Trong vài năm qua, hiện tượng trẻ em mất hứng thú với việc đến trường ngày càng tăng, trở thành một vấn đề xã hội đáng lo ngại. Khi con "ốm", cha mẹ là người lo lắng nhất, nhưng không phải ai trong số họ cũng có khả năng "chữa lành". Một số cha mẹ có ý tốt nhưng vô tình khiến mối quan hệ trở nên xấu đi.
Ảnh minh họa
"Tình yêu vô điều kiện" có thể là một thứ năng lượng đen
Nhiều cha mẹ khẳng định mình dành tình yêu vô điều kiện, nhưng điều đó có thể ẩn chứa ba dạng "năng lượng đen":
1. "Tình yêu" mang điều kiện
Trường hợp 1: Một bà mẹ tâm sự rằng mình rất rộng lượng với con, mong con không nhất thiết học tốt, chỉ cần con có thái độ học tập nghiêm túc. Tuy nhiên, khi được hỏi con có ưu điểm gì, bà chỉ liệt kê những khả năng phục vụ việc học: Chơi piano, tư duy logic…
Nhà tâm lý phân tích: Bà không yêu con thật sự, mà là "phiên bản con do mình mong muốn". Điều này tạo ra áp lực, khiến con nghi ngờ giá trị thực của bản thân. Lớp trẻ rất nhạy cảm và dễ cảm nhận "điều kiện vô hình" từ cha mẹ.
2. Cách cực đoan: Từ thúc ép đến buông xuôi
Trường hợp 2: Một bà mẹ than rằng con gái không thích làm bài tập, cô bé nói "mệt", muốn hôm sau làm. Khi mẹ đồng ý rồi, đến hôm sau con lại không thể dậy, cuối cùng xin nghỉ và mẹ đã đồng ý cho nghỉ nhưng hôm sau con vẫn không thay đổi, dẫn đến mâu thuẫn. Mẹ tức giận và quát con.
Tư vấn viên chỉ ra rằng: Bà mẹ đã từ cực này sang cực kia, từ ép đến buông xuôi nhưng thực chất vẫn kiểm soát con một cách gián tiếp. Việc "nói buông tay" đôi khi chỉ là cách thể hiện quyền kiểm soát kín.
Giáo dục cần tới trung dung, không phải là xoay vòng giữa "bắt học" và "bỏ mặc":
Đừng lo lắng quá xa, hãy tập trung vào trạng thái hiện tại của con.
Dẫn dắt con học bằng cách gợi ý, hướng dẫn cụ thể thay vì ra lệnh.
Yêu thương có giới hạn cũng cần ấm áp, quan tâm thay vì lạnh lùng.
3. Giao tiếp tiêu cực khiến con mất động lực
Trường hợp 3: Một bà mẹ nuôi con một mình, luôn nhắc đến điểm yếu của con như: "Con không thích học", "Mẹ biết con dở môn này", "Con có nhiều vấn đề"… Khi bà nói với ý định muốn hiểu rõ thực trạng để giúp đỡ, nhưng nội dung cứ lặp đi lặp lại tiêu cực, khiến con trẻ bị dán mác "chưa đủ tốt".
Con trẻ rất nhạy cảm, một lời nhắc tiêu cực dù được gói ghém tinh tế, vẫn có thể khiến trẻ nghe ra ý nghĩa tiêu cực bên trong. Trẻ không thay đổi vì sợ hãi, mà là vì mong muốn được "thấy đẹp, được khen" nhiều hơn.
Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra: Mong muốn thay đổi không bắt nguồn từ nỗi sợ, mà từ sự công nhận, tôn trọng, đánh giá sự nỗ lực của người khác. Trẻ con cũng vậy.
Giải pháp chuyển từ "năng lượng đen" sang tích cực
Gắn nhãn tích cực thường xuyên và chân thành
Không ngại nói: "Ba mẹ thấy con rất chăm chỉ/biết quan tâm người khác…".
Cha mẹ cần nâng cao tầm nhận thức
Không chỉ nhìn vào điểm số hay kết quả học tập, mà phải thấy được quá trình và cá tính riêng của con. Nhận thức sâu sẽ giúp cha mẹ trở nên khoan dung với sai lầm và biết mở lòng cùng con.
Cha mẹ cũng là người học. học cách giao tiếp, cầu thị lẫn nhau, và hướng đến sự trung dung. Bởi khi cha mẹ loại bỏ được "năng lượng đen", trẻ sẽ thực sự cảm nhận được tình yêu thương chân thành, sự tôn trọng và khích lệ, từ đó, con mới có thể phát triển năng lực và tương lai của mình theo cách lành mạnh và tự tin.