Con bám mẹ vốn không phải là điều xấu, bởi đó là một phản ứng tự nhiên thể hiện nhu cầu được yêu thương và an toàn của trẻ. Mẹ nào cũng hiểu rằng sự gắn bó giúp con cảm thấy được chở che, từ đó hình thành nền tảng tình cảm vững chắc.
Tuy nhiên, nếu con bám mẹ quá mức, gần như không rời mẹ nửa bước, thì cả mẹ lẫn bé đều có thể bị ảnh hưởng về tâm lý. Với mẹ, sự “quấn quýt” liên tục dễ gây căng thẳng, mệt mỏi, cảm giác không có khoảng không riêng để nghỉ ngơi hay làm việc khác. Lâu dần, điều này có thể tạo áp lực vô hình và khiến mẹ dễ mất kiên nhẫn.
Về phía bé, khi phụ thuộc quá nhiều vào mẹ, con sẽ khó phát triển tính tự lập, thiếu khả năng tự chơi, tự trấn an bản thân khi mẹ vắng mặt. Bé cũng dễ rơi vào trạng thái lo lắng hoặc khóc lóc dữ dội khi không thấy mẹ bên cạnh.
Chính vì vậy, việc mẹ vừa yêu thương, vừa tập cho con làm quen với sự tách rời nhỏ là điều cần thiết. Sự cân bằng này không làm giảm đi tình cảm mẹ con, ngược lại còn giúp cả hai thoải mái hơn, để bé lớn lên khỏe mạnh về thể chất lẫn tinh thần.
Khi con suốt ngày bám chặt lấy mẹ, nhiều cha mẹ dễ cảm thấy mệt mỏi và lo lắng. Thực tế, đây là một giai đoạn phát triển tâm lý bình thường của trẻ, thường liên quan đến nhu cầu được an toàn, gắn bó và khẳng định tình yêu thương. Tuy nhiên, nếu tình trạng kéo dài, mẹ cũng cần có cách xử lý khéo léo để con vừa được yên tâm, vừa dần học cách tự lập hơn.
Một số việc mẹ có thể làm
1. Thấu hiểu nhu cầu của con
Đầu tiên, hãy kiên nhẫn và hiểu rằng việc con bám mẹ là biểu hiện của sự gắn bó, chứ không hẳn là hư hay yếu đuối. Con cần được ôm ấp, vỗ về để cảm thấy an toàn.
2. Tập tách mẹ dần dần
Thay vì ép con phải rời mẹ ngay, hãy cho con tập ở gần người thân khác (bố, ông bà, anh chị…) trong khoảng thời gian ngắn. Ban đầu mẹ vẫn ở gần, sau đó mới rút lui dần.
3. Tạo thói quen sinh hoạt đều đặn
Khi có lịch trình ổn định (giờ ăn, giờ ngủ, giờ chơi), trẻ sẽ an tâm hơn và ít bám mẹ hơn.
4. Khuyến khích con chơi độc lập
Hãy chuẩn bị một góc chơi an toàn với đồ chơi con thích. Ngồi cạnh con lúc đầu, sau đó dần khuyến khích con tự chơi, mẹ vẫn hiện diện nhưng không ôm con suốt.
5. Dành thời gian chất lượng cho con
Dù bận rộn, hãy có những khoảng thời gian chỉ dành riêng cho con, để bé biết rằng mẹ luôn ở đó khi con cần.
Dưới đây là 5 bước tập cho bé bớt bám mẹ, mẹ có thể áp dụng hằng ngày để con dần tự lập hơn mà không bị “sốc xa cách”.
Bước 1: Đáp ứng nhu cầu gắn bó trước tiên
Khi bé tìm đến, hãy ôm con, trấn an bằng lời nói hoặc ánh mắt.
Điều này giúp con yên tâm rằng mẹ luôn hiện diện, từ đó giảm dần lo lắng.
Bước 2: Tạo thói quen chia nhỏ thời gian xa mẹ
Ban đầu, mẹ hãy rời khỏi tầm mắt bé chỉ vài phút (ra phòng bên cạnh).
Khi quay lại, hãy mỉm cười và khen con: “Con giỏi quá, tự chơi trong lúc mẹ đi một chút!”.
Lặp lại nhiều lần để bé quen cảm giác mẹ đi rồi sẽ quay lại.
Bước 3: Kêu gọi sự hỗ trợ từ người thân
Để bố, ông bà hoặc anh chị tham gia chơi cùng bé.
Lúc đầu mẹ vẫn ở gần, sau đó dần lùi ra xa để bé chuyển sự chú ý sang người khác.
Bước 4: Hướng con vào các hoạt động yêu thích
Chuẩn bị góc chơi với đồ chơi con mê nhất (xếp hình, tô màu, xe hơi, búp bê…).
Mẹ hãy cùng con bắt đầu chơi, rồi giả vờ bận chút việc để con tiếp tục một mình.
Khi con mải mê, mẹ tranh thủ rời đi trong thời gian ngắn.
Bước 5: Dành thời gian chất lượng cố định trong ngày
Hãy dành 15–20 phút chỉ cho con mỗi ngày (chơi, kể chuyện, đi dạo…).
Con sẽ hiểu rằng mẹ luôn dành thời gian cho mình, từ đó ít đòi hỏi bám mẹ cả ngày.
Lưu ý: Quá trình này cần kiên nhẫn và đều đặn. Không nên quát mắng hay cố tách con đột ngột, vì sẽ làm bé hoang mang, bám mẹ nhiều hơn.
Điều quan trọng là giữ cân bằng, không xua đuổi con khi bé tìm đến, nhưng cũng không để con phụ thuộc hoàn toàn. Nhẹ nhàng, kiên nhẫn và đều đặn, dần dần con sẽ học cách rời vòng tay mẹ và tự tin hơn.