Táo bón không phải bệnh nguy hiểm, nhưng lại khiến trẻ khó chịu, ăn uống kém, ngủ không ngon và cáu gắt cả ngày. Điều đáng nói là rất nhiều nguyên nhân đến từ những thói quen nhỏ hằng ngày, đôi khi bố mẹ vô tình tạo ra mà không biết.
Dưới đây là những thói quen phổ biến nhất:
1. Uống quá ít nước
Nhiều trẻ cả ngày chỉ uống sữa hoặc nước ngọt, nước lọc thì lại uống rất ít. Cơ thể thiếu nước khiến phân khô, cứng và khó đi ngoài.
Mẹ cần làm:
Cho trẻ uống nước theo từng ngụm nhỏ trong ngày.
Hạn chế nước ngọt, nước có ga.
Thời tiết nóng phải tăng lượng nước hơn bình thường.
2. Ăn quá nhiều đạm, quá ít chất xơ
Trẻ thích thịt, cá, trứng… nhưng lại không thích rau. Ăn nhiều đạm làm phân đặc hơn, trong khi chất xơ là “bàn chải” cho hệ tiêu hoá lại không đủ.
Mẹ cần làm:
Bổ sung rau củ mềm, dễ ăn (bí đỏ, mồng tơi, rau ngót).
Thêm trái cây giàu chất xơ: lê, đu đủ, chuối, táo, bơ.
Cân đối dinh dưỡng để 1 bữa không ăn quá nhiều thịt.
3. Trẻ ngồi bô/luyện đi vệ sinh quá sớm
Nhiều mẹ nóng ruột tập cho con bỏ bỉm trước 2 tuổi. Nhưng cơ vòng hậu môn và thần kinh điều khiển đại tiện chưa hoàn thiện, dẫn đến trẻ dễ nín vì sợ. Từ đó, trẻ có thể mắc táo bón do… nín lâu.
Gợi ý: chỉ nên tập bỏ bỉm khi trẻ sẵn sàng (thường 2.5 – 3 tuổi).
4. Sử dụng sữa công thức sai cách
Sữa là nguồn dinh dưỡng không thể thiếu với trẻ, tuy nhiên bất kỳ sản phẩm sữa nào cũng cần phải sử dụng đúng hướng dẫn và hợp lý. Việc pha sữa đặc hơn so với hướng dẫn sử dụng không khiến trẻ tăng cân hay phát triển nhanh hơn mà chỉ khiến hệ tiêu hóa của trẻ gặp áp lực, trong đó có táo bón.
Lưu ý:
Cho trẻ uống sữa theo khuyến cáo của các chuyên gia dinh dưỡng về liều lượng.
Pha sữa đúng tỷ lệ, không bớt nước để “tăng chất”.
5. Ít vận động
Trẻ xem tivi, điện thoại quá nhiều → ít chạy nhảy → nhu động ruột kém.
Khi ruột “lười”, phân sẽ di chuyển chậm, hút lại nước → khô cứng.
Mẹ nên cho con:
Chạy, nhảy, leo trèo, bò… tùy lứa tuổi.
Tập squat mini, đi bộ sau ăn, xoa bụng theo chiều kim đồng hồ.
6. Nhịn đi vệ sinh
Trong lúc chơi, xem tivi, đang mải làm gì đó, trẻ thường… nín.
Nhịn lâu khiến phân tích tụ và cứng lại — táo bón hình thành từ đây.
7. Thiếu chất béo
Nhiều mẹ sợ béo nên giảm dầu mỡ.
Nhưng chất béo giúp làm mềm phân và hỗ trợ hấp thu vitamin.
Nên dùng:
Dầu ô liu, dầu gấc, dầu mè, dầu hướng dương.
Không quá lạm dụng mỡ động vật.
Dấu hiệu trẻ đang táo bón
2–3 ngày không đi ngoài hoặc đi rất khó khăn
Phân khô, cứng, to
Trẻ rặn đỏ mặt, khóc khi đại tiện
Bụng căng, ăn kém, khó chịu
Kết luận
Táo bón ở trẻ là chuyện rất phổ biến và hoàn toàn có thể phòng tránh bằng những thay đổi nhỏ trong thói quen hằng ngày.
Hãy để việc đi vệ sinh trở thành chuyện nhẹ nhàng, đều đặn, thay vì mỗi lần là một "cuộc chiến".