Thuật ngữ “bảy thứ không nên mua” đang lan truyền như một cơn sốt trong các nhóm bạn bè của tôi. Có người coi đó là trò đùa, có người dọn sạch giỏ hàng online, thậm chí có người còn khoe số dư tài khoản ngân hàng – tiết kiệm được hàng chục triệu chỉ sau vài tháng. Tôi tò mò và quyết định thử áp dụng để xem thực hư ra sao.
1. Quần áo: Bớt mua, mặc vui hơn
Tủ quần áo của tôi từng chật cứng nhưng sáng nào cũng lúng túng “không có gì mặc”. Sau khi mạnh dạn cắt giảm 30% số quần áo, tôi nhận thấy mức độ hài lòng với cuộc sống tăng lên rõ rệt. Một nghiên cứu của Đại học Thanh Hoa cũng cho thấy: giảm bớt 30% quần áo có thể làm tăng 27% mức độ hài lòng – và tôi tin điều đó.
Mẹo nhỏ: Mỗi lần muốn mua đồ mới, hãy áp dụng quy tắc “1 vào – 1 ra”, hoặc chờ 48 giờ để kiểm tra xem mình có thực sự cần.
2. Phụ kiện và đồ công nghệ: Mua ít mà “chất”
Tôi từng có ngăn kéo đầy ốp lưng điện thoại mua theo cảm hứng. Giờ thì tôi chỉ giữ một chiếc ốp chắc chắn, thậm chí để điện thoại trần cho trầy xước “như kỷ niệm”. Số tiền tiết kiệm được tôi chuyển vào tài khoản “tiết kiệm Bibi” để trồng cây kỹ thuật số trên Alipay – vừa vui vừa thấy thành quả.
Mẹo: chọn phụ kiện bền, đa năng; tránh mua đồ theo trend vì đa phần nhanh lỗi mốt.
3. Đồ ăn mang về và trà sữa: Thay bằng bình giữ nhiệt
Có thời gian tôi không thể gõ nổi một dòng chữ nếu thiếu ly trà sữa lúc 3 giờ chiều. Bây giờ tôi mang bình giữ nhiệt tự pha trà, vừa có hương vị đặc biệt, vừa nhắc mình về kỷ niệm du lịch. Theo báo cáo Meituan, số lượng đơn hàng trung bình trên mỗi người đã giảm 30%. Đây không phải chuyện “keo kiệt” mà là chăm sóc sức khỏe và ví tiền cùng lúc.
Mẹo: Mua nguyên liệu về pha chế tại nhà; lên kế hoạch nấu trước để giảm lệ thuộc dịch vụ giao đồ ăn.
4. Túi xách và đồ xa xỉ: Dùng “đến cùng”
Chiếc túi 3.000 tệ tôi mua theo trào lưu giờ trở thành… túi đựng thẻ bảo hiểm y tế. Thay vì xấu hổ, tôi coi đó là bài học đắt giá.
Mẹo: thay vì sắm nhiều túi đắt tiền, hãy đầu tư 1–2 chiếc thật bền, dễ phối và dùng lâu dài. Nếu đã lỡ mua, hãy thử cho thuê hoặc bán lại trên sàn đồ cũ để thu hồi vốn.
5. Phí dịch vụ định kỳ: Rà soát hàng tháng
Khoản “đau” nhất của tôi là thẻ tập gym. Ngày hủy thẻ, huấn luyện viên hỏi “?”. Tôi trả lời: “Chạy bộ thì miễn phí”.
Tối đó, tôi đi bộ 3 km quanh hồ, nghe nhạc cũ, nhìn mấy ông già thả diều – nhịp tim vẫn lên 160. Một nghiên cứu của Cambridge chỉ ra: Giảm ham muốn vật chất có thể giảm lo âu tới 41%.
Mẹo: mỗi tháng, rà soát tất cả gói dịch vụ định kỳ (phòng gym, app, TV, cloud…) để cắt những thứ không dùng.
6. Tách “muốn” và “cần” - có thêm thời gian lẫn tiền
Nhiều người sợ tối giản biến cuộc sống thành “cát bụi”, nhưng tôi thấy ngược lại. Khi tách “muốn” và “cần”, tôi có thêm thời gian. Sáng Chủ nhật, thay vì đi siêu thị, tôi dạo chợ sách cũ, mua một cuốn sách nấu ăn từ thập niên 1990 giá ba nghìn đồng. Bìa đã ngả vàng nhưng vẫn thơm mùi thịt kho bà tôi nấu. Niềm vui này còn hơn cả những chiếc “hộp mù” mua online.
7. Tiết kiệm đúng chỗ - đừng quá đà
Tối giản không phải khổ hạnh. Tôi chứng kiến mẹ đồng nghiệp uống sữa chua quá hạn để “tiết kiệm” rồi phải nhập viện tốn 380 tệ truyền dịch. Bài học: đừng tiết kiệm vào những khoản liên quan đến sức khỏe như vaccine, khám định kỳ hay một đôi giày chạy bộ tốt. Cá nhân tôi vẫn áp dụng nguyên tắc 50–30–20 (50% nhu cầu thiết yếu, 30% vui chơi, 20% tiết kiệm). Có thể điều chỉnh tỷ lệ phù hợp: ví dụ 5–2–3 cho người có con nhỏ (50% thiết yếu, 20% tích lũy, 30% bảo hiểm).
Những mẹo nhỏ để duy trì lối sống tối giản chi tiêu ở tuổi 50+
Đặt mục tiêu nhỏ: Mỗi tháng cắt 1 khoản “chi bừa” thay vì thay đổi tất cả cùng lúc.
Ghi chép chi tiêu: Một bảng Excel hoặc app giúp bạn nhìn rõ dòng tiền.
Bán hoặc cho đồ dư: Vừa giải phóng không gian, vừa thu lại một phần chi phí.
Tự thưởng hợp lý: Mỗi lần tiết kiệm được một khoản lớn, hãy tự thưởng món bạn thực sự muốn – để tránh cảm giác “thiếu thốn”.
Sau vài tháng áp dụng 7 thói quen trên, tôi nhận ra: Tự do không phải là mua bất cứ thứ gì mình thích, mà là không phải mua những gì mình không cần. Lần sau đi ngang cửa hàng, tôi vẫn thấy “ngứa ngáy” nhưng sẽ chậm lại nửa nhịp – nửa nhịp ấy chính là tiếng số tiền gửi ngân hàng nhảy lên.
Còn bạn, “thỏa thuận vô ích” gần đây nhất là gì? Hãy thử đưa nó lên sàn đồ cũ và xem mất bao nhiêu ngày để bán được. Biết đâu, chính bạn cũng sẽ “nhẹ ví mà nhẹ lòng” như tôi.