Sữa là một nguồn dinh dưỡng quan trọng, cung cấp canxi, protein, vitamin và khoáng chất thiết yếu cho sự phát triển của trẻ. Tuy nhiên, việc uống sữa quá nhiều hoặc không phù hợp theo lứa tuổi có thể gây ra những vấn đề sức khỏe, đặc biệt là thiếu máu do trẻ bỏ bữa ăn chính. Thạc sĩ – Bác sĩ Đoàn Thị Lan chia sẻ:
“Con 1 tuổi rồi, uống sữa tươi hay sữa công thức đều được, theo điều kiện kinh tế gia đình, nhưng tuyệt đối không dùng quá nhiều, chỉ 500ml/ngày để con còn ăn uống! Lạm dụng sữa tuổi này rất dễ gây thiếu máu.”
Thạc sĩ - Bác sĩ Đoàn Thị Lan là bác sĩ nhi khoa, chuyên thăm khám và điều trị các bệnh lý phổ biến ở trẻ em như viêm đường hô hấp, sốt xuất huyết, tay chân miệng, rối loạn tiêu hóa và các bệnh truyền nhiễm khác. Bác sĩ tốt nghiệp Đại học Y Hà Nội và hiện đang công tác tại khoa Nhi - Bệnh viện Đa khoa Bảo Sơn.
Dưới đây là hướng dẫn chi tiết về lượng sữa phù hợp theo lứa tuổi, giúp bố mẹ cân đối dinh dưỡng cho con:
1. Trẻ dưới 6 tháng tuổi
Nguồn dinh dưỡng chính: Sữa mẹ (hoặc sữa công thức trong trường hợp khác).
Lượng sữa gợi ý:
Trẻ bú mẹ hoàn toàn: bú theo nhu cầu, trung bình 8–12 lần/ngày.
Trẻ uống sữa công thức: khoảng 150ml/kg/ngày, chia 6–8 bữa.
Lưu ý: Không cần bổ sung sữa ngoài hay thức ăn đặc trước 6 tháng, vì sữa mẹ đã đủ năng lượng và dưỡng chất.
2. Trẻ từ 6–12 tháng tuổi
Nguồn dinh dưỡng: Sữa mẹ/sữa công thức + thức ăn dặm.
Lượng sữa gợi ý: Khoảng 500–700ml/ngày, chia 2–3 bữa.
Lưu ý:
Lượng sữa không nên vượt quá mức này, vì trẻ cần ăn dặm đầy đủ để cung cấp sắt, kẽm và vitamin nhóm B, tránh nguy cơ thiếu máu do uống quá nhiều sữa.
3. Trẻ từ 1–2 tuổi
Nguồn dinh dưỡng: Sữa, bữa ăn chính (cơm, cháo, rau, thịt, cá, trứng).
Khoảng 400–500ml/ngày.
Chia 2 lần uống, buổi sáng và buổi chiều.
Lưu ý:
Không uống sữa quá gần bữa ăn để trẻ còn cảm giác đói, ăn uống đầy đủ.
Có thể kết hợp sữa tươi, sữa chua, phô mai để tăng đa dạng dinh dưỡng.
4. Trẻ từ 2–5 tuổi
Nguồn dinh dưỡng: Sữa, thực phẩm đa dạng từ 4 nhóm dinh dưỡng.
Lượng sữa gợi ý: Khoảng 400–500ml/ngày, chia 1–2 lần.
Lưu ý:
Khuyến khích trẻ uống sữa vào bữa phụ (sáng hoặc chiều), không uống liên tục thay thế bữa chính.
Giúp trẻ phát triển xương, răng và tăng cường hệ miễn dịch.
5. Trẻ trên 5 tuổi
Lượng sữa gợi ý: 300–400ml/ngày, có thể kết hợp sữa tươi, sữa chua hoặc phô mai.
Lưu ý:
Ở lứa tuổi này, trẻ đã ăn đủ bữa chính nên sữa là bổ sung, không phải nguồn năng lượng chủ yếu.
Duy trì uống sữa đều đặn giúp hỗ trợ phát triển chiều cao và sức khỏe răng miệng.
Những lưu ý quan trọng khi cho trẻ uống sữa
1. Không lạm dụng sữa: Uống quá nhiều sữa khiến trẻ no trước bữa ăn chính, dẫn đến thiếu chất, đặc biệt là sắt và kẽm.
2. Chọn sữa phù hợp tuổi: Sữa tươi tiệt trùng hoặc sữa công thức theo độ tuổi của trẻ.
3. Đa dạng nguồn dinh dưỡng: Không chỉ dựa vào sữa, cần đảm bảo thịt, cá, rau củ, trái cây, trứng để trẻ phát triển toàn diện.
4. Chia nhỏ các bữa sữa: Tránh uống quá nhiều một lần, giúp cơ thể hấp thu tốt hơn và không ảnh hưởng đến tiêu hóa.
Kết luận
Sữa là thực phẩm quan trọng, nhưng không phải uống càng nhiều càng tốt. Việc cân đối lượng sữa theo từng độ tuổi, kết hợp với bữa ăn chính đa dạng sẽ giúp trẻ:
Phát triển chiều cao và cân nặng hợp lý.
Hệ miễn dịch khỏe mạnh.
Tránh thiếu máu, thiếu vi chất do lạm dụng sữa.
Như Thạc sĩ – bác sĩ Đoàn Thị Lan chia sẻ, trẻ 1 tuổi chỉ nên uống khoảng 500ml/ngày, để vẫn còn ăn uống đầy đủ các bữa chính. Khi bố mẹ hiểu và áp dụng đúng lượng sữa phù hợp, trẻ sẽ phát triển khỏe mạnh cả về thể chất lẫn trí tuệ.