Sau thời gian điều trị bệnh, nhiều lao động vẫn chưa hồi phục hoàn toàn để quay lại công việc. Vậy pháp luật quy định thế nào về số ngày được nghỉ dưỡng sức sau ốm đau?
Điều kiện được nghỉ dưỡng sức sau ốm đau
Theo Thông tư 12/2025/TT-BNV, việc tính và xác định điều kiện hưởng chế độ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe sau khi ốm đau được quy định rõ như sau:
- Người lao động đã nghỉ việc hưởng chế độ ốm đau từ đủ 30 ngày trở lên trong một năm, nếu sau đó sức khỏe chưa phục hồi trong khoảng thời gian 30 ngày kể từ ngày hết thời gian nghỉ việc hưởng chế độ ốm đau, thì được nghỉ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe tối đa 10 ngày trong năm.
- Việc xác định thời điểm và loại ốm đau được xét để áp dụng điểm 1 phải là ốm đau lâu ngày, hoặc ốm đau do phải phẫu thuật, hoặc các trường hợp ốm đau khác (theo quy định).
- Nếu người lao động đang nghỉ phép năm, nghỉ việc riêng, nghỉ không hưởng lương theo luật lao động, hoặc nghỉ hưởng nguyên lương theo quy định khác, hoặc người lao động không nghỉ việc (các trường hợp này), thì không được hưởng chế độ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe sau khi ốm đau.
Lưu ý: Thời gian nghỉ dưỡng sức tính trong cùng một năm dương lịch, không phụ thuộc thời điểm bắt đầu tham gia BHXH.
Được nghỉ tối đa bao nhiêu ngày?
Số ngày nghỉ dưỡng sức được xác định dựa vào tình trạng bệnh trong đợt ốm cuối cùng trước khi nghỉ dưỡng sức:
| Tình trạng bệnh trong lần ốm cuối | Số ngày nghỉ dưỡng sức tối đa (trong 1 năm) |
|---|---|
| Mắc bệnh cần chữa trị dài ngày | 10 ngày |
| Ốm đau phải phẫu thuật | 07 ngày |
| Ốm đau thông thường khác | 05 ngày |
NLĐ được nghỉ dưỡng sức tối đa 10 ngày trong năm, hưởng 30% mức lương cơ sở - Ảnh minh họa
Mức hưởng chế độ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe sau ốm đau
Theo khoản 3 Điều 46 Luật Bảo hiểm xã hội 2024: Trong thời gian nghỉ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe sau ốm đau, mỗi ngày người lao động được hưởng 30% mức lương cơ sở.
Về cơ bản, Luật Bảo hiểm xã hội 2024 không còn sử dụng lương cơ sở để tính mức đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc tối đa như Luật Bảo hiểm xã hội 2014, nhưng về bản chất mức đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc tối thiểu từ ngày 1/7/2025 = mức tham chiếu = lương cơ sở = 2.340.000 đồng/tháng. Do đó, mức hưởng mỗi ngày nghỉ dưỡng sức là 2.340.000 x 30% = 702.000 đồng/ngày.
Lưu ý: Khoản tiền này do Quỹ ốm đau và thai sản của BHXH chi trả, không phải do doanh nghiệp trả.
Thủ tục hưởng chế độ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe
Để được giải quyết chế độ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe sau ốm đau, người lao động cần chuẩn bị và thực hiện như sau:
1. Hồ sơ cần chuẩn bị:
- Danh sách đề nghị giải quyết chế độ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe do người sử dụng lao động lập (mẫu 01B-HSB).
- Giấy ra viện hoặc giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH của người lao động (trường hợp ốm đau phải điều trị nội trú hoặc nghỉ việc có giấy xác nhận của cơ sở y tế).
- Quyết định giao việc lại hoặc biên bản đánh giá tình trạng sức khỏe chưa hồi phục (nếu có).
- Sổ BHXH (nếu đơn vị chưa kết nối dữ liệu điện tử).
2. Nơi nộp hồ sơ:
- Người lao động nộp hồ sơ cho bộ phận nhân sự hoặc người phụ trách BHXH tại đơn vị.
- Người sử dụng lao động có trách nhiệm gửi hồ sơ đến cơ quan BHXH nơi đơn vị đang tham gia BHXH để được giải quyết.
3. Thời hạn giải quyết:
- Trong vòng 10 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ, cơ quan BHXH sẽ chi trả chế độ dưỡng sức cho người lao động qua tài khoản cá nhân hoặc thông qua đơn vị sử dụng lao động.
Đừng bỏ lỡ quyền lợi để sức khỏe được hồi phục tốt hơn
Ví dụ với trường hợp của chị Lê Hoa, 40 tuổi, công nhân may ở Bình Dương, bị viêm khớp nặng phải nghỉ ốm đau tổng cộng 35 ngày/năm. Sau khi hết thời hạn nghỉ ốm, chị vẫn chưa hồi phục hoàn toàn nên theo quy định mới, chị được phép nghỉ dưỡng sức tối đa 10 ngày trong năm đó mà vẫn đảm bảo quyền lợi về BHXH - BHYT.
Trước khi Thông tư 12 có hiệu lực, những trường hợp như chị Hoa đôi khi vẫn bị từ chối giải quyết do không có chỉ định cụ thể của bác sĩ, hoặc thời gian nghỉ không phù hợp - quá ngắn hoặc quá dài so với quy định cũ.
Các chuyên gia đánh giá, việc bổ sung chế độ dưỡng sức, phục hồi sức khỏe sau ốm đau là một bước tiến tích cực, giúp người lao động có thêm thời gian hồi phục trước khi trở lại công việc. Điều này đặc biệt quan trọng với phụ nữ - khi trải qua quá trình điều trị bệnh hoặc sinh nở - bởi nghỉ ngơi đầy đủ sẽ giúp họ tránh nguy cơ tái phát bệnh và bảo vệ sức khỏe lâu dài. Tuy nhiên, để không bỏ lỡ quyền lợi, người lao động cần nắm rõ các mốc thời gian, điều kiện áp dụng và hoàn thiện hồ sơ đúng hạn.
Nghỉ dưỡng sức sau ốm đau không chỉ là quyền lợi chính đáng của người lao động mà còn là "khoảng lặng" cần thiết để chăm sóc sức khỏe thể chất lẫn tinh thần trước khi trở lại guồng quay công việc.