"Chúng tôi từng cãi nhau vì… một hóa đơn điện"
Tôi là Hằng, 39 tuổi, làm kế toán tại một công ty dịch vụ ở Hà Nội. Tôi và chồng , 42 tuổi, nhân viên kỹ thuật – kết hôn năm 2014. Những năm đầu, vợ chồng tôi có thói quen "gộp tiền" vào một tài khoản chung: anh đưa lương, tôi quản lý chi tiêu.
Nghe qua tưởng tiện, nhưng chỉ sau vài tháng, mọi chuyện bắt đầu rối. Chồng tôi hay càm ràm:
"Em chi gì mà tháng nào tiền cũng hết?"
Còn tôi thì nghĩ:
"Anh có biết tiền điện, học con, sinh hoạt tốn thế nào không?"
Cứ thế, chỉ một hóa đơn điện hay bữa ăn nhà hàng cũng có thể thành cớ để cãi nhau. Tôi mệt mỏi vì phải "giải trình" từng khoản, còn chồng thì thấy mình bị kiểm soát.
Quyết định "tách ví": Từ bức xúc thành giải pháp
Một lần, tôi đọc được chia sẻ của một chuyên gia tài chính gia đình: "Không nhất thiết vợ chồng phải gộp tiền – quan trọng là cùng minh bạch và có hệ thống".
Tôi bắt đầu thử lập "ngân sách song song":
- Hai vợ chồng tách thu nhập và chi tiêu theo 3 nhóm rõ ràng.
- Cùng ghi lại bảng tổng hợp cuối tháng để so sánh, không ai kiểm soát ai.
- Nguyên tắc chung: "Cùng nhìn, không cùng ví".
Cách tôi và chồng chia ngân sách song song
| Nhóm chi tiêu | Người phụ trách | Khoản trung bình/tháng | Ghi chú |
|---|---|---|---|
| Nhà & sinh hoạt (điện nước, internet, ăn uống) | Chồng | 10.000.000 | Anh Dũng chuyển trực tiếp cho hóa đơn và siêu thị |
| Học hành, con cái, y tế | Tôi | 7.000.000 | Gồm học phí, quỹ khẩn cấp, thuốc men |
| Tiết kiệm & du lịch | Cả hai đóng góp chung | 5.000.000 | Mỗi người 2,5 triệu/tháng |
Thu nhập của tôi khoảng 17 triệu, của anh là 22 triệu. Trước đây, khi gộp ví, cuối tháng thường còn… không quá 1 triệu. Sau khi tách ngân sách, mỗi người vẫn tiêu trong phần của mình, nhưng quỹ tiết kiệm chung tăng rõ rệt: từ 0 lên 60 triệu sau 6 tháng.
"Ngân sách song song" vận hành thế nào?
Thực ra, mô hình này không có gì phức tạp. Nó gồm ba tầng rõ ràng:
Ngân sách cá nhân:
- Mỗi người tự giữ phần lương của mình, chi cho nhu cầu cá nhân (xăng xe, cà phê, mua sắm nhỏ…).
- Không hỏi – không kiểm tra – chỉ cần minh bạch cuối tháng.
Ngân sách gia đình chung:
- Hai người đóng góp theo tỷ lệ thu nhập (tôi 45%, anh 55%) để chi cho nhà, con, ăn uống.
- Tôi làm bảng tổng hợp cuối tháng, cả hai cùng xem và đối chiếu.
Ngân sách mục tiêu:
- Hai vợ chồng lập 2 quỹ riêng: "Quỹ dự phòng" (3 triệu/tháng) và "Quỹ vui vẻ" (2 triệu/tháng cho du lịch, quà tặng).
- Không ai được rút khi chưa thống nhất.
Hiệu quả sau 6 tháng
Tôi nhận ra điều thú vị: khi mỗi người chịu trách nhiệm cho phần mình, mâu thuẫn biến mất. Chồng tôi không còn hỏi: "Sao em mua đồ nhiều thế?", còn tôi không phải giải thích: "Em chỉ mua cho con thôi".
Khi tiền được "phân quyền", cả hai đều chủ động hơn:
- Anh chủ động đổi gói Internet rẻ hơn.
- Tôi tự học thêm khóa tài chính cá nhân, cắt bớt khoản mua linh tinh.
Kết quả sau 6 tháng:
- Không còn cãi nhau vì tiền.
- Tiết kiệm chung đạt 60 triệu đồng.
- Chi tiêu minh bạch, thoải mái hơn.
Bảng so sánh: Trước và sau khi "tách ví"
| Tiêu chí | Trước (dùng ví chung) | Sau (ngân sách song song) |
|---|---|---|
| Mâu thuẫn tài chính | Thường xuyên (vì không rõ ai tiêu gì) | Gần như không còn |
| Tiền tiết kiệm hàng tháng | Dưới 1 triệu | 5 triệu ổn định |
| Cảm xúc | Căng thẳng, dễ khó chịu | Thoải mái, tôn trọng nhau |
| Kiểm soát chi tiêu | Một người gánh hết | Hai người cùng chịu trách nhiệm |
Vì sao "ngân sách song song" hiệu quả?
1. Rõ ràng nhưng vẫn tự do: Mỗi người có không gian riêng, nhưng tổng thể vẫn có kế hoạch chung.
2. Giảm áp lực vô hình: Không ai cảm thấy mình "bị kiểm soát" hay "phải xin tiền".
3. Tạo động lực tiết kiệm: Khi thấy quỹ chung tăng, cả hai đều có cảm giác thành tựu.
Chồng tôi nói với tôi:
"Tách ví nghe buồn cười nhưng lại khiến anh thấy dễ chịu hơn. Anh có quyền tiêu, mà vẫn cùng em tiết kiệm được".
Bài học rút ra
Tôi không cổ xúy cho việc "ai tiêu nấy biết", nhưng tôi tin rằng mỗi cặp đôi có một công thức tài chính riêng. Điều quan trọng là sự tôn trọng và minh bạch.
Nếu trước đây tôi chỉ biết phàn nàn vì "anh chẳng quan tâm chi tiêu", thì nay tôi hiểu rằng chỉ cần đổi cách vận hành tiền, mối quan hệ cũng đổi khác.
Ngân sách song song không chỉ giúp chúng tôi bớt mâu thuẫn, mà còn tạo cảm giác "đồng đội" thật sự – cùng nhau nhưng không bó buộc.
Kết luận
Sau gần một năm áp dụng "ngân sách song song", vợ chồng tôi có quỹ tiết kiệm ổn định, mỗi tháng trích 2 triệu cho quỹ hưu trí, 1 triệu cho du lịch, và vẫn có khoản cá nhân riêng.
Tôi hiểu rằng sống hòa hợp không phải chỉ vì yêu nhau, mà vì biết cách dùng tiền cùng nhau.
Không gộp ví, không có nghĩa là thiếu tin tưởng – mà là tìm cách để cả hai tự do hơn, tôn trọng hơn và… giàu có hơn một chút.