Trong mỗi gia đình Việt, mối quan hệ giữa mẹ và bà nội luôn là một trong những sợi dây vừa gần gũi vừa mong manh nhất.
Người mẹ trẻ đang loay hoay với thiên chức mới, người bà nội thì mang theo cả kho kinh nghiệm và tình thương dành cho cháu.
Nhưng không phải lúc nào hai thế hệ cũng dễ dàng hòa hợp, đặc biệt trong chuyện nuôi dạy con trẻ.
Thế nên, câu nói “Con hư tại mẹ, cháu hư tại bà” từ xa xưa vẫn được nhắc lại — không phải để trách móc, mà để nhắc nhớ vai trò to lớn của người bà nội trong hành trình trưởng thành của cháu.
1. Không chê bai mẹ bé
Một đứa trẻ sống gần bà nội thường nhận được tình yêu thương tràn đầy, nhưng song song, cũng chịu ảnh hưởng mạnh mẽ từ những gì bà nghĩ và bà làm.
Cách bà phản ứng khi cháu khóc, cách bà nói về mẹ cháu, hay cách bà ứng xử trong gia đình — đều vô hình chung trở thành bài học đầu tiên về cảm xúc và nhân cách.
Nếu người bà luôn nhẹ nhàng, bao dung, không chê trách hay can thiệp quá sâu vào việc dạy con của mẹ, cháu sẽ cảm nhận được sự an toàn và tôn trọng.
Ngược lại, nếu bà thường xuyên phán xét, “chê” mẹ cháu trước mặt cháu, thì trong tâm trí non nớt ấy, sẽ dần hình thành cảm giác nghi ngờ và chia tách tình cảm.
2. Tin tưởng mẹ bé
Không ít mẹ trẻ từng thổ lộ rằng điều khiến mình tủi thân nhất không phải là việc chăm con vất vả, mà là cảm giác không được tin tưởng.
Chỉ cần một câu nói của bà nội như: "Mẹ nó đoảng vô cùng” là có thể khiến người mẹ trẻ cảm thấy mình nhỏ bé, bị phủ nhận hoàn toàn.
Ngược lại, nếu bà nói: “Nuôi con nhỏ vất vả lắm, mẹ nó làm thế là tót lắm rồi” thì không chỉ người mẹ được tiếp thêm động lực mà đứa cháu cũng cảm nhận được bầu không khí yêu thương, tôn trọng trong nhà.
Trẻ con rất tinh. Chúng cảm nhận được khi mẹ bị tổn thương và biết khi nào bà yêu thương thật lòng.
Một đứa trẻ lớn lên trong sự hòa thuận giữa mẹ và bà nội chắc chắn sẽ có tâm hồn cân bằng, biết yêu thương và biết cách cư xử.
3. Không can thiệp sâu vào việc nuôi dạy con của mẹ bé
Thời nào nuôi con theo thời đó.
Ngày xưa, bà nuôi cha nó bằng cơm nát, nước cơm, không tiêm ngừa, không sữa công thức – nhưng xã hội và y học đã thay đổi quá nhiều.
Người mẹ hôm nay không làm khác vì cứng đầu, mà vì muốn dành điều tốt nhất cho con dựa trên khoa học và hiểu biết mới.
Khi bà nội đủ tinh tế để hiểu điều đó, để tôn trọng cách làm của con dâu, thì tình cảm giữa hai thế hệ sẽ được gắn kết bằng lòng tin chứ không phải bằng sự nhẫn nhịn.
Và cháu – chính là người hưởng trọn vẹn nhất sự bình an ấy.
4. Chấp nhận mẹ bé
Một bà nội biết lùi lại một bước để mẹ cháu được làm chủ trong việc nuôi con – đó là một người bà tuyệt vời.
Một bà nội biết chia sẻ thay vì phán xét, biết nói lời động viên thay vì so sánh, chính là điểm tựa tinh thần lớn nhất cho cả con dâu lẫn cháu nội.
Hạnh phúc của một đứa trẻ không chỉ đến từ vòng tay của mẹ, mà còn đến từ ánh mắt mối quan hệ giữa các thành viên trong gia đình, trong đó có mối quan hệ giữa bà nội và mẹ mình.
Kết
“Con hư tại mẹ, cháu hư tại bà” — không phải là câu để chia ranh giới, mà là lời nhắc rằng thế hệ nào cũng góp phần định hình nên một đứa trẻ.
Nếu bà nội biết đồng hành thay vì đối đầu, biết thấu hiểu thay vì phán xét, thì chắc chắn, cháu nội sẽ lớn lên trong một mái nhà đầy ắp yêu thương, sự tôn trọng và lòng biết ơn.
Vì suy cho cùng, để một đứa trẻ nên người — cần không chỉ tình yêu của mẹ, mà còn cần tấm lòng bao dung của bà nội.