Theo quy định của Luật Căn cước 2023, công dân phải thực hiện thủ tục cấp đổi thẻ Căn cước khi đến các mốc tuổi 14, 25, 40 và 60. Điều này có nghĩa là, trong năm 2026 tới đây, những người sinh vào các năm 2012 (đủ 14 tuổi), 2001 (đủ 25 tuổi), 1986 (đủ 40 tuổi), và 1966 (đủ 60 tuổi) sẽ thuộc diện bắt buộc phải làm thủ tục đổi thẻ.
Đây là một quy định pháp lý quan trọng, bởi theo Nghị định 282/2025/NĐ-CP, việc không thực hiện đúng quy định về cấp đổi thẻ có thể bị phạt tiền đến 1.000.000 đồng.
Tuy nhiên, có một lưu ý quan trọng mà người dân cần nắm rõ để tránh mất thời gian đi làm thủ tục không cần thiết. Luật Căn cước 2023 quy định, trường hợp công dân đã thực hiện cấp, cấp đổi, hoặc cấp lại thẻ trong thời hạn 02 năm trước độ tuổi cấp đổi (ví dụ, đổi thẻ lúc 23-24 tuổi, 38-39 tuổi, hoặc 58-59 tuổi), thì thẻ Căn cước đó sẽ có giá trị sử dụng đến tuổi cấp đổi thẻ tiếp theo.
Ví dụ, một công dân sinh năm 2001 (đủ 25 tuổi vào 2026) nhưng đã đổi thẻ mới trong năm 2024 hoặc 2025, thì chiếc thẻ đó sẽ được sử dụng tiếp đến mốc 40 tuổi mà không cần đổi vào năm 2026 nữa.
Về chế tài xử phạt, Nghị định 282/2025/NĐ-CP (có hiệu lực từ 15/12/2025) quy định rõ, hành vi "Không thực hiện đúng quy định của pháp luật về cấp, cấp đổi, cấp lại thẻ căn cước" có thể bị phạt cảnh cáo hoặc phạt tiền từ 500.000 đồng đến 1.000.000 đồng. Do đó, những công dân thuộc 4 năm sinh nêu trên, nếu không thuộc trường hợp ngoại lệ "quy tắc 2 năm", sẽ phải đối mặt với mức phạt này nếu không làm thủ tục đổi thẻ trong năm 2026.
Ngoài các trường hợp bắt buộc theo độ tuổi, công dân cũng cần phải làm thủ tục cấp đổi hoặc cấp lại thẻ Căn cước trong các tình huống khác. Việc cấp đổi được áp dụng khi có sự thay đổi thông tin cá nhân như họ, tên, ngày tháng năm sinh, thay đổi nhân dạng (ví dụ như phẫu thuật thẩm mỹ), xác định lại giới tính, hoặc khi thông tin trên thẻ bị sai sót. Người dân cũng có thể yêu cầu cấp đổi khi thông tin thay đổi do sắp xếp đơn vị hành chính (đổi tên quận, huyện, xã). Bên cạnh đó, việc cấp lại thẻ được thực hiện khi công dân bị mất thẻ Căn cước, thẻ bị hư hỏng không sử dụng được, hoặc khi được trở lại quốc tịch Việt Nam.
Về trình tự thủ tục, theo quy định tại Nghị định 70/2024/NĐ-CP, công dân cần trực tiếp đến cơ quan quản lý căn cước (Công an xã, phường, tỉnh, thành phố nơi cư trú). Tại đây, công dân cung cấp thông tin (họ tên, số định danh) để cán bộ kiểm tra, đối chiếu với Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư.
Sau khi xác định thông tin chính xác, cán bộ sẽ thực hiện thu nhận thông tin nhân dạng (ảnh khuôn mặt) và thông tin sinh trắc học (vân tay, mống mắt) của người cần cấp thẻ. Tiếp đó, người làm thủ tục sẽ kiểm tra, ký vào phiếu thu nhận thông tin. Cán bộ sẽ thu lại thẻ Căn cước công dân hoặc CMND cũ (nếu có) và cuối cùng là cấp giấy hẹn trả thẻ Căn cước cho công dân. Người dân có thể nhận thẻ tại nơi làm thủ tục hoặc đăng ký trả thẻ qua dịch vụ bưu chính về tận nhà.