Hiện nay, với điều kiện đủ 20 năm đóng BHXH để hưởng lương hưu được đánh giá là quá dài, điều này đã làm giảm động lực tham gia, gắn bó lâu dài để hưởng lương hưu của người lao động (NLĐ). Kéo theo đó, rất nhiều NLĐ đã không đủ kiên nhẫn mà rút BHXH 1 lần, làm ảnh hưởng tới cuộc sống sau này, đặc biệt là đối với những người bị mất sức lao động, không có nguồn thu khi về già dù đã có thời gian dài đóng BHXH trước đó.
Để giữ chân NLĐ tham gia hệ thống BHXH cũng như đảm bảo đời sống cho người lao động, Luật BHXH năm 2024 đã được Quốc hội thông qua và chính thức có hiệu lực từ ngày 1/7/2025 với nhiều nội dung quan trọng. Trong đó có điều chỉnh điều kiện hưởng lương hưu cũng như tăng trợ cấp một lần.
Bên cạnh lương hưu, người lao động khi nghỉ hưu cũng sẽ nhận được thêm một khoản tiền khác là trợ cấp một lần khi đáp ứng đủ điều kiện theo quy định. Ảnh minh hoạ
Người nghỉ hưu có thể vừa nhận lương hưu vừa hưởng trợ cấp một lần?
Theo Luật BHXH (2014) hiện hành, NLĐ có thời gian đóng BHXH cao hơn số năm tương ứng với tỉ lệ hưởng lương hưu lương hưu 75%, khi nghỉ hưu, ngoài lương hưu còn được hưởng trợ cấp một lần.
Đối với lao động nam, số năm đóng BHXH tương ứng với tỉ lệ hưởng lương hưu 75% là 35 năm; đối với lao động nữ, số năm là 30 năm.
Theo đó, tổng thời gian tham gia BHXH vượt số năm như quy định ở trên, NLĐ vừa được hưởng lương hưu vừa được hưởng trợ cấp một lần.
Như vậy, để vừa có thể hưởng lương hưu vừa nhận được trợ cấp một lần, NLĐ cần tham gia BHXH tối thiểu đủ 30 năm với lao động nữ và đủ 35 năm đối với lao động nam.
Mức trợ cấp này được tính theo số năm đóng BHXH cao hơn số năm tương ứng với tỉ lệ hưởng lương hưu 75%, cứ mỗi năm đóng BHXH thì được tính bằng 0,5 tháng mức bình quân thu nhập tháng đóng BHXH.
Ngoài ra, Luật BHXH năm 2024 có sự điều chỉnh về mức lương hưu hằng tháng được quy so với luật hiện hành (Luật BHXH năm 2014).
Lao động nam | Lao động nữ |
- Đóng đủ 20 năm BHXH thì được hưởng 45%. - Sau đó, cứ thêm mỗi năm được tính thêm 2%. - Mức hưởng tối đa là 75%. Nếu có thời gian đóng BHXH từ đủ 15 năm - dưới 20 năm, mức lương hưu hằng tháng bằng 40% mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH tương ứng 15 năm đóng BHXH, sau đó cứ thêm mỗi năm đóng thì tính thêm 1%. | - Đóng đủ 15 năm BHXH thì được hưởng 45%. - Sau đó, cứ thêm mỗi năm được tính thêm 2%. - Mức hưởng tối đa là 75%. |
Cứ mỗi năm nghỉ hưu trước tuổi quy định thì giảm 2%. Trường hợp thời gian nghỉ hưu trước tuổi dưới 06 tháng thì không giảm tỷ lệ phần trăm hưởng lương hưu, từ đủ 06 tháng đến dưới 12 tháng thì giảm 1%. | |
Tăng mức hưởng trợ cấp một lần từ 1/7/2025
Bên cạnh việc tiếp tục tham gia BHXH dù đã đến tuổi nghỉ hưu để tăng mức lương hưu, việc NLĐ có nguyện vọng đóng BHXH cũng có thêm nhiều quyền lợi.
Đặc biệt, từ ngày 1/7/2025, sẽ tăng mức tính hưởng trợ cấp một lần, đây là điểm mới so với Luật BHXH năm 2014 mà NLĐ cần cập nhật để không bị thiệt thòi.
Ảnh minh họa.
Theo quy định hiện hành, chỉ có một mức tính hưởng trợ cấp một lần khi nghỉ hưu, đối với lao động có thời gian đóng bảo hiểm xã hội cao hơn mức tối đa 75% (lao động nam có thời gian đóng bảo hiểm xã hội cao hơn 35 năm, lao động nữ có thời gian đóng cao hơn 30 năm) thì tại Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024 có 2 mức.
Cụ thể, điều 68 Luật BHXH 2024 quy định như sau:
1. Lao động nam có thời gian đóng BHXH cao hơn 35 năm, lao động nữ có thời gian đóng BHXH cao hơn 30 năm thì khi nghỉ hưu, ngoài lương hưu còn được hưởng trợ cấp một lần.
2. Mức hưởng trợ cấp một lần cho mỗi năm đóng cao hơn quy định tại khoản 1 Điều này bằng 0,5 lần của mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH quy định tại Điều 72 của Luật này cho mỗi năm đóng cao hơn đến tuổi nghỉ hưu theo quy định của pháp luật.
Trường hợp NLĐ đã đủ điều kiện hưởng lương hưu theo quy định (tại Điều 64 và Điều 65 của Luật này) mà tiếp tục đóng BHXH thì mức trợ cấp bằng 2 lần của mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng BHXH quy định tại Điều 72 của Luật này cho mỗi năm đóng cao hơn số năm quy định tại khoản 1 Điều này kể từ sau thời điểm đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định của pháp luật đến thời điểm nghỉ hưu.
Quy định này khuyến khích NLĐ tiếp tục làm việc, đóng BHXH sau tuổi nghỉ hưu, từ đó tăng mức lương hưu và trợ cấp một lần sau này.
Như vậy, từ ngày 1/7/2025, mức trợ cấp một lần dành cho người nghỉ hưu có thời gian đóng bảo hiểm xã hội cao hơn mức hưởng lương hưu hằng tháng tối đa sẽ tăng gấp 4 lần so với quy định hiện hành.