"Tôi cứ tưởng lương mình không tệ. Nhưng tháng nào cũng vậy, vừa lĩnh xong là xoay một vòng chi tiêu, rồi đến cuối tháng vẫn thở dài ‘không hiểu sao lại hết nhanh thế’".
Câu chuyện không của riêng ai – đặc biệt là ở độ tuổi 40+, khi gánh nặng tài chính đan xen giữa cha mẹ – con cái – bản thân. Nhưng không phải lúc nào thiếu tiền cũng do thu nhập ít, rất có thể bạn đang mắc những lỗi "ngốn ví" mỗi ngày.
Dưới đây là 5 sai lầm chi tiêu mà nhiều người đang âm thầm mắc phải – nhất là sau tuổi 40:
1. Coi tiền tiết kiệm là phần… nếu còn thì để lại
Đây là thói quen tài chính phổ biến: nhận lương, chi trước – nếu còn dư mới để dành. Nhưng thường thì… không còn.
Nên làm gì?
Hãy đảo ngược: vừa nhận thu nhập là trích ngay một phần để tiết kiệm trước, rồi mới chi tiêu phần còn lại. Dù chỉ là 500.000 – 1.000.000 đồng, cũng là bước khởi đầu.
2. Không phân nhóm chi tiêu – tiêu đến đâu hay đến đó
Nhiều người vẫn chi tiền theo cảm giác: hôm nay cần ăn, mai đóng tiền học, ngày kia trả điện… không có kế hoạch, không phân nhóm rõ ràng.
Kết quả: không biết mỗi tháng đang tiêu bao nhiêu vào ăn uống, bao nhiêu vào nhu yếu phẩm, bao nhiêu đang… trôi đi vô định.
Nên làm gì?
Chia chi tiêu hàng tháng theo nhóm:
- Thiết yếu: 50%
- Sức khỏe – học tập: 20%
- Tiết kiệm: 15%
- Linh hoạt/cá nhân: 10%
- Dự phòng: 5%
3. Mua nhiều món nhỏ… tưởng không đáng bao nhiêu
Cốc cà phê 30k, đôi dép 120k, hộp nhựa 49k… đều là những khoản "rất nhỏ". Nhưng cộng dồn, chúng có thể chiếm tới vài triệu mỗi tháng.
Những món không nằm trong kế hoạch thường là thủ phạm làm "rỗng ví mà không hay".
Nên làm gì?
- Ghi lại các khoản chi linh tinh trong 1 tuần – bạn sẽ ngạc nhiên.
- Áp dụng quy tắc: Không chi khoản nào > 100k nếu chưa suy nghĩ đủ 5 phút.
4. Chi tiền theo cảm xúc, không theo nhu cầu
Căng thẳng – mua đồ cho đỡ buồn. Thấy bạn bè mua – mình cũng phải có. Vui thì tự thưởng. Buồn thì cũng… tự thưởng.
Cảm xúc không sai. Nhưng chi tiền theo cảm xúc, lâu dài sẽ rất đắt.
Nên làm gì?
- Đặt ra 1–2 "ngày không tiêu tiền" mỗi tuần.
- Dùng bảng kế hoạch chi tiêu theo tuần để tỉnh táo hơn.
5. Vẫn giữ suy nghĩ “giá rẻ là lời”
Rất nhiều người có thói quen mua đồ vì rẻ, sale, combo… chứ không phải vì cần.
Nhưng món rẻ mà không dùng đến, thì vẫn là lãng phí. Bạn không cần một tủ quần áo đầy – bạn cần những món phù hợp để mặc mỗi tuần.
Nên làm gì?
- Chỉ mua món mới nếu món cũ đã hỏng, hoặc thật sự thiếu.
- Dọn tủ mỗi tháng 1 lần để "soi" lại thói quen mua sắm.
Sau tuổi 40, điều chúng ta cần không phải là cắt giảm chi tiêu đến mức khổ sở, mà là điều chỉnh cách tiêu tiền cho đúng – bền – và nhẹ đầu hơn. Đừng đợi đến khi tài khoản cạn, nhà đầy đồ không dùng, và chẳng có khoản nào để dành – mới bắt đầu thay Tiêu hoài vẫn thiếu không phải vì bạn ít tiền. Có thể bạn đang dùng tiền sai cách.