Bài học tiền nong mất gần 50 năm mới hiểu

Tuổi trẻ thường đi liền với sự liều lĩnh. Khi còn ở độ tuổi đôi mươi hay đầu ba mươi, nhiều người sẵn sàng dồn hết tiền bạc vào một cơ hội: tất tay vào cổ phiếu “nóng”, vay thêm để mua mảnh đất kỳ vọng tăng giá gấp đôi, hay thậm chí theo trào lưu đầu cơ những tài sản rủi ro cao. Lúc đó, sự thất bại, nếu có, vẫn còn được cứu vãn bằng thời gian, sức lực và cơ hội làm lại.

Nhưng khi bước sang tuổi trung niên, suy nghĩ ấy bắt đầu thay đổi. Người ta không còn nhiều “mạng thử lại”, không thể mất một khoản lớn rồi xây dựng lại từ đầu như thời tuổi trẻ. Càng nhiều tuổi, càng có nhiều thứ phải giữ: sự ổn định của gia đình, học hành của con cái, chăm sóc cho cha mẹ già và cả một kế hoạch hưu trí đang đến gần. Chính lúc này, bài học “đừng bỏ hết trứng vào một giỏ” mới thực sự thấm thía.

Đa dạng hóa đầu tư không phải là khái niệm xa lạ, nhưng nó trở nên có ý nghĩa nhất ở tuổi trung niên. Thay vì đặt tất cả kỳ vọng vào một kênh, nhiều người chọn cách chia nhỏ để cân bằng rủi ro và lợi nhuận. Một phần gửi tiết kiệm hoặc mua trái phiếu để bảo toàn vốn. Một phần tham gia quỹ mở, bảo hiểm liên kết đầu tư để vừa có bảo vệ, vừa có tăng trưởng. Một phần nhỏ hơn mới dành cho những kênh rủi ro cao như chứng khoán hoặc bất động sản. Cách tiếp cận này có thể không giúp “giàu nhanh”, nhưng lại giúp giữ tiền và tăng trưởng đều đặn, thứ mà tuổi trung niên cần nhất.

Thực tế, không ít người từng trải qua cú sốc tài chính khi tất tay vào một cơ hội tưởng chừng chắc thắng. Sau khi mất trắng hoặc mất phần lớn, họ mới nhận ra việc phân bổ hợp lý quan trọng đến mức nào. Ở tuổi 40 hay 50, một lần thất bại lớn có thể đồng nghĩa với việc cả kế hoạch hưu trí, kế hoạch học hành của con, hay thậm chí là cuộc sống gia đình bị đảo lộn.

Cũng bởi vậy, đa dạng hóa không chỉ là chiến lược tài chính, mà còn là cách để tuổi trung niên mua lấy sự an toàn cho mình và cho người thân. Nó cho phép mỗi người yên tâm rằng dù một kênh đầu tư gặp biến cố, vẫn còn những kênh khác giữ vững. Cảm giác an toàn ấy, đôi khi còn giá trị hơn lợi nhuận cao.

Đến cuối cùng, “đừng bỏ hết trứng vào một giỏ” là một nguyên tắc tưởng cũ kỹ nhưng lại đúng ở mọi thời điểm, đặc biệt khi con người ngày càng nhiều tuổi. Nếu khi trẻ, chúng ta coi nó như một lời nhắc nhở chung chung, thì khi trưởng thành, nó trở thành triết lý sống còn để bảo vệ thành quả đã tích lũy suốt nhiều năm.