Mỗi một đứa trẻ khi sinh ra đều giống như một tờ giấy trắng, chưa vẽ lên đó bất kỳ màu sắc nào. Cái cách tờ giấy ấy được tô điểm ra sao lại phụ thuộc rất nhiều vào bàn tay người lớn – cha mẹ, thầy cô và cả môi trường mà con được lớn lên. Một đứa trẻ ngoan hay bướng bỉnh, biết yêu thương hay thờ ơ, lễ phép hay hỗn hào… đều ít nhiều phản chiếu từ sự giáo dục mà con nhận được mỗi ngày.
Gia đình chính là ngôi trường đầu tiên. Con quan sát cách cha mẹ ứng xử, nói năng, yêu thương nhau để hình thành nên thói quen và nhân cách. Nếu cha mẹ nóng nảy, thường xuyên la mắng, trẻ dễ trở nên cáu gắt và chống đối. Ngược lại, khi được bao bọc bởi sự yêu thương và kiên nhẫn, trẻ học được cách biết điều, thấu hiểu và tự tin thể hiện cảm xúc của mình.
Ngoài gia đình, nhà trường và xã hội cũng góp phần quan trọng. Một môi trường giáo dục tích cực, khuyến khích con chia sẻ, lắng nghe và biết tôn trọng người khác sẽ giúp trẻ dần trưởng thành. Ngược lại, khi con thường xuyên tiếp xúc với bạo lực, sự so sánh hay định kiến, tờ giấy trắng kia sẽ bị vẽ lên những mảng màu méo mó, rất khó xóa đi.
Nuôi dạy con không chỉ là chăm sóc từng bữa ăn giấc ngủ, mà còn là hành trình gieo vào tâm hồn con những bài học sống ý nghĩa. Cha mẹ nào cũng mong con mình lớn lên thành người hiểu chuyện, biết yêu thương và có trách nhiệm. Để đạt được điều đó, những lời dặn dò nhỏ bé nhưng kiên trì lặp lại mỗi ngày sẽ là kim chỉ nam giúp con định hình nhân cách.
1. Biết ơn và Lễ phép
Cha mẹ hãy thường xuyên nhắc con nói lời cảm ơn, xin lỗi, chào hỏi người lớn. Đó là nền tảng của một nhân cách tốt, giúp con được mọi người yêu thương và tôn trọng.
2. Yêu thương và Chia sẻ
Hãy dặn con biết quan tâm tới ông bà, cha mẹ, anh chị em, và cả bạn bè xung quanh. Sự sẻ chia giúp con học cách sống gắn kết, không ích kỷ và biết đồng cảm.
3. Trách nhiệm và Trung thực
Từ những việc nhỏ như tự dọn đồ chơi, làm bài tập, con cần được rèn thói quen có trách nhiệm. Đồng thời, hãy nhắc con luôn trung thực, vì đó là giá trị không thể đánh đổi.
4. Biết tự bảo vệ bản thân
Con cần được dặn dò về an toàn khi ra đường, không nhận đồ từ người lạ, biết cách nói “không” với những điều nguy hiểm. Đây là hành trang quan trọng để con tự lập.
5. Biết trân trọng sức lao động và đồng tiền
Khi con hiểu rằng để có bữa cơm, quần áo hay đồ chơi đều cần công sức lao động, con sẽ học cách trân trọng và không tiêu xài hoang phí.
Nuôi dạy con không chỉ là chuyện cho con ăn no, mặc ấm, mà còn là tạo dựng cho con một không gian sống lành mạnh, nơi con cảm nhận được tình yêu thương, học cách làm người tử tế. Một tờ giấy trắng sẽ trở thành bức tranh đẹp hay xấu, phần lớn nằm ở bàn tay của người cầm bút – chính là cha mẹ và môi trường giáo dục quanh con.