“Không hiểu sao tiền cứ bay mà mình chẳng mua gì mấy!”
Câu nói quen thuộc này không hề xa lạ với nhiều người, đặc biệt là phụ nữ đang loay hoay giữa nuôi con – chăm nhà – giữ ngân sách. Bạn đã ghi chép chi tiêu, cắt giảm trà sữa, tự nấu ăn, nhưng… vẫn thấy hụt tiền?
Có thể bạn đang thua bởi những “chi phí ngẫu nhiên”.
Chi phí ngẫu nhiên là gì?
Là những khoản chi không lặp lại định kỳ, không nằm trong kế hoạch ban đầu, nhưng lại xảy ra thường xuyên bất ngờ:
- Quà cưới, quà sinh nhật người thân
- Xe hỏng, điện thoại vỡ, áo mưa mới vì mất cái cũ
- Đồ dùng học sinh cho con (giấy màu, đề can, đồng phục thêm…)
- Đi ăn đột xuất với đồng nghiệp
- Ship đồ "gấp" vì quên mua trước
Vì sao những khoản nhỏ này lại “ngốn tiền” đến thế?
| Vấn đề | Tác động tài chính |
|---|---|
| Không được dự trù trước | Mỗi khoản nhỏ làm “rò rỉ ví tiền” |
| Không có giới hạn cụ thể | Dễ chi nhiều vì nghĩ là linh hoạt |
| Cảm giác “cần ngay” | Làm bạn bỏ qua kiểm soát, chi liền tay |
Kết quả là: tháng nào cũng có khoản “lạ lẫm” khiến bạn hụt túi.
Nếu bạn tiêu mỗi tháng 500.000–1.000.000đ cho các khoản "ngẫu nhiên", thì trong 1 năm có thể bay mất 6–12 triệu đồng – không khác gì 1 chuyến du lịch hoặc 1 tháng lương.
Làm sao để kiểm soát chi phí ngẫu nhiên?
1. Tạo 1 quỹ riêng nhỏ dành cho “chi phí bất ngờ”
Gợi ý: 5–10% thu nhập/tháng
Cách gọi dễ thương: “Quỹ dập lửa” hoặc “quỹ mềm dẻo”
2. Xem lại lịch tháng – liệt kê trước các sự kiện dễ phát sinh chi
Ví dụ: sinh nhật người thân, khai giảng, lễ Tết, hội lớp…
3. Ghi lại mọi khoản “ngẫu nhiên” đã chi – để lặp lại năm sau
Nếu tháng 9 nào cũng mua đồ khai giảng, hãy lập kế hoạch sớm từ tháng 8
Gợi ý công cụ:
Tạo 1 mục riêng trong app quản lý chi tiêu tên là "Chi phí linh hoạt", để:
- Không lẫn vào chi cố định
- Giúp bạn không ảo tưởng rằng “mình sắp tiết kiệm được nhiều tiền”
Ghi nhớ:
Tiền không tự mất. Nó chỉ đi vào những khoản mình không nhớ đã tiêu cho cái gì.
Chi phí ngẫu nhiên không xấu – chỉ cần bạn biết nó tồn tại và có cách kiểm soát hợp lý, thì tháng nào cũng sẽ bớt “giật mình vì ví”.
Giải ngố tài chính sẽ tiếp tục với bài sau: “Tôi chia quỹ mỗi tháng thành 5 phần – và kiểm soát chi tiêu dễ hơn gấp đôi”: Phương pháp giúp bạn tự tin với tài chính cá nhân