Gần đây, ngày càng nhiều công ty cắt giảm nhân sự do tình hình kinh tế không khả quan, khiến nhiều người rơi vào cảnh thất nghiệp. Tôi cũng thường xuyên thấy các bài viết về chủ đề này trên các nền tảng mạng xã hội. Những người bị mất việc thường rơi vào trạng thái lo lắng về tương lai, trong khi một số ít may mắn tìm được công việc phù hợp sau thời gian ngắn nghỉ ngơi.
Tôi từng nghĩ thất nghiệp là chuyện xa vời, vì mỗi ngày vẫn đi làm đều đặn như thường. Cho đến một ngày, trong lúc đang tập trung vào công việc, chị nhân sự bất ngờ đến và nói: "Chị ơi, sếp tìm chị, đang đợi trong phòng họp".
Khoảnh khắc đó, tôi cảm thấy vô cùng bàng hoàng.
Dù đã nghe tin đồn công ty đang cắt giảm nhân sự, nhưng khi biết bản thân là người tiếp theo, tôi vẫn không khỏi cảm thấy mơ hồ và mất phương hướng.
Cuối tháng đó, tôi trải qua ba vòng thương lượng với bộ phận nhân sự. Tôi kiên quyết yêu cầu mức bồi thường theo chính sách N+1 nhưng công ty không muốn chi trả. (N+1 là chính sách bồi thường khi công ty đơn phương chấm dứt hợp đồng, N là số tháng tương ứng với số năm làm việc + 1 tháng lương. Ví dụ bạn làm việc tại công ty 5 năm bạn sẽ nhận được 5 tháng lương (N) + 1 tháng lương = 6 tháng lương).
Quá trình đàm phán giữa hai bên cứ thế bị trì hoãn. Gần Tết Dương lịch, áp lực cắt giảm nhân sự ngày càng gia tăng.
Giữa tháng 12, trưởng bộ phận nhân sự lại tiếp tục gọi tôi lên để bàn bạc. Họ đề nghị mức bồi thường N+1, tính từ ngày diễn ra cuộc gặp đầu tiên. Điều đó có nghĩa là tôi sẽ được thông báo trước một tháng về việc chấm dứt hợp đồng lao động, nhận bồi thường theo mức N, nhưng khoản +1 sẽ không được tính.
Nghĩa là lương của tôi được chốt đến cuối tháng 12. Từ giữa tháng trở đi, tôi có thể không đến công ty nhưng vẫn được hưởng lương, với điều kiện hoàn tất bàn giao công việc.
Tôi tiếp tục thương lượng để tách riêng phần tiền lương và bồi thường, cuối cùng đạt được thỏa thuận phù hợp với bản thân.
Một ngày sau khi hoàn thành bàn giao, tôi chính thức thất nghiệp.
Thất nghiệp ở tuổi 45, tôi có thể làm gì?
Người ta nói rằng 35 tuổi là một cột mốc khó khăn. Khi ở tuổi đó, người ta sẽ phải đối diện với áp lực gia đình, phải lo cho cha mẹ già, con cái, đồng thời gánh nặng tài chính như tiền nhà, tiền xe. Giờ tôi ở tuổi 45, áp lực còn lớn hơn nhiều.
Khi nghĩ đến công việc mới, tôi từng cân nhắc những nghề phổ biến cho người lớn tuổi như: Giao hàng, giúp việc, bảo vệ, tài xế xe công nghệ...
Tôi không xem thường bất kỳ công việc nào, nhưng khi xem xét từng lựa chọn, tôi nhận ra mình hoàn toàn không có lợi thế cạnh tranh ở những lĩnh vực này.
Làm nhân viên giao hàng
Công việc này không hề đơn giản như nhiều người nghĩ. Đối với một người 45 tuổi, nếu muốn dấn thân vào lĩnh vực này, cần phải xem xét tính ổn định của công việc. Có 2 yếu tố quan trọng tôi cần phải suy nghĩ đó chính là tính ổn định của thu nhập và liệu tôi có đủ sức khỏe để duy trì công việc lâu dài hay không.
