Lướt mạng xã hội dạo gần đây, không khó để bắt gặp những bức ảnh góc phòng xinh xắn: Một chiếc bàn gỗ, vài cuốn sách, bên cạnh là chiếc bình thủy tinh trong veo, cắm những chùm hoa bông tơi màu tím hồng, mờ mờ như sương như khói. Nhiều chị em thắc mắc: “Hoa này là hoa gì mà nhìn lạ thế?”, “Có phải hoa giả không mà bông xốp như mây?”. Thực ra, đó là một loài cây có tên rất thơ: Cây khói (smoke bush, smoke tree).
Loài cây này khi vào mùa nở hoa sẽ “bốc khói” theo đúng nghĩa đen, những chùm hoa nhỏ li ti, phủ lông tơ mềm, tỏa ra thành từng đám mờ ảo, nhìn từ xa y như một làn khói tím lơ lửng. Không chỉ cắm bình đẹp, cây khói còn là loại cây cảnh dễ trồng, chịu lạnh giỏi, đã đẹp hoa lại còn đẹp cả lá.
Cây khói là gì mà nhìn như… mây đang bay?
Cây khói (tên khoa học Cotinus coggygria) là một loại cây bụi hoặc cây nhỏ, rụng lá, được trồng nhiều ở châu Âu và châu Á. Người ta gọi nó là “smoke bush” cây bụi khói vì khi vào mùa, các chùm hoa của nó tạo thành lớp lông tơ dày, tỏa ra thành từng cụm lớn, trông giống hệt những đám khói hồng, khói tím bay lơ lửng trên cành.
Ở Trung Quốc, người chơi cây hay gọi vui là “cây khói”, “cây mây” vì vẻ ngoài mơ màng. Tới mùa hoa, cả tán cây như khoác lên một lớp “lông xù” bồng bềnh, vừa lãng mạn vừa rất điện ảnh.
Điều thú vị là ngay cả khi hoa khô, những chùm lông tơ này vẫn giữ được hình dáng, nên cành cắt về cắm bình có thể chơi khá lâu. Nhiều chị em chỉ cần một vài cành cây khói, cắm vào bình thủy tinh đơn giản là đủ có một góc nhà rất “tây”, rất thơ để chụp ảnh, đọc sách, uống trà.
Hoa một tháng “bốc khói”, lá đỏ rực cả mùa thu
Cây khói thường nở rộ vào cuối xuân - đầu hè (tùy vùng khí hậu), mỗi mùa hoa kéo dài hơn một tháng. Lúc này, cây bắt đầu “ra khói”: Trên những cành mảnh là vô số bông nhỏ li ti, phủ lớp lông mềm, tạo thành các chùm bồng bềnh màu tím, hồng, hồng phớt hoặc hồng pha tím. Nhìn gần thì thấy từng sợi mảnh như sương, nhìn xa thì cả tán cây như đang tỏa khói.
Không chỉ có hoa đẹp, lá cây khói cũng rất “ăn tiền”. Mùa sinh trưởng, lá xanh mướt, một số giống lá có sắc tím, đỏ tím rất lạ. Đến mùa thu, lá chuyển sang màu đỏ đậm, đỏ rượu vang, đứng cạnh những cây phong đỏ cũng không hề kém cạnh.
Vì thế, nhiều người trồng cây khói không chỉ để cắm hoa mà còn để ngắm lá. Mỗi một giai đoạn, cây lại có một vẻ đẹp khác nhau: Xuân hè “bốc khói” mơ màng, thu sang lá đỏ rực, đông đến thì trơ cành nhưng vẫn giữ được form dáng rất nghệ.
Trồng một cây, cắt hoa cắm bình quanh mùa
Điểm cộng lớn của cây khói là trồng xuống đất, chờ cây lớn là có “nguồn hoa” cắm nhà suốt mùa.
