Tôi nghỉ việc vào một ngày giữa mùa thu, sau 20 năm làm văn phòng. Không phải vì quá mệt mỏi, cũng không vì có chuyện gì lớn xảy ra. Đơn giản là tôi không còn thấy vui nữa. Những cuộc họp dài lê thê, những email không hồi kết, và cả áp lực từ việc “phải thành người có ích” khiến tôi đuối sức.
Ở tuổi 48, tôi chọn dừng lại.
Lúc đó, điều khiến tôi lo nhất không phải là “mất nghề” – mà là mất thu nhập. Tôi từng sống quen với việc mỗi tháng có lương chuyển về, được tiêu, được chủ động, được độc lập.
Nhưng rồi, sau một tháng ở nhà, tôi bắt đầu nghĩ khác. Tôi không muốn xin tiền chồng để mua hộp sữa rửa mặt hay cuộn chỉ khâu áo. Tôi không cần nhiều, nhưng tôi cần có tiền của riêng mình – để không phải đắn đo trước những nhu cầu nhỏ.
Tôi bắt đầu bằng những việc rất nhỏ
Tôi không chọn đi bán hàng online, cũng không chạy quảng cáo hay làm KOL gì cả. Tôi bắt đầu bằng việc giặt là, nấu ăn thuê tại nhà cho hàng xóm, những công việc trước giờ nhiều người không để ý.
Nhà tôi ở trong một khu chung cư có khá nhiều người bận rộn, đặc biệt là các gia đình trẻ không có ông bà hỗ trợ. Tôi treo một mẩu giấy nhỏ dưới bảng tin khu nhà: “Nhận giặt ủi – cơm trưa – trông trẻ tạm thời, liên hệ cô Hà – tầng 5”. Không ai nghĩ một mẩu giấy như thế lại giúp tôi kiếm được khoảng 2–3 triệu đồng/tháng ngay từ tháng đầu tiên.
Tiền không nhiều – nhưng hoàn toàn của tôi
Tôi không tính toán lời lãi kiểu kinh doanh, không lập bảng thu – chi rườm rà. Tôi chỉ có một nguyên tắc: Tiền kiếm được từ tay mình, dù ít, cũng phải được cất riêng.
Tôi mua một chiếc ví riêng, không chung với ví chi tiêu gia đình. Mỗi lần khách trả tiền, tôi để thẳng vào đó. Một tuần sau, tôi đếm. Một tháng sau, tôi gửi vào tài khoản tiết kiệm tự động. Số tiền chưa bao giờ quá 5 triệu, nhưng cảm giác mỗi đồng là do chính mình làm ra – rất khó tả.
Tôi dùng khoản tiền đó để mua cho bản thân những thứ nho nhỏ: Một chiếc áo khoác khi trời se lạnh, vài cuốn sách, hay đơn giản là một bữa ăn riêng tại quán mình thích. Không xin chồng, không chờ đợi. Tôi cảm thấy mình có giá trị trở lại, theo cách rất bình dị.
Có lẽ điều khiến tôi nhẹ lòng nhất không phải là số tiền tôi kiếm được – mà là cảm giác mỗi đồng tiền ấy hoàn toàn thuộc về tôi, và tôi có quyền quyết định với nó mà không cần phải hỏi ai.
Tôi không còn rơi vào cảnh đắn đo: "Liệu việc này có đáng để xin chồng 500 nghìn?", hay phải viện cớ: "Em cần mua đồ cho bếp" để mua một cuốn sách tôi thích. Tiền tôi tự làm ra, dù ít, cũng là lãnh thổ riêng tư của tôi. Tôi muốn mua gì, giữ lại bao nhiêu, hay tặng ai đó một món nhỏ – mọi quyết định đều thuộc về tôi. Cảm giác ấy không lớn tiếng, không phô trương, nhưng cực kỳ sâu sắc – như thể tôi vừa kéo lại được quyền làm chủ một phần cuộc sống mà trước đó mình đã từng… mặc định giao phó.
Tôi không gọi đó là "làm thêm", mà là sống có chủ động
Có lần bạn cũ hỏi: “Giờ ở nhà rồi làm gì?”, tôi chỉ cười: “Làm đủ để sống không phụ thuộc thôi.” Nhiều người nghĩ phụ nữ sau 45 chỉ có hai lựa chọn: hoặc về hưu an phận, hoặc lao vào kinh doanh để "bứt phá". Nhưng tôi nghĩ còn một cách thứ ba: làm nhỏ – đều – và tự do.
Không áp lực KPI, không deadline, không phải chiều lòng ai cả. Tôi không ngồi quán cà phê sáng để họp, cũng không phải đăng story mỗi ngày để bán hàng. Tôi chỉ làm những gì mình giỏi và người ta cần – vậy là đủ.
Có một chút tiền riêng, phụ nữ sẽ thấy nhẹ lòng hơn
Sau hơn một năm, tôi không giàu lên. Nhưng tôi có thể:
- Mua đồ cá nhân mà không cần hỏi chồng
- Đi cà phê với bạn mà không thấy áy náy
- Biết mình có thể đứng vững dù không còn lương cố định
Và điều quan trọng nhất: tôi không sợ những ngày trống rỗng nữa.
Tiền không nhiều, nhưng tự do là thật
Tôi không viết bài này để khuyến khích ai nghỉ việc, càng không cổ vũ làm “tay ngang”. Nhưng nếu bạn đang cảm thấy mình bị phụ thuộc quá nhiều vào nguồn thu của người khác – hãy thử bắt đầu lại từ những việc nhỏ nhất.
Không ai cần phải kiếm được hàng chục triệu mỗi tháng để gọi là tự do. Chỉ cần bạn có một khoản tiền riêng, dù chỉ là vài trăm nghìn – nhưng là tiền của chính bạn, thì bạn đã bước đầu làm chủ cuộc sống rồi.
Một điều nữa mà tôi học được sau hơn một năm sống kiểu “thu nhập nhỏ nhưng đều” là: bạn sẽ tiêu tiền khôn ngoan hơn rất nhiều khi chính bạn làm ra số tiền đó.
Khi còn đi làm và nhận lương đều đặn từ công ty, tôi từng không ngại chi vài trăm nghìn cho một chiếc váy chỉ mặc đúng một lần, hay mua một bộ mỹ phẩm theo trào lưu dù chưa dùng hết đồ cũ. Nhưng giờ đây, khi mỗi đồng tôi cầm trong tay là từ việc nấu cơm, giặt đồ, đi chợ thuê – tôi tự nhiên cẩn trọng hơn. Không phải vì tôi “keo kiệt”, mà là vì tôi hiểu công sức đổi lại nó.
Tôi cũng bắt đầu dạy con gái cách nhìn tiền không chỉ là "để tiêu", mà là "để lựa chọn". Mỗi tháng, tôi cho con 500.000 đồng để tự quyết định: ăn quà, mua đồ dùng học tập hay tiết kiệm mua một món lớn.
Có lần con tiết kiệm được hơn một triệu sau hai tháng và tự mua một chiếc tai nghe nhỏ, không cần xin bố mẹ. Tôi nhìn thấy sự tự tin và hãnh diện trong ánh mắt con, và tôi biết bài học giá trị nhất tôi có thể truyền lại chính là cách tự đứng bằng đôi chân mình, dù là tài chính nhỏ.