Không ít cặp vợ chồng ở Hà Nội thu nhập 25-35 triệu/tháng vẫn sống trong cảm giác thiếu trước hụt sau, thậm chí trắng tay cuối tháng mà chẳng hiểu tiền đi đâu.
Câu chuyện của chị Lan (37 tuổi, Cầu Giấy) là ví dụ điển hình.
“Lúc mới cưới, thu nhập hai vợ chồng chạm mốc 30 triệu/tháng, tôi tự tin lắm. Nghĩ bụng: ‘Hai lương thì sao mà thiếu được’. Vậy mà ba năm trôi qua, tài khoản không tăng - thậm chí tháng nào cũng cạn sạch. Có tháng còn phải vay bạn 2–3 triệu vì ra tiền điện nước cùng lúc”, chị Lan kể.
Chỉ đến khi hai vợ chồng ngồi xem lại toàn bộ chi tiêu, chị mới nhận ra: Gia đình mình đã mắc đúng một cú lừa tài chính rất nhiều người gặp.
Cú lừa “Hai lương là an toàn” – sự chủ quan đắt giá của nhiều gia đình
Hầu hết các cặp đôi hai lương đều tin rằng: “Thu nhập hai người gộp lại sẽ đơn giản hơn một người rất nhiều.”
Nhưng vấn đề không nằm ở số tiền kiếm được, mà nằm ở cách dòng tiền được chia.
Gia đình chị Lan chia tiền theo cách “ai đi mua gì thì trả cái đó”. Không có ngân sách cố định, không có hạn mức, không theo dõi, không phân vai chi tiêu. Cả hai đều nghĩ người kia đang kiểm soát, thực tế chẳng ai kiểm soát cả.
“Khi xem lại sao kê, tôi tá hỏa. Hóa ra có tháng vợ chồng tôi tốn gần 7 triệu cho các bữa ăn ngoài, 3 triệu cho ship – cà phê – đồ vặt, 2 triệu mua đồ nhà mới… Từng khoản nhỏ, nhưng cộng lại thì khủng khiếp.” — chị nói.
Đây chính là cú lừa tài chính thường gặp nhất: Hai người làm ra tiền → mỗi người tiêu theo cảm tính → cả nhà trắng tay cuối tháng.
Vì sao “hai lương” lại dễ khiến cặp đôi chủ quan?
Có ba lý do:
(1) Cảm giác “đỡ lo” khiến ai cũng tiêu mạnh tay hơn bình thường
Một cốc cà phê 60.000, một bữa ăn 350.000, một chuyến taxi 120.000… đều được bỏ qua với suy nghĩ:
“Không sao, vợ/chồng mình cũng có lương.”
(2) Không ai thấy rõ dòng tiền đang đi đâu
Khi không theo dõi chi tiêu, bạn sẽ chỉ nhìn thấy cảm giác — chứ không thấy con số thật. Và cảm giác luôn đánh lừa chúng ta.
(3) Các khoản cố định tăng theo cuộc sống gia đình
Trẻ nhỏ, sửa nhà, mua đồ gia dụng, gửi xe, tiền học… tất cả đều đội lên theo năm tháng. Nếu không có kế hoạch, hai lương cũng không chịu nổi.
Gia đình chị Lan mất bao nhiêu mỗi tháng vì chia sai dòng tiền?
Sau 30 ngày theo dõi chi tiêu, họ phát hiện:
| Khoản mục | Chi phí/tháng |
|---|---|
| Ăn uống – đi chợ | 6.500.000 |
| Ăn ngoài – cà phê – ship | 3.200.000 |
| Con cái – học hành – đồ dùng | 4.000.000 |
| Đi lại – xăng xe – gửi xe | 1.500.000 |
| Sinh hoạt (điện – nước – mạng – phí) | 2.300.000 |
| Mua đồ gia dụng nhỏ, đồ tiện ích | 2.000.000 |
| Tổng | 19.500.000 |
Thu nhập gộp: 30 triệu/tháng. Nhưng tổng chi tiêu thực: 19,5 triệu, chưa bao gồm hiếu hỷ, cưới hỏi, thuốc men, quần áo, chi tiêu phát sinh.
Cộng thêm các khoản “không tên”, mỗi tháng họ bay khoảng 27–28 triệu mà không hề nhận ra.
Lý do trắng tay quá rõ ràng.
Cách chị Lan thoát khỏi cú lừa – và bạn cũng có thể làm ngay
Chỉ thay đổi 3 điều, tài chính gia đình xoay chuyển trong 2 tháng.
(1) Lập 3 tài khoản riêng: Sống – Chung – Tương lai
- Tài khoản sống: 1 người giữ, chi tiêu hằng ngày.
- Tài khoản chung: Đóng góp theo tỷ lệ thu nhập (60/40 hoặc 70/30), dùng cho chi phí gia đình.
- Tài khoản tương lai: Tiết kiệm – quỹ dự phòng – đầu tư nhỏ.
(2) Đặt hạn mức cho từng nhóm chi tiêu
- Ăn uống tối đa: 6 triệu
- Ăn ngoài – cà phê – ship: không quá 1,5 triệu
- Hiếu hỷ: ngân sách cố định 500.000–1 triệu
- Đồ gia dụng: 1 triệu/tháng, không vượt
Chỉ riêng việc đặt trần đã giúp họ giảm 3–4 triệu/tháng.
(3) Tự động chuyển 20% thu nhập ngay ngày lương về
Không đợi cuối tháng. Không đợi “có dư thì gửi”. Nhờ đó, sau 3 tháng, họ có lại gần 15 triệu trong quỹ dự phòng.
Bảng phân bổ thu nhập mẫu (thu nhập chung 30 triệu)
| Quỹ | Tỷ lệ | Số tiền | Dùng cho |
|---|---|---|---|
| Quỹ Sống | 50% | 15.000.000 | Ăn uống, sinh hoạt, xăng xe, con cái |
| Quỹ Chung | 20% | 6.000.000 | Phí quản lý, sửa chữa, hiếu hỷ, chi phí phát sinh |
| Quỹ Tương lai | 30% | 9.000.000 | Tiết kiệm, dự phòng, bảo hiểm, đầu tư nhỏ |
Chỉ cần theo đúng bảng này 2–3 tháng, bất kỳ gia đình hai lương nào cũng nhìn thấy sự thay đổi rõ.
Kết
Hai lương không phải “tấm khiên bảo vệ tài chính”. Nếu chia sai dòng tiền, thu nhập càng cao thì thất thoát càng lớn.
Gia đình chị Lan trắng tay không phải vì họ tiêu hoang, mà vì:
- Không phân vai chi tiêuKhông theo dõi dòng tiền
- Không lập quỹ chung – quỹ sống – quỹ tương lai
- Và tin vào cú lừa: “Hai lương thì thiếu sao được”
Nhưng chỉ cần thay đổi cách quản lý, tài chính gia đình có thể xoay chiều rất nhanh — nhẹ nhàng, rõ ràng và thoải mái hơn nhiều.