Không yên với tiền thuê nhà

Khoảng thời gian từ giữa tháng 8 tới tháng 9 hàng năm, có lẽ là “cơn ác mộng” với những người đang đi thuê nhà ở thành phố lớn. Mục tiêu mua nhà rõ là xa vời, nhưng kể cả đã xác định đi ở thuê, tâm trạng cũng không khá khẩm hơn là mấy. Lý do thì rất đơn giản: Sinh viên mới đỗ Đại học từ khắp nơi đổ về Hà Nội, TP.HCM, nhu cầu thuê nhà tăng vọt kéo theo giá thuê cũng tăng.

Người thu nhập cao, tài chính dư dả thì không nói, chứ với đối tượng sinh viên hoặc dân văn phòng thu nhập trung bình, tiền thuê nhà ngày càng trở thành một gánh nặng.

Muôn tiếng thở dài: Chủ nhà tăng giá, tăng cả tiền điện, tiền nước cũng đành phải chịu!

Không khó để bắt gặp những lời than vãn của hội người đang đi thuê nhà. Có người ở Hà Nội, có người ở TP.HCM, có người đã đi làm, có bạn vẫn còn đang đi học nhưng tất cả đều chung một cảm nhận: Choáng váng đến tuyệt vọng vì tiền thuê nhà và các loại phí dịch vụ đi kèm.

Tiền thuê nhà tăng đã là một lẽ, dù không ai mong muốn nhưng vẫn còn tạm hiểu được vì nhu cầu thuê tăng. Nhưng đến tiền điện, tiền nước cũng tăng thì quả thực khó hiểu. Không ít người đi thuê nhà bị tính tiền nước 150k/tháng, tiền điện thì lên tới 5k/số. Mùa hè nóng nực, muốn bật điều hòa mà nhiều khi cũng cấn tay, vì sợ cuối tháng tiền điện vọt lên tiền triệu, không kham nổi…

Đi tìm nhà trọ giá dưới 3 triệu/tháng ở thời điểm này, gọi là “đãi cát tìm vàng” có lẽ cũng chẳng sai. Có thì vẫn có, nhưng quan trọng là cũng phải tinh thần thép lắm mới ở nổi vì thậm chí ngủ còn không thể duỗi thẳng chân vì phòng quá bé.

Phương án khả thi nhất có lẽ chỉ là ở ghép cùng bạn bè để giảm gánh nặng tiền thuê nhà. Tuy nhiên, với những người thích sống 1 mình, hoặc không thể tìm được bạn ở ghép phù hợp, câu chuyện lại quay rơi vào bế tắc.

Thùy An (26 tuổi), sinh sống và làm việc ở Hà Nội đã được 7 năm, cho biết bản thân cũng đã trải qua không ít lần "đau thương" trong câu chuyện đi thuê nhà. Dù rất ngại chuyển trọ, rất muốn ở cố định 1 chỗ thật lâu, nhưng cuộc đời dường như không cho phép. Có rất nhiều yếu tố ngoại cảnh mà Thùy An không thể lường trước, nên cũng không chủ động được.

“Chẳng biết số mình sao nữa, rất hay gặp chủ nhà không có tâm, suốt ngày gây khó dễ, giăng camera tứ phía rồi soi để tìm lỗi phạt, tiền dịch vụ có tháng chỉ 300k mà tiền phạt lên tới gần triệu bạc, đi làm quên không tắt điện trong phòng cũng bị phạt 150k, mà rõ ràng là tiền điện mình đóng đủ chứ cũng chẳng khất bao giờ.

Rồi cả việc không hợp tính bạn cùng phòng cũng khiến mình rất mệt. Có khi chủ nhà chưa gây khó dễ, thì mấy đứa ở chung cũng không hợp tính nhau, nên lại tách ra, 1 đứa chuyển đi là toang cả phòng, người ở lại rồi cũng rục rịch tìm phòng khác.

