Cuối năm là thời điểm nhiều gia đình thắp hương thường xuyên hơn để khép lại một năm cũ, tỏ lòng thành với tổ tiên và cầu mong năm mới bình an. Tuy nhiên, trong lúc vội vàng dọn dẹp, sắm sửa cho năm mới, không ít người lại vô tình phạm vào những điều kiêng kị - tuy nhỏ nhưng theo quan niệm phong thủy và tín ngưỡng dân gian, có thể khiến việc thờ cúng mất đi ý nghĩa vốn có.
Kiêng kị đầu tiên: Thắp hương quá nhiều, ngày nào cũng dày đặc
Nhiều người cho rằng cuối năm càng thắp nhiều hương thì càng thể hiện sự thành tâm, càng dễ được phù hộ. Vì vậy có nhà thắp hương liên tục, ngày vài lần, thậm chí cắm kín cả bát hương. Thực tế, quan niệm này không đúng.
Trong thờ cúng, quan trọng nhất là sự trang nghiêm và lòng thành, không phải số lượng nén hương. Thắp quá nhiều không chỉ gây ngột ngạt không gian thờ, ảnh hưởng sức khỏe mà còn làm bát hương nhanh đầy, dễ xô lệch, mất cân đối. Theo phong thủy, bát hương cần giữ sự gọn gàng, ổn định để tượng trưng cho nền nếp gia đạo.
Cuối năm, mỗi ngày chỉ cần thắp một nén hương vào thời điểm cố định, thường là sáng hoặc chiều tối, là đủ để bày tỏ sự kính lễ. Những ngày đặc biệt như ngày tất niên hay cúng cuối năm có thể thắp theo nghi lễ gia đình, nhưng không nên lạm dụng.
Kiêng kị thứ hai: Thắp hương trong lúc bàn thờ chưa sạch sẽ, còn lộn xộn
Cuối năm là lúc dọn dẹp nhà cửa, nhưng nhiều gia đình lại để việc lau dọn bàn thờ sau cùng. Có trường hợp vừa bày đồ cúng, vừa thắp hương trong khi bụi bặm, chân nhang cũ, tro rơi vãi vẫn còn nguyên. Bàn thờ là nơi linh thiêng, trước khi thắp hương cuối năm cần được lau dọn gọn gàng, sạch sẽ. Nếu bàn thờ còn bừa bộn, việc thắp hương không những mất đi sự trang trọng mà còn bị xem là thiếu chu đáo trong tâm linh.
Khi lau dọn, nên làm nhẹ tay, tránh xê dịch bát hương nếu không cần thiết. Chân nhang nên rút bớt, giữ lại số lẻ, sau đó hóa đi theo đúng cách. Chỉ khi bàn thờ đã ngay ngắn, sạch sẽ thì việc thắp hương cuối năm mới trọn vẹn ý nghĩa khép lại những điều cũ và đón điều mới tốt lành.
Kiêng kị thứ ba: Thắp hương với tâm lý cầu xin quá nhiều
Cuối năm, nhiều người đứng trước bàn thờ đọc lời khấn dài, cầu tài, cầu lộc, cầu đủ thứ, thậm chí nhắc lại những điều chưa được trong năm cũ với tâm trạng nặng nề. Đây là sai lầm khá phổ biến. Theo quan niệm truyền thống, thắp hương cuối năm trước hết là để tạ ơn tổ tiên, trời đất vì đã che chở suốt một năm qua. Việc cầu mong năm mới chỉ nên nhẹ nhàng, vừa đủ, không nên biến nén hương thành nơi trút hết lo toan hay mong cầu quá mức.
Khi thắp hương, tâm nên tĩnh, lời khấn ngắn gọn, rõ ràng. Trước là cảm tạ, sau là cầu bình an, sức khỏe, gia đạo yên ấm. Tâm thế nhẹ nhàng được cho là giúp không khí gia đình cuối năm ấm áp hơn, đúng với ý nghĩa sum vầy.
Thắp hương cuối năm không cần cầu kỳ hay phô trương. Chỉ cần tránh ba sai lầm trên, giữ bàn thờ gọn gàng, thắp hương vừa đủ và giữ tâm an là đã đủ để khép lại năm cũ một cách trọn vẹn, mở ra năm mới nhẹ lòng và hanh thông hơn cho cả gia đình.
* Thông tin trong bài mang tính chiêm nghiệm tham khảo