Khi con biết đi sớm, từ 9-12 tháng, nhiều bố mẹ không giấu được niềm vui và tự hào, thậm chí khoe khắp nơi rằng con mình "thông minh hơn bạn cùng trang lứa". Nhưng liệu việc biết đi sớm có thực sự là dấu hiệu của trí thông minh? Câu trả lời không hoàn toàn như vậy và đây là điều đáng để cha mẹ suy ngẫm.
Biết đi sớm không phải thước đo trí thông minh
Theo nghiên cứu từ Hiệp hội Nhi khoa Mỹ (AAP), thời điểm trẻ biết đi phụ thuộc nhiều vào yếu tố di truyền, thể chất và môi trường hơn là trí tuệ. Một số bé đi sớm ở 9–10 tháng nhờ cơ bắp phát triển tốt hoặc được khuyến khích nhiều, trong khi những bé khác có thể đi muộn hơn, đến 14-18 tháng, nhưng vẫn phát triển bình thường về nhận thức.
Di truyền, thể chất và môi trường ảnh hưởng sâu sắc đến tốc độ biết đi, nhưng không nên so sánh quá mức hay áp lực trẻ. (Ảnh minh họa)
Nghiên cứu từ Đại học Cambridge (2022) cũng cho thấy không có mối liên hệ trực tiếp giữa tuổi biết đi và chỉ số IQ. Vì vậy, việc con đi sớm không chứng minh con thông minh hơn, mà chỉ phản ánh sự phát triển vận động cá nhân.
| Quan điểm nhiều phụ huynh tin | Thực tế khoa học |
|---|---|
| Tuổi biết đi do trí tuệ quyết định | ❌ Không hẳn - di truyền, thể chất và môi trường... ảnh hưởng đến tốc độ biết đi của trẻ. |
| Đi sớm = thông minh hơn | ❌ Không có bằng chứng rõ ràng; nhiều trẻ đi muộn vẫn thông minh hơn. |
| Mỗi trẻ phát triển theo tốc độ riêng | ✅ Đúng - sự khác biệt là hoàn toàn bình thường |
Tuổi biết đi phản ánh sự phát triển vận động của trẻ, không phải thước đo IQ hay trí tuệ. Di truyền, thể chất và môi trường ảnh hưởng sâu sắc đến tốc độ biết đi, nhưng không nên so sánh quá mức hay áp lực trẻ. Thực tế, trẻ đi muộn trong ngưỡng bình thường vẫn có thể phát triển nhận thức rất tốt.
Những điều cần lưu ý khi con đi sớm
Dù là tin vui, biết đi sớm cũng đi kèm một số điều cha mẹ cần quan tâm:
An toàn là trên hết: Bé đi sớm thường hiếu động, dễ té ngã. Hãy đảm bảo nhà cửa an toàn với đệm lót, chặn góc bàn.
Không ép buộc: Nếu con chưa đi, đừng vội vàng tập luyện quá mức. Mỗi bé có tốc độ riêng, ép có thể gây áp lực không cần thiết.
Theo dõi toàn diện: Quan sát cả kỹ năng ngôn ngữ, nhận thức. Một bé đi sớm nhưng chậm nói có thể cần bác sĩ kiểm tra để đảm bảo phát triển cân đối.
Mỗi đứa trẻ là một câu chuyện riêng, với nhịp độ phát triển độc đáo
Thay vì chỉ chăm chú vào mốc thời gian con biết đi sớm hay muộn, cha mẹ hãy mở lòng nhìn nhận toàn bộ hành trình trưởng thành của bé một cách sâu sắc.
Hãy tạo điều kiện để con vận động, khám phá và cảm thấy an toàn, đó mới là “nền móng” cho trí tuệ và sự tự tin của trẻ sau này. (Ảnh minh họa)
Có những em bé có thể chập chững bước đi muộn hơn một chút, nhưng lại sớm bập bẹ những câu nói đầu tiên hoặc say mê xếp đồ chơi theo cách sáng tạo, hé lộ tiềm năng trí tuệ vượt trội ở những lĩnh vực riêng biệt.
Điều quan trọng không nằm ở việc so sánh hay ép buộc con đạt được các cột mốc nhất định, mà là sự đồng hành đầy yêu thương và sự khích lệ tự nhiên từ cha mẹ. Mỗi đứa trẻ là một câu chuyện riêng, với nhịp độ phát triển độc đáo, không phải là một cuộc đua để tranh giành thứ hạng.
Bố mẹ đừng so sánh hay gây áp lực, miễn là bé vẫn nằm trong ngưỡng phát triển bình thường. Hãy tạo điều kiện để con vận động, khám phá và cảm thấy an toàn, đó mới là “nền móng” cho trí tuệ và sự tự tin của trẻ sau này.