Cho con 600k tiêu vặt, chỉ sau 1 ngày bay màu: Phụ huynh Hà Nội sốc toàn tập khi biết danh sách chi tiêu

"Con mới xin 600 nghìn hôm qua mà, sao hôm nay lại hết sạch rồi?" – người mẹ trẻ ở Hà Nội thảng thốt hỏi khi thấy con trai lớp 9 tiếp tục chìa tay xin thêm tiền tiêu vặt. Câu trả lời hồn nhiên của cậu bé khiến cả nhà rơi vào cảnh dở khóc dở cười:

Tổng cộng, chỉ trong vỏn vẹn 24 giờ, 600 nghìn đồng – số tiền đủ cho một người lớn ăn cơm cả tuần – đã "bay màu" một cách chóng vánh trong tay một đứa trẻ.

Người mẹ không giấu nổi sự hoang mang: "Nếu bây giờ con tiêu tiền kiểu này, lớn lên biết sẽ thành thế nào?".

Khi phụ huynh "toát mồ hôi hột" nhìn con xài tiền

Thực tế, 600k không phải số tiền quá lớn với nhiều gia đình thành phố, nhưng cách tiêu xài của con trẻ lại khiến cha mẹ giật mình. Cái cảm giác "mồ hôi hột rơi lã chã" không chỉ vì tiếc tiền, mà còn vì nhận ra khoảng trống trong việc dạy con về giá trị đồng tiền.

Điều đáng nói là những khoản chi ấy không hề sai theo suy nghĩ trẻ nhỏ. Với chúng, mời bạn bè uống trà sữa thể hiện sự hào phóng, chụp photobooth là để có kỷ niệm đẹp với bạn bè, nạp game để "không bị thua kém". Nhưng dưới góc nhìn người lớn, đó lại là những khoản tiêu pha thiếu kiểm soát, không có kế hoạch.

Một ông bố tâm sự: "Con mình cũng từng như vậy. Cứ cầm tiền là nghĩ phải tiêu hết. Không bao giờ có khái niệm giữ lại hay tiết kiệm. Lúc đó mình mới giật mình: từ nhỏ đến giờ, mình chưa hề dạy con cách quản lý tiền, cứ nghĩ con tự hiểu."

Vì sao con trẻ dễ dàng tiêu tiền không suy nghĩ? Có nhiều nguyên nhân, nhưng nhìn chung, việc trẻ "đốt ví" nhanh chóng đến từ một số yếu tố: 

Trẻ chưa từng được dạy cách sử dụng tiền. Nhiều phụ huynh hoặc là cho con quá ít, hoặc là cho thoải mái nhưng không hướng dẫn, dẫn đến việc con không biết phân bổ, chỉ tiêu theo cảm hứng.

Tâm lý "sĩ diện". Ở tuổi dậy thì, việc mời bạn bè, chi tiêu để "giữ hình ảnh" trở nên rất quan trọng. Một ly trà sữa hay một buổi photobooth đôi khi không chỉ là niềm vui, mà còn là "vé thông hành" để con không bị tách biệt khỏi nhóm.

Ảnh hưởng từ quảng cáo, mạng xã hội. Những clip review đồ ăn, photobooth mới mở, món đồ "hot trend" liên tục xuất hiện khiến trẻ luôn có cảm giác phải bắt kịp.

Chưa biết giá trị lao động gắn liền với đồng tiền. Đứa trẻ nhận tiền từ bố mẹ như một điều hiển nhiên, chứ không biết để có được 600k ấy, bố mẹ phải làm việc bao lâu, vất vả thế nào.

Câu chuyện không chỉ về 600k

Nếu chỉ nhìn 600k trong một ngày, phụ huynh có thể coi đó là sự bốc đồng tuổi mới lớn. Nhưng nếu tình trạng kéo dài, trẻ sẽ hình thành thói quen tiêu xài hoang phí, phụ thuộc và thiếu trách nhiệm tài chính.

Đó chính là lý do nhiều chuyên gia giáo dục khẳng định: Dạy con về tiền bạc nên bắt đầu từ nhỏ, trước khi chúng bước vào tuổi mới lớn.

1. Cho con tiền tiêu vặt theo tuần hoặc tháng, không "xả cửa"

Thay vì đưa một cục tiền lớn, cha mẹ có thể phân bổ tiền tiêu vặt thành từng tuần. Khi con đã biết cân đối, có thể nâng dần lên theo tháng. Nguyên tắc rõ ràng: tiêu hết thì tự chịu, không ứng trước.

2. Dạy con chia tiền thành 3 phần

Tiêu dùng: cho nhu cầu ăn uống, đi lại, vui chơi.

Tiết kiệm: ít nhất 20–30% để mua món đồ lớn hơn mà con muốn.

Chia sẻ/đầu tư: một phần nhỏ để giúp đỡ người khác, hoặc thử "đầu tư nhỏ" (ví dụ mua sách bán lại, học cách mua bán đồ cũ).

Khi con hiểu rằng tiền không chỉ để tiêu ngay, chúng sẽ biết cách trì hoãn sự hưởng thụ.

3. Khuyến khích con ghi chép chi tiêu

Có thể bắt đầu bằng một cuốn sổ nhỏ hoặc ứng dụng điện thoại đơn giản. Cuối tuần, cha mẹ cùng con xem lại: khoản nào hợp lý, khoản nào lãng phí. Đây chính là "bảng soi chiếu" thói quen tiêu tiền.

4. Cho con cơ hội "kiếm tiền"

Tiền tiêu vặt không nên là con đường một chiều. Hãy tạo cơ hội để con kiếm thêm bằng việc giúp việc nhà, dạy em học, phụ bố mẹ bán hàng online… Khi con đổ mồ hôi để kiếm được 50k, chắc chắn chúng sẽ cân nhắc kỹ trước khi bỏ ra 100k cho một buổi photobooth.

5. Làm gương từ chính cha mẹ

Nếu bố mẹ suốt ngày mua sắm theo cảm hứng, "chốt đơn" liên tục, thì khó trách con không biết tiết kiệm. Cha mẹ hãy để con thấy mình có kế hoạch chi tiêu, có khoản tiết kiệm, có mục tiêu dài hạn.

Nhiều nhà tâm lý cho rằng, dạy con tiêu tiền chính là dạy con cách sống. Bởi trong đồng tiền có trách nhiệm, có kỷ luật, có sự lựa chọn và cả lòng nhân ái.

Con biết tiết kiệm → học được tính kiên nhẫn.

Con biết chi tiêu hợp lý → học được sự kiểm soát bản thân.

Con biết chia sẻ một phần tiền → học được sự đồng cảm.

600k "bay màu" trong một ngày có thể là cái giá rẻ để phụ huynh thức tỉnh, rằng quản lý tài chính cá nhân nên được dạy từ tuổi nhỏ, thay vì đợi đến khi con bước ra đời.

Sau cú sốc "600k tiêu trong 1 ngày", người mẹ trong câu chuyện đã thay đổi cách cho tiền con: thay vì đưa 1 lần, chị chia nhỏ theo tuần, đồng thời bắt con ghi lại chi tiêu hằng ngày. Sau vài tháng, cậu bé không còn "đốt ví" như trước mà bắt đầu biết giữ lại một phần, thậm chí để dành mua cuốn sách mình thích.

Đó là minh chứng rằng, chỉ cần cha mẹ kiên nhẫn, con hoàn toàn có thể học cách quản lý đồng tiền thông minh.