"Giá như ngày đó, con thật sự đã chết...", người mẹ đứng về phía con nuôi trong phiên toà chia tài sản thừa kế

Ngày luật sư hẹn gia đình họ Lý đến để công bố việc phân chia tài sản thừa kế, bà Lý không mang theo bất kỳ giấy tờ nào. Bà chỉ mang theo một túi vải cũ, bên trong là chiếc áo len đã sờn, thứ bà từng đan cho con trai cả cách đây hơn 20 năm.

Ai cũng nghĩ bà yếu nên quên. Chỉ có bà biết, đó là thứ duy nhất còn sót lại của đứa con mà cả gia đình tin rằng đã chết.

Hai mươi năm trước, con trai cả của bà Lý, Lý Minh, mất tích sau một vụ tai nạn sông nước khi đang trên đường đi làm thuê ở tỉnh khác. Chiếc thuyền chở vật liệu xây dựng bị lật, ba người rơi xuống sông, chỉ tìm thấy hai thi thể. Chính quyền địa phương sau nhiều ngày tìm kiếm đã lập biên bản xác nhận Lý Minh "đã tử vong, không tìm thấy thi thể".

Bà Lý ngất ngay tại bờ sông ngày nhận tin. Nhưng khi tỉnh lại, bà nói một câu khiến cả nhà sững sờ: "Chưa thấy xác, thì chưa chắc đã chết."

Không ai tin bà. Chồng bà bảo bà đang tự dày vò mình. Họ hàng khuyên bà buông bỏ. Nhưng suốt nhiều năm, bà vẫn giữ nguyên căn phòng của con trai cả, không cho ai đụng đến. Bà để nguyên chiếc giường gỗ, đôi dép rách, cả tấm bằng tốt nghiệp trung học đã ố vàng.

Ba năm sau ngày Lý Minh mất tích, bà Lý nhận nuôi hai đứa trẻ mồ côi trong làng. Một trai, một gái. Bà nói đơn giản: "Nhà này còn phòng trống."

Hai đứa trẻ lớn lên gọi bà là mẹ, gọi nhau là anh em. Chúng biết mình là con nuôi, nhưng chưa từng bị đối xử khác biệt. Thậm chí, khi chồng bà Lý qua đời vì bạo bệnh, chính hai đứa con nuôi là người ở bên bà nhiều nhất.

Năm tháng trôi qua, khu đất tổ tiên của gia đình họ Lý từ vùng ven hẻo lánh trở thành khu quy hoạch. Giá đất tăng chóng mặt. Họ hàng bắt đầu nhắc đến chuyện chia tài sản. Bà Lý im lặng.

Cho đến ngày luật sư thông báo: theo luật, tài sản cần được phân chia rõ ràng giữa các con.

Hai người con nuôi ngồi ngay ngắn trong phòng họp nhỏ. Họ đã chuẩn bị tâm lý rằng, dù không phải con ruột, họ vẫn có phần, vì đã được nhận nuôi hợp pháp từ nhỏ. Nhưng khi luật sư đang đọc đến đoạn: "Người thừa kế hợp pháp gồm…"

Cánh cửa bật mở.

Một người đàn ông trung niên bước vào. Quần áo cũ, gương mặt sạm nắng, đôi tay chai sần. Ông đặt lên bàn một tập hồ sơ dày, giọng run nhưng rõ ràng: "Tôi là Lý Minh. Con trai ruột của bà Lý. Tôi chưa từng chết."

Căn phòng chết lặng.

Bà Lý nhìn ông rất lâu. Lâu đến mức mọi người tưởng bà không nhận ra. Rồi bà đứng dậy, tay run run chạm vào gương mặt ông. Bà không khóc. Chỉ thì thầm: "Cuối cùng… con cũng về."

Kết quả xét nghiệm ADN sau đó xác nhận: người đàn ông kia chính là Lý Minh. Hóa ra, ngày xảy ra tai nạn, ông bị dòng nước cuốn đi, được một ngư dân cứu sống nhưng mất trí nhớ. Suốt nhiều năm, ông sống lang bạt, làm thuê khắp nơi. Khi trí nhớ dần hồi phục, ông mới tìm đường trở về quê.

Tin tức "người chết quay về" nhanh chóng lan khắp vùng. Nhưng niềm vui đoàn tụ chưa kịp trọn vẹn, thì mâu thuẫn bắt đầu.

Lý Minh yêu cầu được chia lại toàn bộ tài sản tổ tiên. Theo luật, ông là con ruột, có quyền thừa kế ngang bằng, thậm chí ưu tiên. Điều đó đồng nghĩa, phần tài sản của hai người con nuôi sẽ bị giảm đáng kể.

Hai người con nuôi phản đối kịch liệt.

Họ không phủ nhận Lý Minh là con ruột. Nhưng họ cho rằng: "Chúng tôi đã ở đây hai mươi năm. Chăm sóc mẹ, lo tang lễ cho bố, giữ gìn nhà cửa. Anh không có quyền quay về rồi lấy đi tất cả."

Vụ việc được đưa ra tòa.

Điều khiến dư luận sửng sốt là: bà Lý đứng về phía hai người con nuôi.

Trước tòa, bà nói chậm rãi, từng chữ như cắt vào da thịt: "Đúng, nó là con ruột tôi. Nhưng hai mươi năm qua, người ở bên tôi không phải nó."

Luật sư của Lý Minh hỏi: "Bà có thừa nhận quyền thừa kế của con trai ruột mình không?"

Bà Lý trả lời: "Tôi thừa nhận nó là con tôi. Nhưng tài sản này, tôi muốn chia đều cho cả những người đã sống cùng tôi."

Lý Minh bật dậy, gào lên: "Mẹ chọn người ngoài thay vì con ruột sao?"

Bà Lý quay sang nhìn ông, ánh mắt đau nhưng cứng rắn: "Con là máu mủ. Nhưng chúng là con."

Cả phòng xử lặng đi.

Cuối cùng, tòa tuyên: Lý Minh được hưởng một phần tài sản theo luật định. Nhưng phần lớn tài sản còn lại vẫn thuộc về hai người con nuôi, theo di chúc mà bà Lý đã lập từ nhiều năm trước.

Lý Minh sau đó dùng đủ mọi cách để ngăn cả 2 người em ruột sống trên phần đất đã được chia xong, thậm chí còn tung tin đồn huỷ hoại danh dự của họ. Ông thường xuyên dùng những câu khó nghe với mẹ ruột khiến bà Lý đau khổ tột cùng. Đỉnh điểm làm Lý Minh đẩy mẹ ra khỏi nhà trong đêm tối, bảo rằng ông xứng đáng được thừa hưởng tất cả, vì bà đã không cố gắng đi tìm con mất tích, nên cuộc đời ông mới ra nông nổi này.

Hai người con nuôi biết chuyện, đưa mẹ về nhà mình. Trên đường đi, bà Lý bật khóc: "Giá như ngày đó, con thật sự đã chết...".

Dư luận không ngừng tranh cãi: máu mủ hay nghĩa tình, thứ gì nặng hơn? Chỉ có bà Lý hiểu, suốt hai mươi năm qua, bà đã mất một đứa con. Và ngày đứa con ấy quay về, bà lại đứng trước nguy cơ mất thêm hai đứa nữa.