thiểu rủi ro, theo các chuyên gia y tế.
Nếu có tiền sử gia đình mắc tiểu đường, béo phì, hoặc từng bị tiểu đường thai kỳ ở lần mang thai trước, cần đặc biệt chú ý các biện pháp phòng ngừa.
Tham khảo ý kiến bác sĩ: Nếu có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn và điều trị kịp thời, các chuyên gia y tế khuyên.
(Ảnh minh họa: Internet)