Trong văn hóa người Việt, rằm Trung thu (15/8 âm lịch) không chỉ là dịp để trẻ nhỏ vui chơi, phá cỗ, ngắm trăng mà còn là một trong những ngày rằm lớn trong năm. Vào dịp này, nhiều gia đình chuẩn bị mâm cỗ cúng trăng với lòng thành kính, cầu mong cho một mùa màng bội thu, gia đình sum vầy, cuộc sống an lành.
Trong mâm cỗ Trung thu, bánh nướng - bánh dẻo gần như không thể thiếu. Thế nhưng, hoa quả mới chính là phần khiến mâm cỗ trở nên đủ đầy, tươi đẹp và mang nhiều ý nghĩa phong thủy. Trong đó, bưởi được xem là loại quả đặc biệt quan trọng, gần như trở thành biểu tượng của mâm cỗ ngày rằm tháng Tám.
Vì sao cúng rằm Trung thu nên có bưởi?
Trước hết, bưởi là loại quả vào đúng mùa thu hoạch vào dịp Trung thu. Khi tiết trời sang thu, bưởi bắt đầu chín rộ, thơm mát, mọng nước, vị ngọt thanh xen lẫn chút chua nhẹ. Chính vì vậy, bưởi không chỉ ngon mà còn mang tính mùa vụ, rất thích hợp để dâng cúng.
Ngoài ra, bưởi còn mang nhiều ý nghĩa tốt đẹp trong quan niệm dân gian. Quả bưởi tròn đầy, múi mọng nước tượng trưng cho sự viên mãn, sum họp, đủ đầy. Màu vàng óng hoặc hồng ngọc của tép bưởi khi bóc ra cũng được ví như tài lộc, phú quý. Người xưa quan niệm cúng bưởi vào rằm Trung thu sẽ giúp gia đình đón nhận may mắn, làm ăn thuận lợi, con cháu khỏe mạnh. Không chỉ vậy, ở nhiều vùng miền, múi bưởi còn được tỉa khéo léo thành hình hoa sen hoặc xếp thành mâm ngũ quả rực rỡ, khiến mâm cỗ thêm đẹp mắt và tràn đầy không khí lễ hội.
Ngoài bưởi, mâm ngũ quả cúng rằm Trung thu nên có gì?
Truyền thống cúng rằm Trung thu thường có mâm ngũ quả, tức 5 loại trái cây tượng trưng cho ngũ hành (Kim - Mộc - Thủy - Hỏa - Thổ) với ý nghĩa cầu mong sự cân bằng, hài hòa và bình an. Bên cạnh bưởi, bạn có thể chọn thêm một số loại quả phổ biến sau:
Na (mãng cầu): Đúng vụ vào tháng 8 - 9 âm lịch, na ngọt đậm, thơm dẻo. Na tượng trưng cho việc "cầu mong", đem lại bình an và may mắn.
Thanh long: Quả có màu đỏ tươi và phần ruột trắng hoặc đỏ nổi bật, tượng trưng cho sự thịnh vượng, phát đạt.
Táo: Quả nhỏ nhắn, bóng đẹp, vị ngọt thanh, mang ý nghĩa cho sự bình an, an khang.
Lê: Lê mùa này giòn ngọt, nhiều nước, tượng trưng cho sự may mắn, hanh thông.
Chuối: Quả chuối xanh thường được đặt dưới cùng, có ý nghĩa như bàn tay nâng đỡ, che chở cho cả gia đình.
Hồng: Vào độ cuối tháng 8, đầu tháng 9 âm lịch, hồng bắt đầu chín tới, màu đỏ cam rực rỡ, tượng trưng cho sự may mắn, viên mãn.
Tuỳ vùng miền và điều kiện, mâm cỗ có thể thay đổi các loại quả cho phù hợp, nhưng nguyên tắc chung vẫn là lựa chọn quả tươi, tròn đẹp, đúng mùa để thể hiện sự thành kính và đem lại ý nghĩa phong thủy tốt lành.
Một số lưu ý khi bày mâm quả cúng rằm Trung thu
- Chọn quả tươi, không bị dập, nứt.
- Sắp xếp hài hòa, có quả lớn quả nhỏ, màu sắc xen kẽ để mâm cỗ trông bắt mắt.
- Nên kết hợp hoa quả cùng bánh Trung thu và trà để mâm cỗ thêm đủ đầy.
- Sau khi cúng, cả gia đình cùng quây quần thưởng thức sẽ tăng thêm ý nghĩa đoàn viên.
Tổng hợp