Với lợi thế đường bờ biển dài và mạng lưới sông, hồ phong phú, Việt Nam đang trở thành điểm đến hấp dẫn cho các nhà đầu tư du thuyền trong nước và quốc tế.
Trong bức tranh phát triển kinh tế du lịch Việt Nam những năm gần đây, cụm từ "đầu tư du thuyền" bắt đầu xuất hiện với tần suất dày đặc trên các diễn đàn tài chính, các hội thảo xúc tiến đầu tư, cũng như trong tầm ngắm của giới quản lý chính sách cấp cao. Khi các mô hình bất động sản nghỉ dưỡng truyền thống dần tiệm cận ngưỡng bão hòa, đầu tư du thuyền nổi lên như một kênh sinh lời tiềm năng, đồng thời bổ sung mảnh ghép chiến lược vào hệ sinh thái du lịch cao cấp của quốc gia.
Tiềm năng từ điều kiện tự nhiên và vị trí địa chính trị đặc biệt
Việt Nam được thiên nhiên ưu ái với hơn 3.200 km đường bờ biển, hàng trăm vịnh kín gió, cùng hệ thống sông ngòi đa dạng như: vịnh Hạ Long - Lan Hạ, vịnh Phú Quốc, vịnh Vân Phong, sông Hương (Huế), hệ thống sông Tiền, sông Hậu của Đồng bằng sông Cửu Long. Đây là lợi thế địa lý hiếm có mà rất ít quốc gia trên thế giới sở hữu, trở thành nền tảng lý tưởng cho việc phát triển đầu tư du thuyền theo mô hình nghỉ dưỡng trên mặt nước.
Bên cạnh đó, vị trí địa chiến lược của Việt Nam trong mạng lưới vận tải hàng hải và du lịch quốc tế tại khu vực châu Á - Thái Bình Dương cũng là yếu tố then chốt để phát triển ngành công nghiệp du thuyền trong tương lai gần.
Xu thế tăng trưởng của ngành công nghiệp du thuyền toàn cầu
Theo số liệu từ Hiệp hội Du thuyền Quốc tế (Cruise Lines International Association - CLIA), tính đến năm 2023, ngành công nghiệp du thuyền toàn cầu đạt quy mô hơn 30 triệu lượt khách mỗi năm, với tốc độ tăng trưởng trung bình 5-7% trong suốt thập kỷ qua, bất chấp các tác động từ đại dịch Covid-19. Châu Á - Thái Bình Dương đang trở thành khu vực có tốc độ tăng trưởng mạnh nhất, với sự gia nhập ngày càng nhiều của các thương hiệu du thuyền quốc tế lớn.
Trong bối cảnh đó, Việt Nam dù sở hữu nhiều lợi thế nhưng vẫn là thị trường mới nổi, chưa khai thác hết tiềm năng. Đây chính là cơ hội "vàng" cho những nhà đầu tư du thuyền đi trước, chiếm lĩnh thị trường trong giai đoạn hình thành hệ sinh thái du thuyền cao cấp tại Việt Nam.
Suất đầu tư thực tế và bài toán tài chính khả thi
Hiện nay, mô hình đầu tư du thuyền quy mô vừa (boutique cruise) đang được nhiều tập đoàn tài chính và doanh nghiệp du lịch lựa chọn. Trong đó, loại hình du thuyền 100-150 cabin hạng sang trở thành phương án tối ưu, vừa đảm bảo quy mô vận hành hiệu quả, vừa dễ dàng xin cấp phép vận hành tại các vịnh và tuyến sông nội địa.
Suất đầu tư cho mỗi du thuyền loại này dao động từ 180 đến 280 triệu USD .Với mức giá bán phòng bình quân từ 800 - 5.000 USD/đêm tùy phân hạng, các nhà đầu tư có thể kỳ vọng tỷ suất sinh lời trên vốn (IRR) đạt từ 12% - 18%/năm, thời gian hoàn vốn dự kiến khoảng 7-10 năm trong điều kiện thị trường thuận lợi.
Tác động lan tỏa đến kinh tế địa phương và chính sách vĩ mô
Bên cạnh hiệu quả tài chính cho nhà đầu tư, đầu tư du thuyền còn mang lại nhiều giá trị gia tăng cho kinh tế vùng và quốc gia trong đó có thể kể tới :Tạo hàng ngàn việc làm chất lượng cao cho đội ngũ kỹ sư vận hành tàu, nhân sự khách sạn 5 sao trên biển, kỹ thuật bảo trì bảo dưỡng, logistics cảng biển...Thúc đẩy chuỗi cung ứng nông sản, thực phẩm, nguyên liệu cao cấp phục vụ dịch vụ F&B trên tàu. Góp phần mở rộng mạng lưới cảng biển du lịch, tạo ra các trung tâm logistics chuyên dụng phục vụ ngành du thuyền. Gia tăng thu ngân sách địa phương từ các loại thuế phí bến bãi, vận hành, dịch vụ hậu cần.
Theo Tổng cục Du lịch Việt Nam, nếu được đầu tư bài bản, ngành du lịch đường thủy có thể đóng góp từ 5-7% vào tổng doanh thu toàn ngành du lịch quốc gia trong vòng 10 năm tới.
Yếu tố chính sách: Thời điểm vàng cho quy hoạch chiến lược
Thực tế hiện nay, một số nhà đầu tư trong nước và quốc tế đã bắt đầu tiếp cận thị trường đầu tư du thuyền tại Việt Nam, song vẫn còn nhiều rào cản về pháp lý, quy hoạch cảng bến, thủ tục cấp phép vận hành tàu quốc tế trên sông, vịnh.
Để khơi thông dòng vốn, thúc đẩy mạnh mẽ lĩnh vực đầu tư du thuyền, các cơ quan hoạch định chính sách cần sớm ban hành quy hoạch phát triển hệ thống cảng du thuyền quốc gia. Ngoài ra cũng nên có những cơ chế ưu đãi tài chính, tín dụng cho nhà đầu tư hạ tầng du thuyền. Hành lang pháp lý rõ ràng về đăng kiểm, vận hành, cấp phép khai thác tuyến du lịch đường thủy nội địa và ven biển cũng rất quan trọng; bên cạnh đó là khung tiêu chuẩn an toàn quốc tế cho du thuyền hoạt động tại Việt Nam càng cần được chú ý.
Sự đồng thuận và chủ động từ phía cơ quan quản lý nhà nước sẽ là lực đẩy lớn giúp nhà đầu tư an tâm rót vốn, hình thành hệ sinh thái đầu tư du thuyền chuyên nghiệp, minh bạch và bền vững tại Việt Nam.
Kết luận: Cơ hội dẫn dắt thị trường cho những nhà đầu tư tiên phong
Trong giai đoạn tái cấu trúc ngành du lịch sau đại dịch, đầu tư du thuyền chính là phân khúc mới mẻ nhưng đầy tiềm năng mà các nhà đầu tư chiến lược cần sớm tiếp cận. Với điều kiện tự nhiên lý tưởng, nhu cầu khách hàng tăng cao, cùng sự hỗ trợ từ chính sách nếu được hoạch định đúng hướng, Việt Nam hoàn toàn có thể vươn lên trở thành trung tâm du lịch du thuyền hàng đầu khu vực châu Á trong thập kỷ tới.