Bàn thờ là không gian linh thiêng nhất trong mỗi gia đình. Đây không chỉ là nơi được dọn dẹp sạch sẽ mà còn là chốn quy tụ sinh khí, nơi gắn kết con cháu với ông bà tổ tiên. Mọi vật đặt lên bàn thờ đều cần được lựa chọn kỹ lưỡng từ nhang đèn cho tới từng nhánh hoa. Hoa dâng cúng phải vừa đẹp vừa thanh khiết vừa mang ý nghĩa tốt. Nhưng thực tế có nhiều loại hoa dù phổ biến ngoài đời nhưng lại hoàn toàn không phù hợp khi đặt lên bàn thờ. Việc sử dụng sai hoa không phải mê tín mà là sự kiêng kỵ trong văn hóa để tránh năng lượng xấu, tránh sự lộn xộn trong trường khí của gia đình.
Dưới đây là 5 loài hoa được khuyên tuyệt đối không dâng cúng.
1. Hoa nhài
Hoa nhài có hương thơm đặc trưng, trắng muốt và giản dị. Tuy nhiên trong phong tục thờ cúng hoa nhài lại bị xem là không phù hợp vì ý nghĩa không tốt trong đời sống dân gian. Tên gọi và hình tượng hoa gắn với cảm giác mong manh dễ vương vấn dễ gợi liên tưởng đến sự lả lơi thiếu trang nghiêm. Dù đây là sự liên tưởng mang tính văn hóa nhưng lại được kiêng kỵ khá phổ biến. Ngoài ra hoa nhài thường được sử dụng trong một số hoạt động tâm linh không mang tính cát tường nên nhiều gia đình tránh đặt hoa nhài lên bàn thờ để không làm giảm sự trong sạch của không gian thờ cúng.
Bên cạnh đó hoa nhài rất nhanh tàn. Những cánh hoa dễ rụng thành từng chùm khiến bàn thờ luôn phải dọn liên tục gây cảm giác bừa bộn và thiếu sự trang trọng. Với không gian linh thiêng sự chỉnh chu là điều quan trọng nên hoa nhài càng không nên xuất hiện.
2. Hoa phù dung
Hoa phù dung là loài hoa đẹp mềm mại mang sắc hồng hoặc trắng nhưng lại nở vào buổi sáng và tàn ngay vào chiều. Vì đặc điểm đời hoa quá ngắn phù dung trở thành biểu tượng cho điều chóng vánh điều không bền. Chính vì vậy trong văn hóa dân gian người ta thường nói đẹp như phù dung không ý nói vẻ đẹp chỉ thoáng qua không có nền tảng vững chắc.
Hoa phù dung nếu đặt lên bàn thờ dễ mang hàm ý mọi việc không bền lâu dễ đổ vỡ nhất là trong những dịp quan trọng như cúng gia tiên hoặc ngày lễ rằm. Sự tàn úa quá nhanh của hoa cũng gây cảm giác hao hụt khí lành. Nhiều chuyên gia phong tục cho rằng việc dâng phù dung lên bàn thờ có thể làm giảm năng lượng bình yên trong nhà vì sự thay đổi nhanh chóng của loài hoa này. Việc kiêng phù dung không phải mê tín mà xuất phát từ mong muốn giữ sự ổn định và trường tồn trong không gian thờ cúng.
3. Hoa dâm bụt
Hoa dâm bụt rất quen thuộc ở khắp vùng quê Việt Nam. Cây thường được trồng làm hàng rào với sắc đỏ rực rỡ. Tuy đẹp nhưng dâm bụt lại mang cái tên dễ gây hiểu lầm và thiếu trang nhã. Người Việt từ xưa luôn kiêng những gì mang tên gọi không thanh sạch đặt lên bàn thờ và dâm bụt nằm trong số này.
Ngoài ra hoa dâm bụt có cấu trúc cánh lớn dễ rụng lại không giữ được lâu. Chỉ sau vài giờ cánh hoa đã có dấu hiệu héo và rũ xuống khiến bàn thờ nhanh mất thẩm mỹ. Bàn thờ luôn cần sự nghiêm cẩn mà hoa dâm bụt không đáp ứng được điều này. Vì thế dù phổ biến nhưng dâm bụt được xem là đại kỵ khi cúng lễ tổ tiên.
4. Hoa cúc vạn thọ
Cúc vạn thọ mang nhiều ý nghĩa tốt trong đời sống như cầu mong sức khỏe sống lâu. Tuy vậy vạn thọ lại không phù hợp trên bàn thờ gia tiên. Mùi hương của vạn thọ khá nặng và có phần hắc đối với nhiều người gây cảm giác khó chịu khi đặt vào không gian kín.
Trong văn hóa nhiều vùng còn quan niệm rằng sắc vàng cam sậm của vạn thọ gợi hình ảnh trầm buồn không phù hợp với sự thanh khiết của bàn thờ. Ngoài ra cúc vạn thọ thường nở rộ vào dịp Tết nên người ta dùng cho ngày lễ lớn chứ ít ai dâng trong những ngày cúng thường nhật. Để đảm bảo sự trong trẻo cho bàn thờ gia đình nên chọn những loại cúc khác như cúc vàng cúc trắng thay vì cúc vạn thọ.
5. Hoa giả hoa nhựa
Đây là loại tuyệt đối đại kỵ. Bàn thờ là nơi cần sự chân thật từ tấm lòng đến vật phẩm dâng cúng. Hoa giả hoa nhựa dù đẹp nhưng không có sinh khí không có hương sắc tự nhiên. Việc đặt hoa giả lên bàn thờ bị xem là thiếu thành tâm và không tôn trọng tổ tiên.
Hoa giả cũng dễ bám bụi bám nhang khói khiến bàn thờ mất đi vẻ trang nghiêm. Theo quan niệm phong thủy các vật vô sinh khi đặt quá lâu trên bàn thờ có thể gây trì trệ khí khiến gia đạo nặng nề công việc kém thuận lợi. Vì thế dù tiện lợi đến đâu cũng tuyệt đối không nên dùng hoa giả để cúng.
* Thông tin trong bài mang tính chiêm nghiệm tham khảo