Khi nuôi dạy con, hầu hết cha mẹ đều mong muốn con cái biết nghe lời, ngoan ngoãn làm theo sự sắp đặt của người lớn. Tuy nhiên, càng về sau, nhiều người bắt đầu nhận ra: Một đứa trẻ quá nghe lời, đôi khi lại là thất bại trong giáo dục.
Trên một diễn đàn, một bà mẹ từng tâm sự rất nhiều về con mình. Dù là con trai nhưng cậu bé rất ngoan ngoãn, lịch sự, thậm chí còn trầm lặng hơn cả một bé gái. Cậu bé luôn khiến người lớn yên tâm vì không bao giờ gây rắc rối.
Nhưng kể từ khi vào mẫu giáo, người mẹ bắt đầu cảm thấy lo lắng. Con không còn vui vẻ như trước. Bé thường xuyên bị bạn bè bắt nạt ở lớp, có lần bị cắn rách tay, có lần bị giành mất xe đồ chơi, và điều khiến chị đau lòng nhất là con không dám nói với cô giáo, cũng không dám xin thêm cơm dù còn đói.
Ảnh minh hoạ
Nghe lời là điều tốt, nhưng nếu sự ngoan ngoãn đó đi kèm với sự yếu đuối và thiếu phản kháng, thì đó lại là điều đáng lo. Bởi lẽ, cha mẹ không thể là chiếc ô che chở cho con cả đời. Một đứa trẻ quá ngoan, thiếu bản lĩnh và kỹ năng tự bảo vệ mình sẽ rất dễ bị tổn thương trong tương lai.
Những quan niệm sai lầm trong dạy con mà nhiều cha mẹ vô tình mắc phải
1. Ép con "phải nghe lời tuyệt đối", không cho phép phản biện
Việc con nghe lời giúp cha mẹ cảm thấy dễ quản lý và an tâm. Tuy nhiên, như câu nói xưa: "Trẻ quá nghe lời sẽ khó thành công lớn". Một đứa trẻ luôn tuân thủ mọi yêu cầu, không biết phản kháng, cũng đồng nghĩa với việc thiếu tư duy độc lập, thiếu sáng tạo và dễ rập khuôn theo người khác.
Nếu trẻ chỉ biết đi theo lộ trình mà cha mẹ vạch sẵn, liệu sau này con có thể tự xây dựng sự nghiệp, có bản lĩnh để vượt qua giới hạn do chính cha mẹ đặt ra?
Trẻ có thể sai, và cha mẹ có quyền uốn nắn. Nhưng nếu lúc nào cũng áp đặt rằng "chỉ được làm theo ý cha mẹ", thì đứa trẻ đó sẽ lớn lên trong áp lực và sợ hãi, chứ không phải sự tự tin.
2. Cách chi tiêu cho con thiếu cân bằng - hoặc quá hà tiện, hoặc quá nuông chiều
Một số cha mẹ quá tiết kiệm, không mua cho con những vật dụng học tập cơ bản như bút, vở hay cục tẩy. Con đi học phải mượn bạn, thậm chí nhặt đồ thừa người khác bỏ đi. Trẻ em như vậy sẽ sống trong mặc cảm, luôn cúi đầu, cảm thấy mình thấp kém hơn bạn bè.
Ngược lại, có cha mẹ lại quá chiều chuộng, để con muốn gì được nấy, không cần biết đến giá trị đồng tiền. Điều này sẽ khiến trẻ dễ ỷ lại, không có khả năng tự lập và dễ trở thành "ký sinh trùng" khi trưởng thành.
Gia đình là trường học đầu tiên: Nơi dạy trẻ bản lĩnh và giá trị sống
Giáo dục gia đình không chỉ là cho con cái vật chất, mà còn là hành trình giúp trẻ trở thành một con người tử tế, mạnh mẽ và có khả năng làm chủ cuộc sống.
Trao cho con quyền được lựa chọn từ nhỏ: Cha mẹ nên học cách tôn trọng ý kiến của con, lắng nghe và khuyến khích con đưa ra quyết định (trong phạm vi an toàn). Khi được quyền chọn lựa, trẻ sẽ học cách chịu trách nhiệm và biết tự bảo vệ mình trước những bất công.
Rèn luyện khả năng độc lập và nhân cách sống đúng đắn: Cha mẹ không thể ở bên con cả đời. Vậy nên, dạy con cách sống độc lập, biết nỗ lực, biết vượt qua thất bại là món quà lớn nhất mà cha mẹ có thể trao. Một đứa trẻ hiểu rằng: hoàn cảnh có thể khó khăn, nhưng chỉ cần chăm chỉ và không bỏ cuộc thì vẫn có thể thay đổi tương lai – đó là đứa trẻ có nội lực thực sự.
Cha mẹ là người thầy đầu tiên và quan trọng nhất trong đời con. Đừng chỉ chăm chăm tích góp của cải hay nhồi nhét thành tích cho con. Điều con cần hơn cả chính là niềm tin, tình yêu vô điều kiện và sự dẫn dắt nhân ái để có thể tự bước đi trên con đường đời đầy thử thách phía trước.