Hay bạn sẽ phải nhờ đến người thân, bạn bè – hoặc tệ hơn, nợ? Câu hỏi nghe có vẻ xa, nhưng là thứ bạn nên trả lời trước khi biến cố xảy ra.
Tôi từng nghĩ rằng chỉ cần có việc làm và không nợ nần là ổn. Nhưng đến tuổi 35, tôi mới hiểu: tài chính ổn định không chỉ là “thu nhập đều”, mà là “có dự phòng đủ để không lệ thuộc khi có chuyện bất ngờ xảy ra”.
1. Tuổi 35: Vì sao nên xây dựng quỹ dự phòng nghiêm túc?
Đây là độ tuổi “vừa đủ để ổn, vừa dễ chao đảo”. Bạn có thể:
- Mắc bệnh bất ngờ, dù trước giờ rất khoẻ
- Gặp khủng hoảng nghề nghiệp – công ty tái cơ cấu, thị trường biến động
- Có người thân cần chăm sóc – hoặc bạn muốn tạm dừng để hồi sức
Không ai đoán trước được điều gì, nhưng tài chính dự phòng giúp bạn có quyền được lựa chọn – nghỉ một thời gian, chuyển việc, học lại – mà không sợ “không sống nổi”.
2. Cần bao nhiêu tiền để không phải phụ thuộc khi có biến cố?
Câu trả lời nằm ở chi phí sinh hoạt cơ bản của bạn.
Công thức cơ bản:
Dự phòng tối thiểu = 3–6 tháng chi tiêu thiết yếu
Ví dụ bạn tiêu khoảng 8 triệu/tháng, thì:
| Mức dự phòng | Tình huống | Số tiền cần có (VND) |
|---|---|---|
| 3 tháng | Mất việc, nghỉ ngắn hạn | 24.000.000 |
| 6 tháng | Điều trị bệnh, thay đổi nghề | 48.000.000 |
| 12 tháng (nâng cao) | Khởi nghiệp, nuôi con nhỏ... | 96.000.000 |
Nếu bạn có con nhỏ, hoặc làm nghề tự do, hãy đặt mục tiêu cao hơn (6–12 tháng).
3. Làm sao để đạt con số đó khi thu nhập không quá dư dả?
Bạn không cần có 50 triệu ngay – bạn cần bắt đầu đều đặn.
Gợi ý: Mô hình tích lũy 12 tháng
| Tháng | Mỗi tháng tiết kiệm | Sau 12 tháng có |
|---|---|---|
| 1–3 | 1.000.000 | 3.000.000 |
| 4–6 | 1.500.000 | 4.500.000 |
| 7–12 | 2.000.000 | 12.000.000 |
| Tổng | 19.500.000 |
Kết hợp thưởng Tết, hoàn tiền từ mua sắm, lương tháng 13… bạn hoàn toàn có thể đạt 25–30 triệu trong năm đầu.
4. Gửi quỹ dự phòng ở đâu để vừa an toàn, vừa không đụng vào?
Nguyên tắc: Tách biệt – Dễ kiểm soát – Không tiện tiêu
- Tài khoản tiết kiệm riêng, không liên kết thẻ
- Ví điện tử có tính năng “khoá tiền”
- Gửi online kỳ hạn ngắn 1–3 tháng để vẫn rút được khi cần gấp
Có thể chia thành 2 phần:
- 70% gửi kỳ hạn
- 30% giữ dạng tiền mặt/linh hoạt
Đừng để tiền dự phòng ở nơi bạn có thể... quẹt thẻ một cách vô thức.
5. Không ai thích nghĩ đến biến cố – nhưng ai cũng cần chuẩn bị
Bạn có thể khỏe mạnh hôm nay, nhưng không ai đảm bảo mai không nằm viện. Bạn có thể làm tốt công việc, nhưng công ty có thể “cắt giảm đội nhóm” bất cứ lúc nào. Tiền dự phòng không phải là bi quan – đó là bảo hiểm tinh thần.
Và quan trọng nhất: khi bạn có tiền của chính mình, bạn sẽ không cần phải giải thích với ai, không bị ép chọn điều mình không muốn.
Tuổi 35 không còn là “mới bắt đầu”, nhưng cũng chưa phải đã muộn để xây một kế hoạch tài chính vững vàng. Và nếu bạn đang đi làm đều đặn mà chưa có khoản nào để phòng thân, thì hôm nay chính là lúc bắt đầu.
Hãy chuẩn bị tiền cho những ngày không kiếm được tiền. Vì khi có tiền, quyết định là ở bạn – không phải ở hoàn cảnh.