Trẻ ăn uống đầy đủ nhưng vẫn thấp còi: Mẹ có thể đang bỏ quên 2 vi chất "nhỏ mà có võ"

Theo kết quả Tổng điều tra dinh dưỡng trẻ em, Việt Nam có khoảng 2 triệu suy dinh dưỡng thấp còi. Cứ 5 trẻ dưới 5 tuổi thì có 1 trẻ suy dinh dưỡng thấp còi. Một trong những nguyên nhân âm thầm nhưng phổ biến là thiếu hụt vi chất quan trọng cho xương như vitamin D3 và K2 – vốn dễ bị bỏ quên trong giai đoạn này.

Giai đoạn vàng phát triển chiều cao, nhưng lại hay bị "lơ là"

Từ sơ sinh đến 5 tuổi là thời điểm trẻ phát triển nhanh cả về thể chất lẫn trí tuệ. Trong đó, 2–5 tuổi là giai đoạn xương tiếp tục dài ra mạnh mẽ, quyết định đến trên 60% chiều cao trưởng thành của trẻ, đòi hỏi nguồn vi chất ổn định để duy trì tăng trưởng. Tuy nhiên, khác với những năm tháng đầu đời thường được bổ sung cẩn thận, nhiều trẻ lớn hơn lại thiếu hụt âm thầm các vi chất quan trọng, đặc biệt là vitamin D3 và K2.

Trẻ ăn uống đầy đủ nhưng vẫn thấp còi: Mẹ có thể đang bỏ quên 2 vi chất "nhỏ mà có võ"- Ảnh 1.

2-5 tuổi là giai đoạn vàng phát triển chiều cao nhưng thường bị lơ là (Ảnh: Freepik)

Đây là giai đoạn mà nhiều trẻ đi học mẫu giáo, phụ huynh dần yên tâm với khẩu phần ăn tại trường và thường dừng việc bổ sung các vi chất từ thực phẩm bổ sung, trong khi khẩu phần ăn của trẻ Việt Nam lại khó đáp ứng đủ nhu cầu về D3 và K2 - hai dưỡng chất ít hiện diện trong thực phẩm phổ thông. Đặc biệt, trẻ đi học mẫu giáo thường sinh hoạt trong nhà, tiếp xúc ánh nắng ít, dùng kem chống nắng khi ra ngoài – dẫn đến giảm khả năng tổng hợp D3 tự nhiên qua da.

D3 giúp hấp thu canxi vào máu. K2 điều hướng canxi gắn vào hệ xương. Nếu thiếu một trong hai, hoặc cả hai, quá trình khoáng hóa xương bị gián đoạn, khiến xương chậm phát triển, trẻ dễ thấp còi.

Một nghiên cứu đăng trên Tạp chí Nutrition (2025) chỉ ra: trẻ em thiếu vitamin K2 có nguy cơ thấp còi cao hơn 1,535 lần so với trẻ được cung cấp đầy đủ (Nguồn: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/39740283/)

Thực phẩm có D3, K2 nhưng chưa đủ nhu cầu của trẻ

Nhiều phụ huynh nghĩ chỉ cần cho trẻ ăn đa dạng là đủ. Nhưng thực tế, dù D3 và K2 có trong thực phẩm, nhưng hàm lượng thường rất thấp và không dễ hấp thu.

Vitamin D3 có trong trứng, gan, sữa… nhưng cần phải ăn một số lượng lớn mới có thể đáp ứng nhu cầu D3 mỗi ngày. Một quả trứng chỉ cung cấp khoảng 44 IU D3, trong khi nhu cầu của trẻ từ 1 tuổi trở lên là 600 IU/ngày.  Xem thông tin tại đây: https://odphp.health.gov/our-work/nutrition-physical-activity/dietary-guidelines/previous-dietary-guidelines/2015/advisory-report/appendix-e-3/appendix-e-33?utm_source=chatgpt.com

Trẻ ăn uống đầy đủ nhưng vẫn thấp còi: Mẹ có thể đang bỏ quên 2 vi chất "nhỏ mà có võ"- Ảnh 2.

Thực phẩm có D3, K2 nhưng chưa đủ nhu cầu của trẻ (Ảnh: Freepik)

Một khảo sát trên Tạp chí Pediatric Nutrition cũng ghi nhận 30–50% trẻ em khu vực Đông Nam Á thiếu hụt vitamin D. (Xem tại đây:  https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/35680405/)

Vitamin K2 chủ yếu có trong các món lên men như đậu tương natto, kim chi, hoặc nội tạng động vật, những thực phẩm không phổ biến trong khẩu phần của trẻ nhỏ Việt Nam.Bổ sung D3K2 - cần chọn đúng chứ không chọn đạiViệc bổ sung D3 và K2 cho trẻ không đơn giản là mua bất kỳ loại thực phẩm bổ sung nào trên thị trường. Các chuyên gia dinh dưỡng khuyến cáo, sản phẩm D3K2 dành cho trẻ cần đáp ứng đồng thời nhiều tiêu chí để đảm bảo an toàn, chất lượng, hiệu quả theo tiêu chí ESQ của WHO để có thể duy trì được tác dụng trong suốt quá trình sử dụng.

Trẻ ăn uống đầy đủ nhưng vẫn thấp còi: Mẹ có thể đang bỏ quên 2 vi chất "nhỏ mà có võ"- Ảnh 3.

Bổ sung D3K2 để hỗ trợ trẻ tăng trưởng trong giai đoạn vàng (Ảnh: Freepik)

Trước hết, nguồn nguyên liệu phải rõ ràng, có chứng nhận từ các tổ chức uy tín quốc tế, đảm bảo độ tinh khiết và hàm lượng chuẩn xác. Quy trình sản xuất cần diễn ra tại nhà máy đạt chuẩn GMP hoặc tương đương, được kiểm soát nghiêm ngặt từ khâu nguyên liệu đến thành phẩm.

Bên cạnh đó, công nghệ bào chế đóng vai trò then chốt, giúp bảo toàn hoạt tính của vitamin D3 và K2 vốn rất nhạy cảm với ánh sáng, nhiệt độ và oxy. Công nghệ đóng gói hiện đại, thiết kế bao bì và cơ chế van một chiều sẽ hạn chế tối đa tiếp xúc với không khí, giúp vi chất ổn định lâu hơn sau khi mở nắp.

Yếu tố sinh khả dụng khả năng cơ thể hấp thu và sử dụng vi chất cũng là tiêu chí quan trọng. Dạng bào chế tối ưu, phân liều chính xác sẽ giúp phụ huynh dễ dàng duy trì thói quen bổ sung đều đặn mỗi ngày, từ đó đạt hiệu quả tối đa trong hỗ trợ phát triển xương và chiều cao.

Từ 2–5 tuổi, xương của trẻ vẫn đang tăng trưởng nhanh chóng, dù nhiều cha mẹ đã không còn theo dõi sát chế độ dinh dưỡng như giai đoạn đầu đời. Một vài giọt D3K2 mỗi sáng đều đặn, đúng liều có thể trở thành một thói quen nhỏ nhưng hỗ trợ giữ nhịp cao lớn cho con trong giai đoạn trước 5 tuổi.

Quang Vũ