Tiểu Mỹ (Trung Quốc), mỗi ngày đều mang theo chiếc cốc yêu thích, uống hết lại châm thêm nước, nhưng cả tuần mới rửa một lần. Cho đến một ngày, cô bắt đầu bị tiêu chảy liên tục. Khi đi khám, bác sĩ nghi ngờ nguyên nhân liên quan đến vệ sinh ăn uống. Kiểm tra lại cốc nước, Tiểu Mỹ giật mình phát hiện miệng cốc và thành trong đã xuất hiện một lớp màng nhớt trơn trượt, chính là màng sinh học của vi khuẩn.
Trường hợp này không hề hiếm gặp. Rất nhiều người đang đánh giá thấp rủi ro sức khỏe tiềm ẩn trong chiếc cốc nước sử dụng hằng ngày.
Nhóm nghiên cứu của Đại học Purdue, Hoa Kỳ đã kiểm tra 90 cốc nước cá nhân đang được sử dụng hằng ngày và phát hiện số lượng vi khuẩn trung bình lên tới 1.115 đơn vị hình thành khuẩn lạc trên mỗi mililit, cá biệt có cốc vượt quá 8 triệu.
Trong khi đó, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo tổng số vi khuẩn trong nước uống nên dưới 100 đơn vị trên mỗi mililit, còn vi khuẩn nhóm Escherichia coli (E. coli) phải ở mức không được phát hiện. Tuy nhiên, kết quả khảo sát cho thấy hơn 60% số cốc nước có lượng vi khuẩn vượt xa mức cho phép, và 23% còn phát hiện vi khuẩn đường ruột.
Các nhà nghiên cứu ghi nhận sự hiện diện của vi khuẩn Gram âm dạng que và vi khuẩn sinh bào tử. Trong đó, vi khuẩn Gram âm ngày càng gia tăng khả năng kháng kháng sinh, có nguy cơ gây nhiễm trùng, còn vi khuẩn sinh bào tử dễ gây rối loạn tiêu hóa, đau bụng, tiêu chảy.
Bác sĩ Lữ Huệ Quân, chuyên khoa cấp cứu Đài Loan (Trung Quốc), cho biết những người có thói quen áp miệng trực tiếp vào cốc khi uống sẽ có lượng vi khuẩn tiếp xúc cao gần gấp đôi so với người không uống trực tiếp. Nguyên nhân là vi khuẩn trong khoang miệng liên tục được đưa vào miệng cốc theo mỗi lần uống nước, trong môi trường ấm và ẩm, chúng sinh sôi rất nhanh.
Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng cốc nước bằng nhựa có lượng vi khuẩn cao hơn rõ rệt so với cốc inox, do bề mặt nhựa có nhiều vi khe nhỏ, thuận lợi cho vi khuẩn bám dính và phát triển.
Làm sạch cốc nước đúng cách để bảo vệ sức khỏe
Theo bác sĩ Lữ Huệ Quân, vệ sinh đúng cách có thể giảm mạnh lượng vi khuẩn trong cốc nước. Bà khuyến nghị mỗi ngày nên rửa cốc ít nhất một lần bằng nước ấm và dung dịch rửa trung tính, đặc biệt chú ý các vị trí dễ tích tụ vi khuẩn như miệng cốc, nắp, gioăng cao su hoặc ống hút. Sau khi rửa, cần phơi khô hoàn toàn để loại bỏ môi trường ẩm, điều kiện sống lý tưởng của vi khuẩn.
Mỗi tuần nên tiến hành vệ sinh sâu, sử dụng bàn chải chuyên dụng kết hợp với giấm trắng pha loãng hoặc baking soda để chà rửa thành trong. Nếu cốc có nhiều bộ phận rời, cần tháo ra và làm sạch từng phần. Ngoài ra, không nên dùng chung cốc nước với người khác, vì vi khuẩn trong khoang miệng mỗi người khác nhau, dễ lây nhiễm chéo.
Bác sĩ cũng lưu ý, những người thường xuyên đựng cà phê, trà hoặc đồ uống có đường trong cốc sẽ có lượng vi khuẩn cao hơn so với chỉ đựng nước lọc, do đường và cặn hữu cơ là nguồn dinh dưỡng lý tưởng cho vi khuẩn. Việc lựa chọn cốc nước có thiết kế đơn giản, miệng rộng không chỉ dễ rửa mà còn hạn chế các “góc chết” khó làm sạch.
Sử dụng cốc nước cá nhân là một thói quen thân thiện với môi trường, đáng được khuyến khích. Tuy nhiên, chỉ khi việc vệ sinh trở thành thói quen hằng ngày, chiếc cốc nước mới thực sự là công cụ bảo vệ sức khỏe, thay vì trở thành mối nguy âm thầm đối với cơ thể.
Nguồn và ảnh: ETToday