Mỗi ngày phải cạnh tranh với rất nhiều tài xế khác, thu nhập phụ thuộc vào may mắn. Nếu trời mưa, đơn hàng có thể tăng, nhưng vấn đề là liệu tôi có đủ sức khỏe để chạy xe không ngừng nghỉ trong mọi điều kiện thời tiết? Chưa kể, nếu giao hàng trễ, khách hàng khiếu nại, tiền kiếm được có thể không đủ để trang trải chi phí sinh hoạt.
Giúp việc, dọn dẹp
Công việc này có nhu cầu tuyển dụng cao, đặc biệt là dành cho phụ nữ, nhưng đi kèm là khối lượng công việc nặng nhọc với mức lương thấp. Không phải ai cũng có thể đảm nhận công việc này, đặc biệt nếu sức khỏe không tốt. Ngoài ra, công việc này cũng đôi khi đòi hỏi kinh nghiệm làm việc lâu năm.
Bảo vệ
Nghề bảo vệ hầu như không tuyển nữ giới. Nam giới có thể tìm được cơ hội nếu có sức khỏe tốt và chịu khó làm ca đêm. Vì thế, nghề này hoàn toàn không phù hợp với tôi.
Tài xế xe công nghệ
Đây có thể là một lựa chọn, nhưng điều kiện tiên quyết là phải có xe riêng, tốt nhất là xe điện để tiết kiệm chi phí xăng dầu. Tuy nhiên, là phụ nữ, làm tài xế công nghệ cũng có một số rủi ro nhất định. Cũng giống như giao hàng, thu nhập không ổn định và luôn có rủi ro từ thị trường.
Vậy tôi nên làm gì tiếp theo?
Trừ khi có mối quan hệ tốt để được giới thiệu vào một công việc ổn định hoặc sở hữu kỹ năng chuyên môn xuất sắc, việc tìm việc ở tuổi 45 chắc chắn không dễ dàng.
Vì thế, tôi quyết định dành chút thời gian để sắp xếp lại cuộc sống, giải quyết những công việc cá nhân trước đây chưa có thời gian thực hiện, đồng thời điều chỉnh lại tâm trạng.
Tôi luôn ngưỡng mộ những người phụ nữ có thể làm việc tự do tại nhà như thiết kế, viết lách, sáng tạo nội dung, vừa có thu nhập cao, vừa không bị ràng buộc bởi tuổi tác hay địa điểm làm việc. Tuy nhiên, thu nhập trong những ngành nghề này cũng không ổn định.
Đã vài tháng trôi qua kể từ khi tôi thất nghiệp, nhưng tôi vẫn chưa có kế hoạch cụ thể.
Để tránh rơi vào trạng thái lo âu, tôi đặt ra một số nguyên tắc cho bản thân:
- Duy trì thói quen sinh hoạt lành mạnh: Ăn uống đúng giờ, tập thể dục ít nhất 30 phút mỗi ngày.
- Hạn chế lướt điện thoại vô nghĩa, dành thời gian đọc sách, học thêm kỹ năng mới.
- Tận dụng thời gian để tham gia các khóa học yoga online, giúp cải thiện sức khỏe và tinh thần.
Để bản thân bớt tiêu cực, tôi dành thời gian dọn dẹp, sắp xếp lại nhà cửa, học yoga...
Bên cạnh đó, tôi cũng chủ động tìm kiếm cơ hội mới:
- Thường xuyên cập nhật hồ sơ trên các trang tuyển dụng, tìm kiếm những công việc phù hợp với lĩnh vực của mình.
- Giữ kỳ vọng hợp lý, sẵn sàng chấp nhận những công việc có mức thu nhập thấp hơn so với trước đây để nhanh chóng ổn định cuộc sống.
Thất nghiệp không có nghĩa là dừng lại. Có thể tôi chưa tìm được việc ngay, nhưng tôi sẵn sàng và luôn trong tư thế chuẩn bị. Vì thế, nếu bạn cũng đang rơi vào hoàn cảnh tương tự, đừng bỏ cuộc!
Tôi coi đây là khoảng thời gian "sạc pin" cho bản thân, chuẩn bị thật tốt để đón nhận cơ hội mới. Hy vọng một ngày không xa, tôi sẽ tìm được hướng đi mới cho chính mình.