Luận bàn

Người trẻ không tiêu để khoe – họ tiêu để tiến: Tiêu dùng ngược đang là chiến lược tài chính thế hệ mới

Thứ ba, ngày 01/07/2025 23:00 GMT+7
Chia sẻ In bài viết

Khi thế giới vật chất ngày càng bão hòa, nhiều người trẻ không còn coi tiêu dùng là công cụ thể hiện bản thân. Họ đang “tiêu ngược” – không mua sắm theo lẽ thường – nhưng tư duy tài chính lại tiến xa và rõ ràng hơn từng ngày.

Tiêu dùng không còn là cuộc đua sở hữu

Người trẻ không tiêu để khoe – họ tiêu để tiến: Tiêu dùng ngược đang là chiến lược tài chính thế hệ mới- Ảnh 1.

Thời đại của việc chạy theo mẫu iPhone mới nhất, sắm giày giới hạn hay đổi xe để “xứng vị thế” đang dần bị đặt lại câu hỏi. Người trẻ ngày nay, nhất là trong nhóm từ 25 đến 35 tuổi, đang chuyển sang một hướng tiêu dùng trái ngược hoàn toàn:

- Không lên đời thiết bị khi chưa cần

- Không sắm đồ chỉ để “hợp trend”

- Không mua hàng hiệu để gây ấn tượng

Họ có thể dùng điện thoại 4–5 năm, sống trong căn hộ thuê nhỏ nhưng đầy đủ, mặc lại quần áo mùa trước và không xem đó là điều đáng ngại. Đó không phải vì không đủ tiền, mà vì họ không còn muốn tiêu để thể hiện – mà tiêu để đạt được mục tiêu tài chính và cuộc sống riêng.

Tư duy tiêu dùng đảo chiều – nhưng quản lý tài chính lại đi trước một bước

Ở bề nổi, hành vi “tiêu ngược” có thể bị hiểu là lùi lại. Nhưng ở tầng sâu, đó là một chiến lược kiểm soát tài chính thông minh:

- Thay vì mua món đồ mới, họ chọn tiết kiệm phần đó cho quỹ khẩn cấp.

- Thay vì chi tiêu đều tay mỗi tháng, họ áp dụng “tháng trắng – tháng chi” để dồn tiền đầu tư.

- Họ ưu tiên mua bảo hiểm sức khỏe hơn là mua túi xách hiệu.

- Họ có app theo dõi dòng tiền, biết rõ mỗi đồng đi đâu và quay về lúc nào.

Khác với thế hệ trước từng xem việc “mua được đồ mới” là biểu tượng của thành công, thế hệ này coi việc giữ được tiền, sinh lời từ tiền, và tiêu có mục đích là thước đo năng lực tài chính cá nhân.

Bùng nổ “tiêu dùng ngược” trên thực tế thị trường

Người trẻ không tiêu để khoe – họ tiêu để tiến: Tiêu dùng ngược đang là chiến lược tài chính thế hệ mới- Ảnh 2.

Không khó để thấy những biểu hiện ngày càng rõ rệt:

- Chợ đồ cũ, nhóm trao đổi đồ gia dụng cũ tăng mạnh trên các nền tảng mạng xã hội

- Các hội nhóm “không mua gì trong 30 ngày”, “sống với 50 món đồ” thu hút hàng chục ngàn thành viên

- Dịch vụ thuê đồ (từ váy cưới, đồ cắm trại đến máy ép chậm) ngày càng phát triển ở đô thị lớn

- Nhiều thương hiệu thời trang chuyển sang bán sản phẩm bền – ít lỗi mốt – dễ sửa chữa

Thị trường buộc phải phản ứng: các chiến dịch marketing truyền thống (tạo nhu cầu giả, sale chớp nhoáng, “fear of missing out”) đang mất hiệu quả với nhóm khách hàng trẻ – vì người mua giờ không còn mua để lấp khoảng trống cảm xúc.

Không tiêu để khoe – họ tiêu để sống vững

Người trẻ không tiêu để khoe – họ tiêu để tiến: Tiêu dùng ngược đang là chiến lược tài chính thế hệ mới- Ảnh 3.

Điểm đáng chú ý là: thế hệ mới không hề thắt chặt tiêu dùng đến cực đoan. Họ vẫn tiêu – nhưng tiêu có chọn lọc và có chiến lược.

Họ sẵn sàng chi tiền cho:

- Một khóa học kỹ năng phục vụ sự nghiệp

- Một kỳ nghỉ giúp tái tạo năng lượng

- Một gói bảo hiểm cá nhân dài hạn

- Một khoản đầu tư nhỏ tạo dòng thu nhập thụ động

Những khoản chi đó không giúp họ “trông giàu hơn” – nhưng giúp họ sống vững hơn, kiểm soát đời sống tốt hơn và ít bị chi phối bởi áp lực tài chính.

Tư duy tiêu dùng của thế hệ mới là một hệ giá trị: Chậm – chắc – chọn lọc

Trong một thế giới ngày càng bất ổn, tiêu dùng ngược đang là cách người trẻ tự tạo vùng an toàn. Họ không đặt cuộc đời mình trên quỹ đạo của so sánh hay vay tiêu dùng để kịp “chuẩn sống”. Họ cũng không tiêu vì cảm giác thiếu – mà tiêu vì biết rõ đâu là đủ.

Kết quả là:

- Ít nợ hơn

- Tiết kiệm tốt hơn

- Ít mua sắm cảm xúc

- Và quan trọng nhất: họ cảm thấy bình tĩnh hơn trong cách sống, tự tin hơn trong cách tiêu tiền

Người trẻ không tiêu để khoe – họ tiêu để tiến: Tiêu dùng ngược đang là chiến lược tài chính thế hệ mới- Ảnh 4.

Tiêu ngược, nhưng nghĩ xuôi – và đi trước về khả năng tự chủ

Trong khi một bộ phận vẫn coi tiêu dùng là phương tiện thể hiện đẳng cấp, thì nhiều người trẻ đang âm thầm chứng minh điều ngược lại:

Không sở hữu nhiều – nhưng đủ vững. Không tiêu hoang – nhưng đủ vui. Không khoe của – nhưng khoe được tư duy.

Họ không mua chỉ vì ai đó nói cần. Họ mua khi thực sự hiểu mình đang ở đâu – và muốn đi đến đâu.

Chia sẻ

Phương Trần

Ý kiến của bạn