Mình cũng rất muốn ở ghép 2-3 người cho tiết kiệm, nhưng thực sự, chỉ đến khi quyết định ở 1 mình, thì mình mới ở lâu được 1 chỗ. Có đắt cũng đành chịu” - Thùy An chia sẻ và cho biết hiện tại, cô chi khoảng 6-7 triệu/tháng cho việc thuê nhà, điện nước, phí dịch vụ.

Chi bao nhiêu tiền thuê nhà là hợp lý?

Câu hỏi về việc tiền thuê nhà nên chiếm bao nhiêu phần trăm thu nhập cá nhân luôn là một vấn đề nan giải, đặc biệt trong bối cảnh giá thuê nhà ngày càng leo thang, còn thu nhập thì lại có xu hướng giảm mạnh.

Không có một con số cố định nào phù hợp với tất cả mọi người, bởi tỷ lệ này phụ thuộc vào nhiều yếu tố như mức thu nhập, chi phí sinh hoạt, vị trí địa lý và ưu tiên cá nhân. Tuy nhiên, việc xác định một ngưỡng hợp lý là vô cùng quan trọng để đảm bảo sự cân bằng trong cuộc sống.

Một nguyên tắc phổ biến và được nhiều chuyên gia tài chính khuyên dùng là "Quy tắc 30%". Theo quy tắc này, chi phí thuê nhà (bao gồm cả các chi phí liên quan trực tiếp như điện, nước, phí dịch vụ,...) không nên vượt quá 30% tổng thu nhập thực nhận.

Vậy tại sao lại là 30%?

Ngưỡng 30% không phải là một con số ngẫu nhiên mà được hình thành dựa trên sự cân bằng giữa việc đáp ứng nhu cầu ở cơ bản và duy trì khả năng chi trả cho các khía cạnh quan trọng khác của cuộc sống.

1 - Đảm bảo khả năng chi trả cho các nhu cầu thiết yếu khác

Cuộc sống không chỉ có tiền thuê nhà. Một phần lớn thu nhập của bạn cần được dành cho các nhu cầu thiết yếu khác như ăn uống, đi lại, chi phí y tế, giáo dục, và các khoản trả nợ (nếu có).

Nếu chi phí thuê nhà chiếm một tỷ lệ quá lớn, nó sẽ "ăn mòn" ngân sách dành cho những nhu cầu này, dẫn đến tình trạng thắt lưng buộc bụng, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống và thậm chí gây ra căng thẳng tài chính. Việc giữ chi phí thuê nhà ở mức 30% giúp bạn có đủ nguồn lực để trang trải những nhu cầu cơ bản một cách thoải mái hơn.

2 - Duy trì khả năng đạt được các mục tiêu tài chính

Ngoài các nhu cầu thiết yếu, việc tiết kiệm và đầu tư là vô cùng quan trọng cho tương lai tài chính của bạn. Các mục tiêu như mua nhà, nghỉ hưu, hoặc đơn giản là xây dựng một quỹ dự phòng cho những tình huống bất ngờ đều đòi hỏi sự tích lũy theo thời gian.

Nếu phần lớn thu nhập bị "giam cầm" bởi tiền thuê nhà, bạn sẽ có rất ít hoặc không còn nguồn lực để dành cho những mục tiêu này. Quy tắc 30% chừa lại một "không gian" cho các mục tiêu tài chính, cho phép bạn xây dựng nền tảng tài chính vững chắc và hướng tới tương lai ổn định hơn.

3 - Tạo ra sự linh hoạt tài chính và ứng phó với các biến cố

Cuộc sống luôn tiềm ẩn những bất ngờ: mất việc, ốm đau, hỏng hóc đồ đạc... Những sự kiện này có thể phát sinh những chi phí khó mà lường trước. Nếu phần lớn thu nhập đã được dành cho tiền thuê nhà, bạn sẽ rất khó khăn để ứng phó với những biến cố này, dễ rơi vào tình trạng nợ nần. Việc giữ chi phí thuê nhà ở mức hợp lý tạo ra một "vùng đệm" tài chính, giúp bạn có khả năng đối phó tốt hơn với những tình huống khẩn cấp mà không làm ảnh hưởng nghiêm trọng đến tình hình tài chính chung.