Căn bếp không chỉ là nơi nấu ăn mà còn là trái tim của ngôi nhà, nơi giữ lửa hạnh phúc gia đình. Nhưng nếu để sai món đồ trong bếp, bạn có thể vô tình biến không gian này thành ổ nguy hiểm, gây hại sức khỏe hoặc thậm chí rước họa lớn. Dưới đây là 5 món đồ mẹ dặn phải tống khứ ngay khỏi bếp, cùng cách chọn thay thế thông minh để giữ căn bếp an toàn, lành mạnh.
1. Thớt và đũa gỗ bị mốc
Đũa gỗ, thớt gỗ là người bạn quen thuộc trong bếp Việt vì cảm giác chắc tay, thân thiện môi trường. Nhưng nếu chúng bắt đầu mốc đen, lông trắng, đừng tiếc mà giữ lại. Mốc trên gỗ có thể chứa aflatoxin, một chất độc được xếp vào nhóm gây ung thư gan. Vi khuẩn và nấm mốc dễ xâm nhập vào thực phẩm, gây ngộ độc hoặc bệnh đường tiêu hóa. Dù chần nước sôi, mốc vẫn không hết hoàn toàn, chỉ là giấu đi tạm thời.
Mẹo: Chọn thớt và đũa gỗ từ loại gỗ cứng, ít thấm nước, có chứng nhận an toàn thực phẩm. Kiểm tra kỹ trước khi mua, đảm bảo bề mặt mịn, không nứt. Nếu muốn bền hơn, thớt nhựa cao cấp hoặc tre ép chống thấm tốt cũng là lựa chọn. Sau mỗi lần dùng, rửa sạch, phơi khô nơi thoáng khí, thay mới ngay khi thấy dấu hiệu mốc hoặc nứt để đảm bảo vệ sinh.
2. Chảo chống dính trầy xước, bong tróc
Chảo chống dính bị trầy xước hay bong lớp phủ là mối nguy lớn. Lớp chống dính kém chất lượng, khi bong ra, có thể lẫn vào thức ăn, giải phóng hóa chất độc hại ở nhiệt độ cao, gây ảnh hưởng hệ hô hấp hoặc tích tụ lâu dài dẫn đến nguy cơ sức khỏe nghiêm trọng. Chưa kể, chảo hỏng làm thức ăn dễ cháy khét, dính chặt, vừa khó vệ sinh vừa ảnh hưởng chất lượng món ăn.
Mẹo: Ưu tiên chảo chống dính có lớp phủ an toàn, không chứa hóa chất độc hại như PFOA, với đáy dày để phân bố nhiệt đều, phù hợp cả bếp từ và bếp gas. Chọn chảo có tay cầm cách nhiệt, dễ vệ sinh, chịu nhiệt tốt. Kiểm tra bề mặt mịn, không trầy xước khi mua. Khi sử dụng, dùng dụng cụ gỗ hoặc nhựa để bảo vệ lớp chống dính, thay mới ngay khi thấy dấu hiệu hư hỏng.
3. Hóa chất tẩy rửa để bừa trên bàn bếp
Nhiều người có thói quen để chai nước rửa chén, thuốc tẩy ngay trên bàn bếp hoặc dưới bồn rửa cho tiện. Nhưng đây là sai lầm nghiêm trọng. Hơi hóa chất bay ra hoặc vô tình dính vào tay rồi chạm vào thức ăn có thể đưa chất độc vào cơ thể. Các nghiên cứu chỉ ra rằng một số chất tẩy rửa gây đau đầu, buồn nôn, thậm chí cản trở hô hấp, đặc biệt trong không gian kín như bếp.
Mẹo: Chọn chất tẩy rửa có nguồn gốc tự nhiên, không chứa hóa chất mạnh, được chứng nhận an toàn cho sức khỏe. Khi mua, đọc kỹ thành phần, ưu tiên loại ít tạo bọt hóa học và có bao bì kín đáo. Sau khi dùng, cất ngay vào tủ riêng ở nơi thoáng khí, xa khu vực chế biến thức ăn. Sử dụng găng tay khi rửa chén và rửa sạch dụng cụ ngay sau khi tiếp xúc với hóa chất để tránh lây nhiễm chéo.
4. Dầu ăn thừa tích trữ lâu ngày
Tích trữ dầu ăn thừa từ các món chiên rán là thói quen tiết kiệm của nhiều người, nhưng lại tiềm ẩn nguy cơ lớn. Dầu ăn dùng lại nhiều lần, đặc biệt khi để lâu, dễ bị oxy hóa, sinh ra chất gây hại, làm tăng nguy cơ bệnh tim mạch và các vấn đề sức khỏe khác. Mùi dầu cũ còn ám vào món ăn, làm mất vị ngon và gây khó chịu.
Mẹo: Sử dụng dầu ăn mới mỗi lần nấu, chọn loại dầu phù hợp như dầu ô liu cho món salad hoặc dầu hạt cải cho chiên rán, có nguồn gốc rõ ràng và chứng nhận an toàn. Khi mua, chọn chai nhỏ để dùng hết nhanh, tránh tích trữ. Nếu cần tái sử dụng dầu, chỉ dùng một lần ngay sau khi chiên, lọc sạch cặn và bảo quản trong lọ kín, dùng trong 1-2 ngày. Thay dầu mới thường xuyên để đảm bảo sức khỏe và chất lượng món ăn.
5. Đồ nhựa kém chất lượng để đựng thực phẩm
Hộp nhựa giá rẻ, không rõ nguồn gốc thường chứa BPA hoặc hóa chất độc hại khác, có thể ngấm vào thực phẩm, đặc biệt khi đựng đồ nóng hoặc dùng trong lò vi sóng. Những chất này gây rối loạn nội tiết, ảnh hưởng sức khỏe lâu dài, nhất là với trẻ em và người già. Hộp nhựa kém còn dễ nứt, biến dạng, trở thành nơi trú ẩn cho vi khuẩn.
Mẹo: Chọn hộp đựng thực phẩm từ nhựa cao cấp có ký hiệu BPA-free hoặc thủy tinh, thép không gỉ, đảm bảo an toàn khi tiếp xúc với thực phẩm. Kiểm tra kỹ bao bì, ưu tiên loại chịu nhiệt tốt, không biến dạng khi dùng trong lò vi sóng hoặc máy rửa chén. Sau khi dùng, rửa sạch, phơi khô và thay mới định kỳ để tránh tích tụ vi khuẩn, giữ thực phẩm luôn tươi ngon và an toàn.