Thoát nghèo không phải nhờ một lần bùng nổ mà nhờ những việc nhỏ lặp đi lặp lại đủ lâu. Nhiều người làm chăm chỉ nhưng tiền vẫn hụt vì không có hệ thống. Ba thói quen dưới đây không cần vốn lớn, không đòi hỏi kỹ năng phức tạp, chỉ cần bạn bắt đầu trong hôm nay. Khi duy trì khoảng ba tháng, bạn sẽ thấy tiền đỡ rơi rớt vô ích, cơ hội làm thêm tự mở ra và sự tự tin tài chính tăng lên rõ rệt.
1. Ghi chép tiền như thói quen ăn uống: Mỗi ngày ba phút là đủ
Nghèo không chỉ vì thiếu thu nhập mà còn vì không biết tiền đi đâu. Thói quen đầu tiên rất nhỏ nhưng quyết định nền tảng: Ghi chép mọi khoản thu chi trong ngày ngay khi phát sinh. Không phân tích cầu kỳ, chỉ cần ba cột đơn giản gồm mục đích số tiền và cảm xúc đi kèm. Việc thêm cảm xúc nghe có vẻ lạ nhưng rất hữu ích. Bạn sẽ thấy những lúc buồn chán thường dễ tiêu bậy, cuối tháng cộng lại thành một khoản lớn.
Hãy đặt một giới hạn mềm cho chi tiêu hứng thú. Mỗi tuần cho phép bản thân dùng một khoản nhỏ để thưởng, còn lại phải dừng. Khi cảm thấy muốn mua thêm, áp dụng quy tắc chờ hai mươi bốn giờ. Nếu qua ngày mà vẫn cần thì hẵng mua, còn nếu hết hứng nghĩa là bạn vừa giữ lại được tiền cho mình. Sau hai tuần, bạn sẽ nhận ra ba nhóm chi tiêu ngốn nhiều tiền nhất. Từ đó cắt bỏ một nhóm, giảm một nhóm và cố định một nhóm. Cắt bỏ là loại bỏ hoàn toàn những món không cần. Giảm là hạ tần suất hoặc đổi sang lựa chọn rẻ hơn. Cố định là chuyển những chi phí bắt buộc thành khoản thanh toán vào một ngày cố định để tránh phát sinh linh tinh.
Khi ghi chép đều tay, bạn có bức tranh rõ ràng. Rõ ràng giúp bạn quyết định tỉnh táo. Đây là nền móng của mọi kế hoạch thoát nghèo.
2. Bồi đắp một kỹ năng nhỏ để có dòng tiền nhỏ thứ hai
Nhiều người nghĩ muốn kiếm thêm phải có mối quan hệ hoặc vốn lớn. Thực tế, một kỹ năng nhỏ làm tốt có thể trở thành dòng tiền bền vững. Thói quen thứ hai là dành ba mươi đến sáu mươi phút mỗi ngày để bồi đắp một kỹ năng có thể đổi ra tiền trong vòng ba tháng. Đó có thể là gõ văn bản nhanh cho người khác, biên tập ảnh cơ bản, làm video ngắn, viết mô tả sản phẩm, dạy kèm học sinh tiểu học, làm bánh đơn giản bán hàng xóm, trồng vài loại rau gia vị, hoặc sửa đồ gia dụng cơ bản.
Nguyên tắc chọn kỹ năng rất dễ nhớ. Chọn thứ bạn từng làm được ít nhất một lần. Chọn thứ có người xung quanh đang cần. Chọn thứ có thể nâng cấp bằng tài liệu miễn phí. Sau khi chọn, hãy chia lộ trình thành ba chặng mỗi chặng ba mươi ngày. Ba mươi ngày đầu học và thử làm cho người quen lấy phản hồi. Ba mươi ngày tiếp theo nhận một hai đơn nhỏ tính phí tượng trưng. Ba mươi ngày cuối tối ưu quy trình, tính đúng công và mở rộng tệp khách.
Khi kỹ năng nhỏ tạo ra dòng tiền nhỏ, tâm lý của bạn thay đổi. Bạn bớt lệ thuộc lương cứng, bớt cuống khi công việc chính gặp trục trặc. Về lâu dài bạn có thể gom nhiều dòng tiền nhỏ thành một nguồn thu đáng kể. Điểm mấu chốt không phải là giỏi vượt trội mà là đều đặn. Mỗi ngày một chút, ba tháng sau bạn đã là người khác.
3. Tự động hóa tiền tốt: Trả cho mình trước và rải bẫy tiết kiệm
Người nghèo hay đợi có dư rồi mới tiết kiệm. Thường là không bao giờ dư. Thói quen thứ ba là lật ngược thứ tự. Vừa nhận tiền là trích riêng cho bản thân trước rồi mới chi tiêu. Nếu thu nhập bấp bênh, tỉ lệ trích có thể nhỏ nhưng phải cố định. Mười phần trăm cũng tốt, năm phần trăm cũng được, điều quan trọng là tính tự động. Hãy tạo hai tài khoản. Một tài khoản sinh hoạt để chi tiêu hằng ngày. Một tài khoản tích lũy để không quẹt. Đặt lệnh chuyển vào ngày nhận tiền.
Tiếp theo là dựng rào chắn để tránh tiêu lại tiền đã cất. Tắt chế độ lưu thẻ trên các trang mua sắm. Xóa những ứng dụng khiến bạn tiêu tiền vô thức. Đặt mục tiêu nhỏ có hạn chót rõ ràng như ba tháng tích đủ một khoản để trả bớt nợ hoặc đủ chi phí sống một tháng. Mỗi khi đạt mốc, tự thưởng một món nhỏ trong khả năng. Phần thưởng giúp não liên kết việc tiết kiệm với cảm giác vui, nhờ đó bạn duy trì được lâu.
Đừng quên xây quỹ khẩn cấp bé xíu trước khi đầu tư. Chỉ cần bằng một tháng chi tiêu là đã dễ thở. Khi có quỹ này bạn không còn hoảng hốt mỗi khi gặp việc gấp. Bớt hoảng là bớt quyết định dại. Tự động hóa không phải mẹo hay ho cho vui. Nó là cái khung giữ bạn kỷ luật khi cảm xúc lên xuống.
Vì sao chỉ ba thói quen mà hiệu quả?
Ba thói quen này đánh trúng ba lỗ hổng phổ biến. Ghi chép hằng ngày chữa mù mờ. Bồi đắp kỹ năng chữa lệ thuộc. Tự động hóa chữa thất thoát. Khi ba mảnh ghép khớp với nhau, bạn có hệ thống đơn giản mà chắc chắn. Từ đây, mỗi đồng kiếm được đều có nơi để đi và có cơ hội sinh thêm đồng khác.
Thoát nghèo không phải cuộc đua nhanh mà là cuộc đi bộ bền. Mỗi bước nhỏ hôm nay là rút ngắn quãng đường ngày mai. Đừng chờ hoàn hảo mới bắt đầu. Hãy bắt đầu rồi dần hoàn thiện. Ba phút ghi chép, ba mươi phút luyện kỹ năng, một lần cài đặt tự động là đủ cho ngày đầu tiên. Một tuần sau bạn sẽ thấy nhẹ gánh. Một tháng sau bạn sẽ thấy có tiền. Ba tháng sau bạn sẽ thấy bản thân đáng tin cậy hơn.