Hương, 28 tuổi, sống độc thân tại TP.HCM, làm văn phòng và có thu nhập ổn định khoảng 12 triệu đồng/tháng. Cô không mua túi hiệu, không shopping online hàng tuần, cũng không đi ăn nhà hàng thường xuyên. Nhưng tháng nào cũng kết thúc với ví trống không và tài khoản tiết kiệm phải “cứu viện” cho những ngày cuối tháng.
“Tôi cứ nghĩ mình tiêu rất tiết chế. Nhưng khi thử ghi chép lại chi tiêu trong một tháng, tôi giật mình phát hiện: chỉ riêng cà phê sáng và nước ép buổi chiều, tôi đã tiêu gần 1,5 triệu đồng”.
Tưởng thưởng nhỏ, chi phí lớn
Thói quen của Hương là mỗi sáng trên đường đi làm sẽ ghé quán quen mua cà phê (35.000đ), và khoảng 4h chiều thì gọi một ly nước ép giao tận nơi (40.000đ). Cô coi đó như một phần thưởng nhỏ giúp bản thân tỉnh táo, thư giãn và có động lực làm việc.
Thế nhưng khi cộng lại:
- Cà phê sáng: 22 ngày x 35.000đ = 770.000đ/tháng
- Nước ép chiều: 18 lần x 40.000đ = 720.000đ/tháng
→ Tổng cộng: 1.490.000đ/tháng
Đó là 12,5% thu nhập của cô – chỉ cho hai món đồ uống.
Chi tiêu kiểu "vô hình" – vấn đề phổ biến của người trẻ
Điều khiến Hương bất ngờ không phải là con số 1,5 triệu đồng, mà là cảm giác cô không hề nhận ra mình đang chi số tiền đó. Và cô không phải là người duy nhất.
Rất nhiều người trẻ hiện nay đang sống theo kiểu “tiêu không thấy tội, nhưng cuối tháng vẫn trắng tay”. Họ không tiêu xài xa hoa, không có khoản chi nào quá nổi bật, nhưng vẫn không thể để dành. Lý do nằm ở những thói quen nhỏ, lặp lại đều đặn mà không có giới hạn – như đồ uống, ship đồ ăn, đồ tiện lợi, hay các app trả phí không dùng đến.
Không cần cắt bỏ – chỉ cần kiểm soát
Sau khi nhận ra “điểm rò ví” của mình, Hương không chọn cách cực đoan là dừng uống cà phê hay nước ép hoàn toàn. Thay vào đó, cô bắt đầu điều chỉnh theo 3 bước:
1. Đặt ngân sách cho thói quen dễ thương
Hương giới hạn ngân sách 500.000đ/tháng cho “đồ uống thưởng bản thân”. Tức là mỗi tuần cô chỉ được dùng khoảng 125.000đ cho cà phê hoặc nước ép. Từ đó, cô chủ động chọn ngày nào “đáng uống” nhất – ví dụ ngày deadline căng thẳng hoặc trời quá nóng.
2. Tìm cách thay thế thông minh
Hương mua combo 5 ly tại một chuỗi cà phê đang có khuyến mãi, giá chỉ còn 25.000đ/ly.
Buổi chiều, cô chuẩn bị nước ép từ tối hôm trước, để trong bình giữ lạnh mang theo đến văn phòng.
→ Chỉ với vài thay đổi nhỏ, cô giảm chi phí xuống còn khoảng 400.000đ/tháng, mà vẫn được “thưởng”.
3. Ghi chép chi tiêu và xem báo cáo hàng tuần
Cô sử dụng một app quản lý tài chính cá nhân, chia nhóm chi tiêu theo danh mục. App sẽ cảnh báo khi một nhóm chi vượt ngân sách – từ đó giúp cô giữ ví trong tầm kiểm soát.
Bài học rút ra: Không phải “chi nhiều” mà là “chi không biết”
Qua trải nghiệm của mình, Hương nhận ra: điều nguy hiểm nhất trong chi tiêu không phải là tiêu nhiều, mà là tiêu mà không biết. Khi một thói quen trở thành điều hiển nhiên – như cà phê sáng, nước ép chiều, snack lúc làm việc… – ta rất dễ quên rằng mình đang đánh đổi bằng tiền thật.
“Tôi từng nghĩ tiết kiệm là phải cực khổ, cắt hết niềm vui. Nhưng giờ tôi thấy chỉ cần giới hạn hợp lý, chọn lọc ưu tiên, mình vẫn có thể sống vui mà ví không cạn” – Hương chia sẻ.
Tự thưởng là tốt, nhưng đừng để ví bị “phạt”
Việc tự thưởng cho bản thân là điều nên làm – nhưng như mọi khoản chi khác, nó cần có giới hạn. Một ly cà phê hay nước ép không đáng sợ. Nhưng 22 ly mỗi tháng mà không nhận ra, thì chắc chắn sẽ là một lỗ thủng khó lành.
Hãy thử ghi lại mọi khoản chi trong 7 ngày. Bạn có thể bất ngờ vì chính những khoản “dễ thương” nhất lại đang lặng lẽ hút tiền khỏi ví mình mỗi ngày.