Thời tiết ngột ngạt và nóng bức của mùa hè là lý do nhiều người tìm đến thức uống giải nhiệt, nhất là đồ uống có đường ướp lạnh. Nhưng ăn nhiều đường cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến thừa cân, hấp thụ năng lượng quá mức và gây ra gánh nặng đáng kể cho gan.
Điều quan trọng cần biết, gan là một trong những cơ quan lớn nhất trong cơ thể con người. Ngoài việc chịu trách nhiệm sản xuất mật và chất béo, gan cũng là cơ quan giải độc rất quan trọng. Nó thải nhiều độc tố khác nhau ra khỏi cơ thể.
Nhưng thói quen ăn uống chứa nhiều đường, chất béo và muối lại khiến cho bệnh gan nhiễm mỡ trở nên khá phổ biến trong cuộc sống hiện đại.
Các loại gan nhiễm mỡ thường gặp:
Bệnh gan nhiễm mỡ do rượu: Do uống quá nhiều rượu khiến tế bào gan tổng hợp và tích tụ chất béo lại trong gan.
Bệnh gan nhiễm mỡ béo phì: Béo phì khiến mỡ thừa tích tụ trong gan.
Bệnh gan nhiễm mỡ do tiểu đường: Bệnh nhân tiểu đường, đặc biệt là bệnh tiểu đường loại 2, dễ mắc bệnh gan nhiễm mỡ.
Thiếu dinh dưỡng bệnh gan nhiễm mỡ: Suy giảm tổng hợp protein gan do hấp thụ protein không đủ và ăn quá nhiều đường cũng có thể dẫn đến gan nhiễm mỡ.
Bệnh gan nhiễm mỡ do thuốc: Bệnh gan nhiễm mỡ xảy ra khi việc sử dụng thuốc cản trở quá trình tổng hợp protein trong gan.
Ăn nhiều trái cây cũng có thể bị gan nhiễm mỡ?
Truyền thông Đài Loan đưa tin, một bệnh nhân mắc bệnh gan nhiễm mỡ vừa trở lại bình thường nhờ giảm lượng trái cây tiêu thụ và giảm gần 10kg trong một năm. Lý do là vì trước đó bệnh nhân thích ăn nhiều trái cây, chẳng hạn như dưa hấu, dứa, nho, xoài... Thậm chí, bệnh nhân có thể ăn một quả dứa mỗi ngày.
Trái cây là một thực phẩm bổ dưỡng, vậy tại sao nó lại liên quan đến gan nhiễm mỡ?
Ảnh minh họa
Nhiều người nghĩ rằng trái cây là thực phẩm tự nhiên và ăn nhiều không làm tăng gánh nặng cho cơ thể. Nhưng trên thực tế, bất kỳ thực phẩm nào, dù nhân tạo hay tự nhiên, nếu ăn quá nhiều đều có thể tác động tiêu cực đến cơ thể.
Trái cây thực sự rất giàu fructose. Fructose là một loại đường, dễ hấp thụ vào cơ thể. Mặc dù nó tương đối lành mạnh hơn so với glucose trong việc kích thích bài tiết insulin, làm tăng lượng đường trong máu, nhưng cần lưu ý rằng fructose được chuyển hóa trực tiếp bởi gan và lưu trữ dưới dạng chất béo. Khi một lượng lớn fructose được nạp vào cơ thể, nó sẽ tích tụ trong gan và gây ra gan nhiễm mỡ trong sau thời gian dài.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên Hợp Quốc (FAO) khuyến cáo rằng, những người khỏe mạnh nên hạn chế lượng đường tiêu thụ ở mức 10% hoặc ít hơn tổng lượng calo hàng ngày.
Đường không chứa bất kỳ chất dinh dưỡng nào và vì tất cả các loại thực phẩm, đồ uống đều chứa đường, nên rất dễ tiêu thụ quá nhiều. Nếu bạn tiêu thụ 2.000 calo mỗi ngày, tổng lượng đường hàng ngày không được vượt quá 50 gram, bao gồm đường tự nhiên và đường bổ sung.
