Tôi từng tự tin rằng mình chi tiêu rất “có ý thức”: không mua đồ xa xỉ, nấu cơm nhà, ít đi cà phê, không chạy theo hàng hiệu. Tôi luôn nghĩ: “Mình sống tối giản, chắc chẳng tốn bao nhiêu.”
Cho đến một buổi tối, sau khi dọn bàn làm việc, tôi quyết định thử làm một bảng chi tiêu thật giản lược – đúng kiểu “đập thẳng vào sự thật”, gồm đúng 6 dòng: Ăn uống, Đi lại, Nhà cửa – Điện nước, Cá nhân – Làm đẹp, Con cái (nếu có), Và cuối cùng: Khoản không tên.
Và chính dòng cuối ấy là đòn chí mạng vào ví tiền của tôi.
1. Bảng chi tiêu 6 dòng – và cú sốc đầu tiên
Tôi tổng kết lại chi phí 30 ngày gần nhất, gom vào đúng 6 mục. Kết quả:
Bảng chi tiêu 6 dòng:
| Mục | Thành tiền (đ) | Tỷ lệ |
|---|---|---|
| Ăn uống – chợ búa | 2.850.000 | 29% |
| Đi lại | 1.100.000 | 11% |
| Điện – nước – gas | 980.000 | 10% |
| Cá nhân – làm đẹp – chăm sóc | 1.250.000 | 13% |
| Gia đình – con cái | 1.320.000 | 13% |
| Khoản không tên | 4.100.000 | 42% |
| Tổng | 9.600.000 | 100% |
Tôi nhìn dòng cuối mà… nghẹn lời.
Hơn 4 triệu đồng trong 30 ngày – và tôi không thể nhớ chính xác mình đã tiêu vào những gì.
Không phải vì tôi hoang phí, mà vì những khoản nhỏ, rời rạc, không ghi lại, không kiểm soát… cứ thế gom lại thành con số khổng lồ.
2. 42% tiền của tôi đang chảy đi theo 5 đường “không giúp ích gì”
1) Phí tiện lợi – mua vì nhanh chứ không vì cần
Những khoản kiểu: trả thêm 5.000 để giao nhanh, mua nước suối ở cửa hàng vì lười mang theo, ghé siêu thị mua mỗi cuộn giấy nhưng tiện tay lấy thêm 2–3 món.
→ Nghe nhỏ, nhưng 1 tháng của tôi mất gần 480.000 đồng chỉ vì “tiện”.
2) Những lần cà phê “cho vui”
Không phải gặp bạn thân, không phải họp hành – chỉ đơn giản là thấy mệt thì ghé quán.
Ba lần mỗi tuần, mỗi lần 45.000–65.000 đồng.
→ Hết 720.000 đồng/tháng mà chẳng mang lại giá trị thật sự.
3) Mua đồ giá rẻ nhưng không dùng tới
Kẹp tóc 20.000, chai xịt thơm 39.000, hộp nhựa 25.000, đôi dép 49.000, khăn lau bếp 12.000…
Nhìn rẻ nhưng đa phần… nằm im.
→ Tôi đốt gần 600.000 đồng/tháng cho những thứ rẻ – nhưng vô nghĩa.
4) Chi tiêu theo cảm xúc: mệt thì mua, buồn thì mua
Có những ngày áp lực, tôi tự thưởng bản thân: bánh ngọt, trà sữa, ly nước ép, món ăn vặt.
Không đắt, nhưng tần suất cao.
→ Hơn 800.000 đồng chỉ để dỗ cảm xúc của chính mình.
5) “Rò rỉ tài chính” online – quên hủy đăng ký
Gói app tập luyện 69.000 đồng, gói lưu trữ 45.000 đồng, gói nghe nhạc 59.000 đồng…
Nhiều thứ tôi không còn dùng nữa mà vẫn bị trừ hàng tháng.
→ 280.000 đồng/tháng biến mất trong im lặng.
Cộng lại, 5 đường rò rỉ này đúng bằng con số 42% trong bảng chi tiêu của tôi.
3. Tôi thay đổi 7 ngày – và thấy tiền “đỡ chảy” đi rõ rệt
1) Ghi chi tiêu theo ngày – không theo tuần
Chỉ mất 3 phút, nhưng nhìn rất rõ mình đang lệch ở đâu.
2) Quy tắc “để qua đêm” cho món muốn mua
Nếu sáng hôm sau vẫn muốn – hãy mua. 70% đồ từng định mua, tôi bỏ.
3) Mang theo chai nước – nói không với “nước suối tiện đường”
4) Hủy toàn bộ 3 app không còn dùng
5) Một tuần chỉ được 1 lần cà phê “cho vui”
6) Không mua đồ dưới 50.000 đồng nếu không có mục đích cụ thể
7) Lập lại bảng chi tiêu 6 dòng sau 7 ngày
Và điều kỳ diệu xảy ra: Khoản không tên giảm từ 42% xuống còn 19%.
Tôi chưa hề thắt lưng buộc bụng, chỉ là… biết mình tiêu vào đâu.
4. Bài học khiến tôi tỉnh ngộ: Tiết kiệm không nằm ở số tiền kiếm được – mà nằm ở số tiền biết rõ đang đi đâu
Việc nhìn thẳng vào một bảng 6 dòng giúp tôi thấy rõ điều mà lâu nay tôi né: Tôi không thiếu tiền – tôi chỉ thiếu kiểm soát.
Từ ngày có bảng chi tiêu, tôi thấy mình chủ động hơn, bớt mua linh tinh, bớt cảm xúc, bớt tiện tay. Và quan trọng nhất, tôi bắt đầu thấy tiền của mình ở lại với mình nhiều hơn.