Ở Trung Quốc, nhiều nhà vườn bán cây khói loại 1 gallon, cao khoảng 50 cm để khách mua về trồng trong vườn. Khi cây trưởng thành, cao lên vài mét, mỗi mùa chỉ cần cắt vài cành là đủ cắm bình cho cả nhà. Chùm “khói” dày, thể tích bông lớn nên mỗi bình chỉ cần 2–3 cành là góc phòng đã đầy chất thơ.
Cành cây khói cắm vào bình nước hoặc để khô đều đẹp. Hoa khô vẫn giữ được hình dáng bông tơi, phù hợp với những ai thích kiểu decor mộc mạc, tự nhiên, không cầu kỳ.
Tất nhiên, ở Việt Nam hiện tại cây khói chưa phổ biến, nhưng xu hướng chơi hoa lạ, cây lạ ngày càng mạnh, biết đâu chỉ một thời gian nữa, loại “hoa khói” này cũng sẽ thành trend trên các shop cây cảnh online.
Cách chăm cây khói: Dễ chiều, chỉ cần nắng và đất thoát nước
Nghe tên sang chảnh vậy thôi chứ cây khói khá dễ chăm, thuộc nhóm “trồng xong gần như… để đó”.
Ánh sáng: Cây rất thích nắng. Nếu trồng trong vườn, nên chọn chỗ nhiều ánh sáng, càng nhiều nắng cây càng khỏe và hoa càng đẹp, tán càng dày. Trồng trong bóng râm hoặc thiếu sáng, cây sẽ thưa lá và ít “bốc khói” hơn.
Nước: Cây khói khá chịu hạn. Nếu trồng ngoài vườn, có thể gần như “trông chờ ông trời”, chỉ những lúc lâu ngày không mưa mới cần tưới đẫm. Đất cần thoát nước tốt, không để úng hay sũng nước lâu.
Đất và phân: Cây không kén đất, đất cát pha, đất sỏi đá đều sống được miễn là không quá bí. Mỗi năm bón phân vào mùa xuân và mùa thu là đủ, có thể dùng phân hữu cơ hoặc phân tổng hợp, không cần quá cầu kỳ.
Độ lạnh: Cây khói chịu lạnh rất tốt, có thể chịu được nhiệt độ xuống tới -20 độ C. Ở các vùng khí hậu lạnh, cây vẫn sinh trưởng khỏe, thậm chí màu lá còn đẹp hơn vào mùa thu.
Nếu trồng chậu, chỉ cần chọn chậu có lỗ thoát nước tốt, đất tơi xốp, đặt ở ban công nhiều nắng, tưới vừa phải là cây có thể phát triển. Khi cây quá lớn so với chậu, có thể sang chậu to hơn.
Một chút lưu ý nhỏ khi chơi “hoa khói”
Cây khói là cây cảnh đẹp, được dùng nhiều trong cảnh quan, công viên, vườn nhà. Tuy nhiên, một số tài liệu nước ngoài có ghi chú cây có tính độc nhẹ nếu ăn phải. Thực tế, rất ít khi chúng ta… ăn cây cảnh, nhưng nếu nhà có trẻ nhỏ hoặc thú cưng hay cắn lá, vẫn nên đặt cây ở vị trí an toàn, ngoài tầm với của các bé.
Khi cắt cành cắm bình, chỉ cần đeo găng tay mỏng, cắt vát gốc cành, cắm vào bình nước sạch. Có thể để bình ở nơi thoáng mát, tránh nắng gắt trực tiếp chiếu vào hoa để chơi được lâu hơn.
Giữa nhịp sống bận rộn, một góc phòng nhỏ với chiếc bình cắm cây khói bồng bềnh cũng là cách để làm dịu mình lại. Nhìn những chùm bông mờ ảo như sương, nhiều người bảo cảm giác giống như đang ngắm một đám mây tím treo lơ lửng trong nhà vừa lạ, vừa bình yên.
Biết đâu, sau những chậu hoa quen thuộc như hồng, cúc, đồng tiền, cây khói sẽ là “nhân vật mới” trong danh sách những loài hoa chị em muốn mang về nhà, chỉ để mỗi lần đi ngang qua, lại thấy lòng mình mềm hơn một chút.