5 nguyên tắc chính của thói quen ăn uống bảo vệ gan
- Lượng calo thích hợp và giữ trọng lượng cơ thể hợp lý: Đường là nguồn năng lượng chính cho cơ thể con người, nhưng quá nhiều calo có thể thúc đẩy quá trình tổng hợp mỡ gan, dẫn đến gan nhiễm mỡ. Do đó, cần kiểm soát lượng calo nạp vào để tránh bệnh gan nhiễm mỡ dẫn đến tăng chỉ số chức năng gan.
- Lượng protein vừa phải, lựa chọn nguồn cung cẩn thận: Protein là thành phần chính tạo "kháng thể" cho cơ bắp và hệ miễn dịch, tuy nhiên nếu bạn tiêu thụ quá nhiều sẽ làm tăng gánh nặng cho gan. Các nguồn protein cũng cần được lựa chọn cẩn thận.
- Tránh tiêu thụ nhiều chất béo: Chất béo dư thừa có thể tích tụ trong gan và ảnh hưởng đến chức năng gan. Do đó, tốt nhất là giảm phương pháp chiên rán và tránh thực phẩm giàu chất béo.
- Vitamin và khoáng chất ở mức độ vừa phải: Gan chịu trách nhiệm kích hoạt và lưu trữ một số vitamin, cũng là một cơ quan quan trọng để lưu trữ khoáng chất. Do đó, tốt nhất là bổ sung vitamin và khoáng chất ở mức độ vừa phải.
- 5 loại trái cây và rau quả mỗi ngày: 3 phần rau và 2 phần trái cây mỗi ngày. Trái cây và rau quả rất giàu vitamin và khoáng chất giúp duy trì hoạt động thể chất; Chất xơ trong trái cây và rau quả có lợi hơn cho việc kiểm soát lượng đường trong máu và mỡ máu.
Top 2 loại thức uống được chứng minh có công dụng bảo vệ gan
1. Cà phê
Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng uống cà phê có thể bảo vệ gan khỏi bệnh tật, ngay cả khi bạn có vấn đề về gan.
Tiêu thụ cà phê một cách khoa học có thể giúp giảm nguy cơ mắc các bệnh gan mãn tính, chẳng hạn như xơ gan hoặc tổn thương gan. Uống cà phê cũng có thể giúp giảm nguy cơ ung thư gan và làm dịu bệnh gan.
Cà phê cũng có tác dụng làm giảm viêm và tăng mức độ glutaglycone chống oxy hóa, có thể trung hòa các gốc tự do có hại, tránh làm hỏng các tế bào trong cơ thể.
Lượng khuyến nghị hàng ngày: Không nên tiêu thụ quá 400 mg caffeine mỗi ngày, tương đương với 2 tách cà phê đen hoặc 2 tách trà đặc.
2. Trà xanh
Từ thời xa xưa, trà xanh đã được coi là một thức uống có lợi cho sức khỏe. Ngoài ra còn có bằng chứng nghiên cứu cho thấy trà xanh rất giàu catechin, có lợi cho gan.
Một nghiên cứu của Nhật Bản cho thấy uống 10 tách trà xanh mỗi ngày có thể giúp cải thiện sức khỏe gan. Một nghiên cứu nhỏ đăng trên Tạp chí Quốc tế về Y học Phân tử, bao gồm những người mắc bệnh gan nhiễm mỡ không do rượu tham gia, cho thấy uống trà xanh, rất giàu chất chống oxy hóa, trong 12 tuần, làm tăng nồng độ men gan và cũng có thể giúp giảm stress oxy hóa và lắng đọng lipid trong gan.
Lượng khuyến nghị hàng ngày: Theo báo cáo đánh giá rủi ro về catechin EGCG do Liên minh châu Âu phát hành, mỗi người lớn bình thường hằng ngày chỉ nên uống từ 2-3 tách trà (khoảng 500ml nước trà).
(T/h: Hk0, Health.tvbs, Today.line)