Mới đây, thông tin diễn viên Ngân Hòa bị suy thận khiến nhiều người lo lắng. Cô còn khá trẻ nhưng đã mắc căn bệnh hiểm nghèo này. Những thông tin liên quan đến suy thận sau đó nhận được sự quan tâm lớn của cộng đồng.
Trước vấn đề này, BS đa khoa Nguyễn Xuân Quang (Học viện Quân y) đã lên tiếng chia sẻ về bệnh suy thận, dựa vào những thống kê trong thực tế:
1. Thực trạng đáng lo ngại về bệnh suy thận
Tỷ lệ trẻ em mắc suy thận mạn giai đoạn cuối phải lọc máu đã tăng 5-10% trong 5 năm gần đây.
Nhiều ca bệnh không phải do nguyên nhân bẩm sinh mà xuất phát từ các yếu tố môi trường và thực phẩm độc hại.
Mỗi năm Việt Nam có thêm 8000 người bị bệnh thận. Hiện cả nước có khoảng 5-8,7 triệu người suy thận mạn các mức độ và khoảng 26000 người phải chạy thận nhân tạo. Thế giới có tới gần 1 tỷ người mắc bệnh thận mạn.
2. Nguyên nhân nào dẫn đến suy thận ngày càng nhiều?
Nhiễm độc từ thực phẩm (chiếm khoảng 40% ca bệnh mắc phải): Trẻ tiếp xúc với nhiều loại hóa chất độc qua đường ăn uống, đặc biệt nguy hiểm như Melamine (có trong sữa giả), Formaldehyde, Phthalates (bao bì nhựa).
Thực phẩm công nghiệp: Nước ngọt có ga chứa axit photphoric. Đồ ăn nhanh chứa acrylamide.
Ô nhiễm môi trường: Kim loại nặng (Asen, chì) trong nước. Bụi mịn PM2.5.
Các nguyên nhân khác:
- Di truyền từ bố mẹ (khoảng 40%).
- Nhiễm trùng nặng.
- Tổn thương cầu thận, đường dẫn niệu.
- Sức đề kháng của trẻ yếu.
- Tiêu chảy kéo dài, mất nước.
- Chấn thương nặng.
- Bệnh lý chuyển hóa (đái tháo đường, tăng huyết áp, gout...).
- Bệnh lý đường tiết niệu (nhiễm trùng đường tiết niệu, sỏi tiết niệu...).
- Bệnh lý di truyền (thận đa nang...).
- Bệnh lý tự miễn (lupus ban đỏ...).
Danh sách hóa chất độc hại trong thực phẩm bẩn có thể gây suy thận
Độc tố nấm mốc: Aflatoxin (lạc mốc, ngũ cốc ẩm).
Hóa chất công nghiệp: Melamine (sữa giả), Nitrosamine (thịt chế biến), Phthalates (bao bì nhựa), Formaldehyde (bún, phở), Hàn the (giò, chả).
Kim loại nặng: Chì, thủy ngân, cadimi, Asen (hải sản ô nhiễm, rau trồng đất nhiễm độc).
Phẩm màu công nghiệp: Sudan, Rhodamine B, Tartrazine.
Chất tạo ngọt nhân tạo: Aspartame, Sucralose, Saccharin.
Hóa chất khác: Bisphenol A, Clenbuterol, Axit photphoric, Fluoride, Methanol (rượu giả), Thuốc trừ sâu (Glyphosate), kháng sinh cấm (Chloramphenicol), chất tẩy trắng (Javel), chất chống đông (Ethylene glycol).
Các chất mới nguy hiểm gần đây: Acrylamide, 3-MCPD, PAHs, Dioxin (thực phẩm nhiễm chất độc da cam), Parabens (đồ hộp, mỹ phẩm), Styrene (cốc nhựa, hộp xốp), , PFOA/PFOS (bao bì chống dính), Microplastics...
3. Dấu hiệu nhận biết sớm suy thận
- Tiểu ít, nước tiểu có bọt hoặc lẫn máu, màu sắc bất thường (hồng, nâu).
- Phù mặt, chân tay không rõ nguyên nhân.
- Mệt mỏi, xanh xao kéo dài.
- Đau hông lưng tái phát.
- Tiểu nhiều về đêm.
- Hơi thở có mùi hôi.
- Chân tay bủn rủn, run khó kiểm soát.
- Chán ăn, ăn không ngon, bỏ bú (ở trẻ sơ sinh).
- Đau đầu, chóng mặt.
- Tăng cân bất thường.
4. Những biện pháp phòng ngừa cấp thiết suy thận
- Lựa chọn thực phẩm: Ưu tiên rau củ hữu cơ, thịt có nguồn gốc rõ ràng. Tránh đồ hộp, thức ăn nhanh, nước ngọt đóng chai. Hạn chế "muối tinh" trong khẩu phần ăn của trẻ.
- Bảo vệ môi trường sống: Lọc nước uống bằng công nghệ RO. Đeo khẩu trang chống bụi mịn khi ra đường.
- Duy trì thói quen lành mạnh:
Uống đủ nước sạch (40ml/kg cân nặng/ngày).
Hạn chế tiếp xúc với nhựa tái chế, đồ chơi kém chất lượng.
Không hút thuốc lá và hạn chế thức uống chứa cồn.
Tập thể dục thường xuyên.
Giải tỏa áp lực, căng thẳng.
- Theo dõi sức khỏe:
Xét nghiệm nước tiểu định kỳ 6 tháng/lần. Kiểm tra huyết áp thường xuyên cho trẻ. Khám thai định kỳ để phát hiện bất thường ở thận của trẻ.
- Xử lý khẩn cấp:
Khi nghi ngờ ngộ độc thực phẩm cần: Ngừng sử dụng thực phẩm nghi ngờ.
Uống nhiều nước.
Đến ngay cơ sở y tế.
(Ảnh minh họa: Internet)