Bạn có bao giờ cảm thấy những cuộc trò chuyện riêng tư bỗng dưng biến thành quảng cáo trên newfeed? Báo cáo Social Media Privacy Ranking 2025 từ công ty an ninh mạng Incogni chính là câu trả lời cho cảm giác bất an đó. Báo cáo đã "kiểm tra sức khỏe" 15 nền tảng phổ biến nhất và đưa ra một bảng xếp hạng đáng báo động, nơi sự tiện lợi thường phải trả giá bằng chính thông tin cá nhân của người dùng.
Những nền tảng "hút" dữ liệu khủng khiếp nhất
Không có gì ngạc nhiên khi các ứng dụng của Meta (Facebook, Instagram, WhatsApp) và TikTok chiếm giữ những vị trí cuối bảng.
Facebook (Đứng chót bảng): Nền tảng này bị xem là "hố đen" về quyền riêng tư. Lịch sử liên tục bị phạt nặng ở châu Âu (theo luật GDPR) và nhiều nơi khác vì vi phạm dữ liệu, cộng với chính sách cho phép thu thập cả những thông tin cực kỳ nhạy cảm như dữ liệu sức khỏe và xu hướng tính dục đã khiến Facebook trở thành nền tảng rủi ro nhất.
TikTok: Bị chấm điểm thấp vì các chính sách thu thập dữ liệu quá sâu rộng và thiếu minh bạch. Người dùng gần như không được thông báo rõ ràng về cách dữ liệu của họ bị xử lý, chia sẻ và xóa bỏ.
Mối đe dọa mới nổi: Cơn khát dữ liệu của AI
Năm nay, một yếu tố mới đã trở thành "tội đồ" khiến nhiều mạng xã hội bị trừ điểm nặng: sử dụng dữ liệu người dùng để huấn luyện AI.
Reddit & X (Twitter): Từng được coi là tương đối an toàn, Reddit đã tụt hạng thê thảm sau khi công khai bán nội dung của người dùng cho các công ty AI. X của Elon Musk cũng đi theo con đường tương tự, biến những chia sẻ công khai của bạn thành "thức ăn" để vỗ béo cho các mô hình trí tuệ nhân tạo.
Những "Thiên đường" an toàn hơn: Discord bất ngờ dẫn đầu
Giữa bức tranh u ám, vẫn có những điểm sáng.
Discord (Quán quân về riêng tư): Nền tảng này đã vươn lên vị trí đầu bảng một phần lớn nhờ lập trường kiên quyết: không sử dụng dữ liệu người dùng để huấn luyện các mô hình AI tạo sinh. Đây là một cam kết mạnh mẽ và đáng giá trong bối cảnh hiện tại.
Pinterest & Quora: Cũng được đánh giá cao nhờ hạn chế việc thu thập dữ liệu không cần thiết và trao cho người dùng nhiều quyền kiểm soát hơn đối với thông tin của họ.
Những góc khuất và điểm sáng bất ngờ
Bảng xếp hạng không hoàn toàn là trắng và đen.
Điểm cộng cho X (Twitter): Dù bị trừ điểm vì chính sách AI, X lại là một trong những nền tảng cho phép người dùng xóa tài khoản vĩnh viễn một cách dễ dàng nhất. Tỷ lệ tiết lộ thông tin cho chính phủ của X cũng thấp hơn so với nhiều đối thủ.
Điểm trừ cho Snapchat: Nền tảng này bị "chỉ điểm" vì có tỷ lệ cung cấp dữ liệu người dùng cho các cơ quan chức năng cao hơn mức trung bình một cách đáng báo động.
Nên làm gì khi dùng MXH?
Việc các nền tảng thiếu an toàn không có nghĩa là bạn phải xóa tài khoản ngay lập tức. Tuy nhiên, nó cho thấy bạn cần trở thành một người dùng thông thái hơn.
- Hãy xem lại cài đặt quyền riêng tư: Dành 15 phút để vào phần cài đặt của Facebook, Instagram, TikTok và giới hạn tối đa những gì bạn chia sẻ.
- Cẩn trọng với những gì bạn đăng: Bất cứ thông tin nào, đặc biệt là về sức khỏe, quan điểm chính trị, vị trí... đều có thể được thu thập và sử dụng theo cách bạn không mong muốn.
- Lựa chọn nền tảng phù hợp: Với những cuộc trò chuyện nhạy cảm, hãy cân nhắc sử dụng các ứng dụng an toàn hơn như Signal, hoặc thậm chí là Discord theo như báo cáo này.
- Hiểu rằng "miễn phí" không thực sự tồn tại: Bạn không trả tiền cho mạng xã hội, vì chính bạn và dữ liệu của bạn là sản phẩm.
Cho đến khi các quy định về quyền riêng tư trở nên đủ mạnh mẽ, cuộc chiến bảo vệ dữ liệu cá nhân vẫn nằm trong tay mỗi chúng ta.