Cha mẹ nào cũng mong con mình thông minh, giỏi giang, được xã hội công nhận là "tinh hoa". Bởi vậy, nhiều phụ huynh chọn cách đưa con đi thật nhiều nơi, với niềm tin rằng môi trường tích cực sẽ góp phần tạo nên thành công. Điều này không sai. Thậm chí, so với việc để trẻ vùi đầu vào điện thoại hay trò chơi vô bổ, thì đây là những lựa chọn tốt hơn rất nhiều.
Tuy nhiên, nếu kỳ vọng rằng chỉ cần chăm chỉ đưa con đến một vài "nơi đặc biệt" thì con chắc chắn sẽ trở thành "tinh hoa", thì cha mẹ đã vô tình đặt kỳ vọng quá cao. Bởi sự trưởng thành của một đứa trẻ không chỉ phụ thuộc vào môi trường bên ngoài, mà còn nằm ở sự nuôi dưỡng từ gia đình và nỗ lực của chính con.
Dưới đây là 4 nơi cha mẹ thường xuyên dẫn con đến, mỗi nơi đều có giá trị riêng, nhưng cha mẹ cũng cần nhìn nhận tỉnh táo hơn.
Ảnh minh hoạ
Trung tâm luyện thi: Giúp con có thêm kỹ năng, nhưng chưa đủ để làm nên sự khác biệt
Trung tâm luyện thi là nơi quen thuộc với nhiều gia đình. Ở đây, trẻ được tiếp cận những phương pháp làm bài nhanh, rèn sự kỷ luật và có môi trường cạnh tranh. Với những em có mục tiêu cụ thể như thi chuyển cấp, thi đại học, đây thực sự là nơi hữu ích.
Nhưng cha mẹ cần hiểu rằng, luyện thi chỉ giúp trẻ đạt kết quả trong một kỳ thi nhất định, chứ không thể biến một học sinh thành người "tinh hoa" toàn diện. Kiến thức và kỹ năng thực sự cần được hình thành từ việc học tập lâu dài, sự tò mò khám phá, và khả năng tư duy độc lập. Nếu coi trung tâm luyện thi như "chiếc chìa khóa vàng" để con thành công, cha mẹ sẽ dễ rơi vào ảo tưởng.
Các lớp năng khiếu: Khơi gợi sở thích, nhưng cần đi cùng đam mê thật sự
Piano, violin, ballet, hội họa, golf… từ lâu đã trở thành lựa chọn của nhiều phụ huynh khi muốn con mình "có gu" hơn, văn minh và thanh lịch hơn. Những lớp học này rõ ràng có giá trị: giúp trẻ rèn sự kiên nhẫn, khả năng tập trung, đồng thời nuôi dưỡng óc thẩm mỹ.
Tuy nhiên, không phải trẻ nào cũng yêu thích và gắn bó với môn năng khiếu mà cha mẹ lựa chọn. Nếu việc tham gia chỉ là để "bằng bạn bằng bè", hoặc để cha mẹ có cái để khoe, thì tác dụng sẽ không bền vững. Một đứa trẻ chỉ thực sự tiến xa khi tìm thấy đam mê và tự mình kiên trì theo đuổi. Vì vậy, lớp năng khiếu nên là nơi khơi mở, chứ không nên bị biến thành "tấm vé bắt buộc" để con thành tinh hoa.
Quán cà phê sách, thư viện hiện đại: Tạo không gian yên tĩnh, nhưng thói quen đọc mới là yếu tố quyết định
Nhiều cha mẹ thích dẫn con đến quán cà phê sách hay thư viện sang trọng, với hy vọng con sẽ yêu đọc sách, yêu tri thức. Quả thật, so với việc trẻ chỉ quanh quẩn ở nhà với màn hình điện thoại, đây là sự lựa chọn tích cực hơn nhiều. Không gian yên tĩnh, nhiều đầu sách phong phú cũng có thể khơi dậy sự tò mò.
Tuy nhiên, điều quan trọng không nằm ở chỗ trẻ "ngồi đâu", mà ở việc trẻ có hình thành thói quen đọc thật sự hay không. Một em bé yêu sách thì dù chỉ ngồi ở góc phòng đơn sơ, vẫn có thể đọc say sưa. Ngược lại, nếu chưa có thói quen, thì việc đến thư viện hay quán sách cũng dễ biến thành "chụp vài bức ảnh check-in rồi về". Vì vậy, cha mẹ cần song song xây dựng thói quen, thay vì chỉ kỳ vọng vào không gian.
Các sự kiện giao lưu, hội thảo: Cần chọn lọc phù hợp
Tham dự hội thảo cùng doanh nhân, gặp gỡ nhà khoa học, hay tham gia giao lưu với người nổi tiếng… là trải nghiệm mà nhiều cha mẹ muốn dành cho con. Ưu điểm của những hoạt động này là mở rộng tầm nhìn, truyền cảm hứng, và giúp trẻ sớm nhận biết nhiều con đường thành công khác nhau.
Tuy nhiên, cha mẹ cũng cần cân nhắc: liệu nội dung của sự kiện có phù hợp với độ tuổi, trình độ và khả năng tiếp nhận của con hay không. Một đứa trẻ còn quá nhỏ có thể cảm thấy nhàm chán, hoặc khó hiểu, trong khi cha mẹ lại kỳ vọng con "thấm nhuần tư duy lớn". Chọn đúng sự kiện, đúng thời điểm, trẻ mới có thể tiếp thu một cách tự nhiên và biến nó thành động lực phát triển.
Điều gì mới thực sự tạo nên "tinh hoa"?
Qua 4 môi trường trên, có thể thấy: tất cả đều tốt hơn rất nhiều so với việc để con tiếp xúc với những thói quen xấu. Nhưng để trở thành "tinh hoa", trẻ không chỉ cần môi trường, mà còn cần:
Sự đồng hành của gia đình: Cha mẹ không chỉ đưa con đi, mà còn cần trò chuyện, định hướng và cùng con rút ra bài học.
Nội lực của bản thân con: Tinh hoa không đến từ nơi chốn bên ngoài, mà từ sự tò mò, đam mê và khả năng nỗ lực không ngừng.
Thói quen lâu dài: Đọc sách, tự học, rèn tính kiên trì… mới là yếu tố bền vững giúp con tiến xa.
Những nơi cha mẹ đưa con đến chỉ như "mảnh ghép" hỗ trợ. Nếu thiếu sự chủ động và nội lực từ chính đứa trẻ, thì dù đi bao nhiêu chỗ, con cũng khó đạt được thành công vượt trội.
Tinh hoa thật sự được tạo nên từ sự kết hợp hài hòa giữa môi trường, gia đình và nỗ lực cá nhân. Khi cha mẹ đồng hành đúng cách, biết tôn trọng đam mê và rèn cho con tính kiên trì, thì dù con lớn lên ở đâu, con vẫn có thể tự tỏa sáng theo cách của riêng mình.