Từ năm 2025, theo quy định tại Nghị định 135/2020/NĐ-CP và các văn bản hướng dẫn mới, có 4 nhóm lao động được nghỉ hưu sớm mà vẫn nhận lương hưu đầy đủ, đồng thời hưởng thêm trợ cấp một lần nếu đáp ứng đủ điều kiện. Chính sách này ưu tiên người lao động có thời gian cống hiến lâu dài, làm việc ở vùng khó khăn, môi trường độc hại, nặng nhọc - đặc biệt là lao động nữ lớn tuổi, sức khỏe suy giảm.
Nghị định có hiệu lực từ ngày 16/6/2025 đến hết ngày 31/12/2030.
1. Nhóm nghỉ hưu sớm từ 2 đến 5 năm, làm công việc nặng nhọc, ở vùng đặc biệt khó khăn
Người lao động có tuổi đời còn từ đủ 2 năm đến đủ 5 năm là tới tuổi nghỉ hưu (quy định tại Phụ lục II của Nghị định 135/2020/NĐ-CP), có đủ thời gian đóng BHXH để hưởng lương hưu, và đã có ít nhất 15 năm làm nghề nặng nhọc, độc hại hoặc ở vùng đặc biệt khó khăn, sẽ được:
* Hưởng lương hưu đầy đủ mà không bị trừ tỷ lệ do nghỉ sớm.
* Trợ cấp 5 tháng lương hiện hưởng cho mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi.
* Trợ cấp một lần theo thâm niên đóng BHXH:
- Có từ đủ 20 năm đóng BHXH: 20 năm đầu được 5 tháng lương, từ năm thứ 21 trở đi, mỗi năm được hưởng 0,5 tháng lương.
- Có từ 15 đến dưới 20 năm đóng BHXH: được trợ cấp 5 tháng lương.
2. Nhóm nghỉ hưu sớm từ 2 đến 5 năm (không bắt buộc làm nghề nặng nhọc)
Người lao động có tuổi đời còn từ đủ 2 năm đến đủ 5 năm là tới tuổi nghỉ hưu (quy định tại Phụ lục I của Nghị định 135/2020/NĐ-CP), có đủ thời gian đóng BHXH để hưởng lương hưu sẽ được:
* Không bị trừ tỷ lệ lương hưu do nghỉ hưu sớm.
* Trợ cấp 5 tháng lương hiện hưởng cho mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi.
* Trợ cấp một lần theo thời gian đóng BHXH, giống như nhóm 1.
Từ năm 2025 có 4 nhóm đối tượng nghỉ hưu sớm vẫn được nhận lương hưu và hưởng trợ cấp một lần - Ảnh minh họa
3. Nhóm nghỉ hưu sớm dưới 2 năm, có làm nghề nặng nhọc hoặc ở vùng đặc biệt khó khăn
Người lao động có tuổi đời còn dưới 2 năm là đến tuổi nghỉ hưu (Phụ lục II) và đã có 15 năm làm nghề độc hại, vùng đặc biệt khó khăn, nếu đủ điều kiện hưởng lương hưu thì sẽ:
* Không bị trừ tỷ lệ lương hưu.
* Không có khoản trợ cấp một lần, chỉ được hưởng hưu theo quy định BHXH.
4. Nhóm nghỉ hưu sớm dưới 2 năm (không bắt buộc làm nghề nặng nhọc)
Trường hợp người lao động còn dưới 2 năm đến tuổi nghỉ hưu theo Phụ lục I, nếu đủ thời gian đóng BHXH để nhận lương hưu thì:
* Không bị trừ tỷ lệ lương hưu.
* Không có thêm trợ cấp một lần như các nhóm trên.
So sánh quyền lợi giữa các nhóm nghỉ hưu trước tuổi
Nhóm đối tượng | Điều kiện đặc biệt | Thời gian còn đến tuổi hưu | Bị trừ % lương hưu? | Có trợ cấp một lần? |
Nhóm 1 | Làm nghề nặng nhọc/vùng khó khăn ≥15 năm | 2–5 năm | ❌ Không trừ | ✅ Có |
Nhóm 2 | Không yêu cầu điều kiện đặc biệt | 2–5 năm | ❌ Không trừ | ✅ Có |
Nhóm 3 | Làm nghề nặng nhọc/vùng khó khăn ≥15 năm | < 2 năm | ❌ Không trừ | ❌ Không có |
Nhóm 4 | Không yêu cầu điều kiện đặc biệt | < 2 năm | ❌ Không trừ | ❌ Không có |
Chính sách nghỉ hưu trước tuổi ưu tiên lao động nữ, người làm nghề độc hại kéo dài, ở vùng đặc biệt khó khăn - Ảnh minh họa
Ví dụ như trường hợp của chị Hoa (51 tuổi), làm kế toán tại Nhà máy sản xuất và chế biến X., thuộc vùng kinh tế khó khăn (huyện Sông Mã - tỉnh Sơn La), đã có 15 năm làm việc với hệ số phụ cấp khu vực là 0,7 và 25 năm đóng BHXH. Chị Hoa mong muốn nghỉ hưu vào năm 2025. Tuổi nghỉ hưu theo quy định là 55. Mức lương bình quân hiện hưởng của chị Hoa là 10 triệu đồng/tháng. Như vậy:
- Chị Hoa nghỉ hưu sớm 4 năm, thuộc Nhóm 1.
- Chị Hoa được hưởng trọn vẹn lương hưu.
- Chị Hoa được nhận trợ cấp theo thời gian công tác:
+ 20 năm đầu: 5 tháng x 10 triệu = 50 triệu đồng.
+ 5 năm tiếp theo: 0,5 tháng x 10 triệu x 5 = 25 triệu đồng.
Vậy số tiền trợ cấp theo thời gian công tác mà chị Hoa nhận được là 75 triệu đồng.
- Nhận trợ cấp nghỉ hưu sớm:
5 tháng x 10 triệu x 4 năm = 200 triệu đồng.
Vậy, tổng cộng số tiền trợ cấp một lần chị Hoa sẽ nhận được là: 75 triệu + 200 triệu = 275 triệu đồng, ngoài tiền lương hưu hằng tháng.
Lưu ý quan trọng
Việc xác định công việc nặng nhọc, độc hại hay vùng đặc biệt khó khăn phải dựa vào danh mục chính thức do Bộ Lao động - Thương binh & Xã hội (nay là Bộ Nội vụ) ban hành. Chính sách nghỉ hưu trước tuổi hiện hành đang được thiết kế theo hướng linh hoạt, nhân văn và có trọng tâm hỗ trợ, đặc biệt dành cho các đối tượng là:
- Lao động nữ;
- Người làm nghề độc hại kéo dài;
- Người ở vùng sâu, vùng xa, vùng đặc biệt khó khăn.
Do đó, nếu bạn đang cân nhắc việc nghỉ hưu sớm, hãy kiểm tra lại năm sinh, quá trình công tác, số năm đóng BHXH và nơi từng làm việc, để xác định chính xác mình có thuộc nhóm được hưởng nguyên lương và nhận thêm trợ cấp hay không.