Mùa đông chạm vào đâu cũng bị “giật điện”: Nguyên nhân ai cũng gặp và cách giảm khó chịu

Câu 1: Hiện tượng “giật điện nhẹ” khi chạm vào đồ vật, tay nắm cửa hay bắt tay vào mùa đông là gì?

A. Dòng điện xoay chiều rò rỉ từ các ổ cắm trong nhà

B. Co cơ đột ngột gây cảm giác như bị điện giật

C. Phóng điện tĩnh do tích tụ điện tích trên cơ thể

D. Điện sinh học phát sinh từ hoạt động của cơ thể

Giải thích: Hiện tượng này là phóng điện tĩnh. Khi cơ thể ma sát với quần áo (đặc biệt là len, polyester), electron chuyển dịch khiến cơ thể tích điện dư, thường mang điện tích âm. Khi chạm vào vật dẫn như kim loại hoặc người khác, điện tích phóng ra tức thời, tạo cảm giác giật nhẹ kèm tiếng “tách”. Đây là hiện tượng vô hại, xảy ra do sự mất cân bằng điện tích giữa các bề mặt, nhưng gây khó chịu trong sinh hoạt hàng ngày.

Đáp án đúng là: C. Phóng điện tĩnh do tích tụ điện tích trên cơ thể

Câu 2: Vì sao tĩnh điện xảy ra thường xuyên hơn vào mùa đông ở Việt Nam so với mùa hè?

A. Nhiệt độ thấp làm không khí dẫn điện tốt hơn mùa hè

B. Da khô vào đông sinh ra nhiều electron hơn mùa hè

C. Quần áo mùa đông mỏng hơn, dễ tích tụ điện tích

D. Độ ẩm giảm khiến điện tích tĩnh khó phân tán xuống đất

Giải thích: Độ ẩm không khí quyết định tần suất tĩnh điện. Vào mùa hè, độ ẩm cao (>60%) giúp điện tích phân tán nhanh nhờ phân tử nước trong không khí dẫn điện xuống đất. Mùa đông ở miền Bắc Việt Nam, độ ẩm thường dưới 40–50%, không khí khô khiến điện tích tích tụ lâu hơn trên cơ thể hoặc quần áo. Khi chạm vào vật dẫn, điện tích phóng ra mạnh hơn, gây cảm giác giật rõ rệt.

Đáp án đúng là: D. Độ ẩm giảm khiến điện tích tĩnh khó phân tán xuống đất

Câu 3: Biện pháp nào sau đây hiệu quả nhất để giảm tĩnh điện trong mùa đông?

A. Tăng độ ẩm phòng bằng máy phun sương, dưỡng ẩm da

B. Chỉ mặc quần áo cotton và luôn đeo găng tay cao su

C. Đi dép đế kim loại để nối đất liên tục khi di chuyển

D. Tránh chạm tay vào mọi bề mặt kim loại trong nhà

Giải thích: Tăng độ ẩm không khí bằng máy phun sương hoặc chậu nước, kết hợp dưỡng ẩm da bằng kem dưỡng là cách hiệu quả nhất. Độ ẩm cao (>50%) giúp điện tích tĩnh phân tán nhanh qua không khí. Da ẩm cũng giảm ma sát với quần áo, hạn chế tích điện. Mặc quần áo cotton thay vì len, polyester và mang chìa khóa kim loại để xả điện trước khi chạm vật dẫn cũng hỗ trợ đáng kể.

Đáp án đúng là: A. Tăng độ ẩm phòng bằng máy phun sương, dưỡng ẩm da