Câu 1: Vị tướng nào là người duy nhất trong lịch sử Tam Quốc buộc Tào Tháo phải rút quân, phá tan giấc mộng thống nhất thiên hạ năm 208?
A. Chu Du [✔]
B. Lỗ Túc [sai]
C. Hoàng Cái [sai]
D. Trình Phổ [sai]
Đáp án đúng: A. Chu Du
Giải thích: Theo Tam Quốc chí, Chu Du (175–210) là tổng chỉ huy liên quân Tôn–Lưu trong trận Xích Bích 208. Ông nhận định chính xác 4 điểm yếu chí mạng của Tào Tháo (hậu phương bất ổn, không quen thủy chiến, thời tiết bất lợi, binh sĩ phương Bắc dễ bệnh dịch). Nhờ chiến lược của Chu Du và hỏa công Hoàng Cái, quân Tào đại bại, Tào Tháo phải tự tay đốt thuyền rút chạy – lần duy nhất ông chịu rút lui trước kẻ địch.
Câu 2: Khi Lưu Bị lo lắng hỏi Chu Du có bao nhiêu quân để chống 80 vạn của Tào Tháo, Chu Du tự tin trả lời ra sao?
A. “Mười vạn tinh binh” [sai]
B. “Chỉ cần ba vạn là đủ phá Tào” [✔]
C. “Năm vạn quân thủy” [sai]
D. “Đủ để giữ vững Giang Đông” [sai]
Đáp án đúng: B. “Chỉ cần ba vạn là đủ phá Tào”
Giải thích: Theo Thục chí, khi hội kiến Lưu Bị, Chu Du khẳng định chỉ cần 3 vạn quân là đủ để đánh bại Tào Tháo. Lời nói này thể hiện sự tự tin tuyệt đối dựa trên phân tích khách quan: Tào Tháo thực tế chỉ có 15–16 vạn (nửa là hàng quân chưa quy phục), lại mắc nhiều cấm kỵ binh pháp. Kết quả Xích Bích chứng minh nhận định của Chu Du hoàn toàn chính xác.
Tào Tháo. (Ảnh: Sohu)
Câu 3: Theo Tam Quốc chí, sai lầm chiến lược nào của Tào Tháo đã bị Chu Du và Hoàng Cái khai thác triệt để để thi hành hỏa công?
A. Đóng quân trên bờ Bắc sông [sai]
B. Dùng xích sắt nối chiến thuyền lại với nhau [✔]
C. Để ngựa ở hậu phương [sai]
D. Tin tưởng hàng tướng Lưu Biểu [sai]
Đáp án đúng: B. Dùng xích sắt nối chiến thuyền lại với nhau
Giải thích: Tào Tháo ra lệnh dùng xích sắt nối chiến thuyền để giảm tròng trành và say sóng cho quân phương Bắc. Chu Du lập tức nhận ra đây là tử huyệt: khi Hoàng Cái dùng hỏa công, lửa lan nhanh không thể dập tắt do thuyền bị khóa chặt. Kết hợp gió Đông Nam mạnh, toàn bộ hạm đội Tào gần như bị thiêu rụi, dẫn đến thất bại thảm hại.
Câu 4: Sau trận Xích Bích, Tào Tháo đã viết thư cho Tôn Quyền như thế nào để biện minh cho thất bại của mình?
A. “Bị Gia Cát Lượng mượn gió Đông” [sai]
B. “Gặp dịch bệnh, tự đốt thuyền lui quân” [✔]
C. “Bị Chu Du dùng yêu thuật” [sai]
D. “Lưu Bị phản công bất ngờ” [sai]
Đáp án đúng: B. “Gặp dịch bệnh, tự đốt thuyền lui quân”
Giải thích: Trong thư gửi Tôn Quyền, Tào Tháo viết: “Chiến dịch Xích Bích, gặp đúng lúc có dịch bệnh. Ta cho đốt thuyền rồi lui quân, thành ra Chu Du được cái danh hão”. Ông cố ý giảm nhẹ thất bại, không nhắc đến hỏa công và chiến lược của Chu Du, đồng thời khẳng định “Ta chẳng xấu hổ vì chạy”. Đây là lần hiếm hoi Tào Tháo công khai thừa nhận thất bại trước một đối thủ.
Câu 5: Hậu quả lớn nhất của thất bại tại Xích Bích đối với tham vọng bá nghiệp của Tào Tháo là gì?
A. Thế chân vạc Ngụy – Thục – Ngô chính thức hình thành [✔]
B. Mất hết Kinh Châu về tay Lưu Bị [sai]
C. Tôn Quyền xưng đế sớm hơn [sai]
D. Quân Tào tan rã hoàn toàn [sai]
Đáp án đúng: A. Thế chân vạc Ngụy – Thục – Ngô chính thức hình thành
Giải thích: Trước Xích Bích, Tào Tháo đã kiểm soát toàn bộ miền Bắc và Kinh Châu, chỉ còn một bước là thống nhất thiên hạ. Thất bại khiến ông mất khả năng vượt Trường Giang, Lưu Bị nhân cơ hội chiếm lại sức, Tôn Quyền củng cố Giang Đông. Từ đây, cục diện “Ngụy – Thục – Ngô” tam phân thiên hạ được xác lập, giấc mộng bá đồ của Tào Tháo tan vỡ vĩnh viễn.