Từ ngày 3/11, quy định mới của Vietnam Airlines (VNA) về việc thu phí hành lý xách tay quá tiêu chuẩn (quá cước) tại cửa ra máy bay đã tạo nên một làn sóng tranh cãi trên các diễn đàn và mạng xã hội. Quy định này, tuy nhằm mục đích đảm bảo an toàn bay và tiện nghi chung, lại đang vấp phải những ý kiến trái chiều gay gắt về cả tính cần thiết lẫn hình thức triển khai.
Cụ thể, hành lý vượt quá trọng lượng tối đa đến 10kg hoặc vượt quá một kiện so với tiêu chuẩn tối đa 10kg sẽ bị tính phí tương đương một kiện hành lý ký gửi tại sân bay.
Trường hợp vượt quá kích thước hành lý xách tay tiêu chuẩn sẽ chịu mức phí bằng một kiện hành lý ký gửi quá kích thước. Riêng hành lý đồng thời vượt cả trọng lượng tối đa 10kg và kích thước tiêu chuẩn sẽ bị thu phí bằng một kiện hành lý ký gửi cồng kềnh tại sân bay.
Trên website của Vietnam Airlines, mức giá hành lý tính cước tại sân bay mua thêm tiêu chuẩn trên hành trình nội địa Việt Nam dao động từ 600.000 đồng. Còn chặng quốc tế theo hành trình bay và khu vực tính theo giá USD.
Ví dụ, trên các đường bay nội địa như TP.HCM - Hà Nội, một kiện hành lý ký gửi 23kg có giá khoảng 600.000 đồng. Như vậy, nếu hành lý xách tay của hành khách vượt chuẩn, tối đa 10kg hoặc 1 kiện, mức phí thu sẽ là 600.000 đồng/kiện tại cửa ra máy bay.
Việc thanh toán có thể thực hiện bằng thẻ tín dụng, thẻ ghi nợ hoặc tiền mặt, tùy điều kiện hạ tầng thanh toán tại từng sân bay.
Nhiều hành khách bày tỏ sự đồng thuận cao với quy định mới, cho rằng việc siết chặt quản lý hành lý xách tay là cần thiết và từ lâu đã bị "bỏ lơ". “Vote (Bình chọn) ý tưởng này. Hành khách đã được châm chước, bỏ lơ quá lâu trong việc gian lận cân hành lý. Đối với phương tiện vận chuyển phải cân đối từng kg chuyên chở.” - Một người chia sẻ.
Lý do chính khiến nhiều hành khách ủng hộ quy định mới của Vietnam Airlines là nhằm đảm bảo an toàn bay, cân bằng trọng tải và duy trì không gian chung trên cabin. Tình trạng mang quá nhiều hành lý xách tay đã và đang gây ra nhiều hệ lụy phiền toái.
Cụ thể, việc hành khách cố tình mang quá số lượng và kích thước cho phép dẫn đến việc hộc để hành lý chật cứng, khiến những hành khách tuân thủ quy định không còn chỗ để đồ, thậm chí tiếp viên phải mất thời gian di dời hành lý.
Không chỉ vậy, những kiện hành lý quá nặng còn gây phiền hà khi hành khách mang đồ quá khổ, quá nặng thường phải nhờ vả người khác vác lên hộc, tiềm ẩn nguy cơ gây nguy hiểm hoặc phiền phức cho người xung quanh. Quan trọng nhất, việc vi phạm quy định hành lý xách tay còn ảnh hưởng trực tiếp đến an toàn chung, do làm sai lệch tính toán về trọng tải và cân bằng của máy bay, một yếu tố tối quan trọng trong vận hành hàng không. Do đó, việc siết chặt quản lý được xem là biện pháp cần thiết để lập lại trật tự và công bằng trong quá trình bay.
"Đặt cái cân thì ý kiến này nọ nhưng các bác thử lên một chuyến bay mà hộc để hành lý chất đầy nào vali, balô rồi túi... mình muốn bỏ đồ lên mà không hề còn một chỗ trống nào nữa, cuối cùng tiếp viên phải kéo vali của mình đi cất ở chỗ khác. 3 người 1 hộc hành lí mà còn vậy đó."
“Mình thấy mọi người cứ mang hành lý đúng theo quy định, sao cứ phải mang thật nặng lên máy bay... Cái cân sinh ra để mọi người tuân thủ quy định, tránh gây mất an toàn và ảnh hưởng người khác chứ không phải tận thu.” - một hành khách chia sẻ.
Cùng với đó, cũng có một luồng ý kiến phản đối. Tuy nhiên, việc phản đối không tập trung vào tính hợp lý của quy định mà là cách thức hãng hàng không triển khai. Hình ảnh chiếc cân màu xanh đặt giữa không gian sân bay sang trọng được nhiều người nhận xét là "phản cảm", không tương xứng với định vị thương hiệu của VNA. Việc cân hành lý thủ công, bị xem như hành động "bắt lỗi" vào phút chót, đã tạo ra một trải nghiệm tiêu cực.
"Đặt chiếc cân thủ công ngay cửa lên máy bay giống như một hãng giá rẻ đang cố 'soi' khách. Hình ảnh này làm giảm giá trị thương hiệu của một hãng hàng không quốc gia được định vị là dịch vụ cao cấp. VNA nên dùng công nghệ hoặc tích hợp việc kiểm tra vào quầy check-in một cách lịch sự, chứ không phải đặt chiếc cân giữa lối đi sang trọng của ga quốc tế." - Một hành khách chia sẻ.
"Đa phần hành khách đều đã qua quầy check-in. Đến cửa lên máy bay mới thu phí là quá muộn, tạo tâm lý khó chịu và bị động. Sao không kiểm soát chặt chẽ ngay từ đầu để khách có thể chủ động ký gửi? Hành động này chẳng khác nào việc 'bắt chẹt' khách hàng khi họ không còn lựa chọn nào khác ngoài thanh toán."
"Khách hàng mua vé VNA mong đợi một dịch vụ trơn tru, lịch thiệp. Việc bị 'mời' lên cân hành lý giữa nơi công cộng, rồi phải loay hoay thanh toán gấp, làm giảm sút nghiêm trọng trải nghiệm bay và khiến hành khách cảm thấy như bị đối xử như người 'gian lận' thay vì khách hàng thân thiết."
Hiện sự việc vẫn đang thu hút sự chú ý của nhiều người.